Giới phân tích cho rằng việc cho phép Trung Quốc gia nhập Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO) năm 2001 là một sai lầm lớn.
Ông Stephen Ezell, phó chủ tịch phụ trách Chính sách Đổi mới Toàn cầu tại Quỹ Đổi mới & Công nghệ Thông tin có trụ sở tại Washington (ITIF), đã phân tích điều này trong cuộc phỏng vấn với The Epoch Times.
Đứng trước câu hỏi “Liệu Trung Quốc có nên được gia nhập WTO vào năm 2001 hay không?”, ông Ezell nói: “Giờ đây khi đã biết về hành vi mà Trung Quốc thể hiện với tư cách là thành viên của WTO trong 20 năm qua, với việc họ không chịu tuân thủ hàng loạt cam kết, câu trả lời sẽ là không”.
Trong một báo cáo mới (pdf), ông Ezell nêu chi tiết rằng chính quyền Trung Quốc “thiếu sót một cách đáng kinh ngạc” đối với việc tuân thủ những cam kết mà họ đã đưa ra trong điều kiện gia nhập WTO vào tháng 12 năm 2001.
Ông Roger Garside, một cựu nhà ngoại giao người Anh nói với The Epoch Times rằng chính quyền Trung Quốc đã tuân theo các quy tắc của WTO “chỉ một cách có chọn lọc và nhìn chung không có thiện chí”.
Giới quan sát cho rằng các nhà lãnh đạo Mỹ và phương Tây đã quá lạc quan hoặc quá ngây thơ khi tưởng rằng việc cho Trung Quốc gia nhập WTO sẽ khiến nước này tự do, dân chủ hơn. Nhờ các ưu đãi từ WTO và việc bất tuân thủ cam kết, Trung Quốc thu được lợi thế kinh tế trong khi nhiều quốc gia khác vì thế mà phải chịu thiệt hại. Trong khi đó tình hình dân chủ, nhân quyền ở Trung Quốc không có dấu hiệu cải thiện.
Ông Garside nói giờ đây Đảng Cộng sản Trung Quốc (ĐCSTQ) đang tiếp tục sử dụng sức mạnh kinh tế ngày càng tăng của họ để thúc đẩy thế giới đi theo hướng chuyên chế.
Ông nói: “Tôi cho rằng (ĐCSTQ) sẽ sử dụng quyền lực của mình để áp đặt chế độ độc tài toàn trị trên thế giới càng nhiều càng tốt, xóa bỏ tự do, dân chủ và nhân quyền như cách nó đang làm ở Hồng Kông. Đó là những gì các chế độ độc tài thường làm. Nó có thể thống trị bao nhiêu thế giới ở mức độ này là điều hoàn toàn không thể dự đoán được, bởi vì nó sẽ phụ thuộc vào cách nó đạt được vị trí tối cao đó”.
Nhưng vẫn có cách khác để ngăn chặn việc này. Ông Garside cho rằng Hoa Kỳ và các nền dân chủ tự do khác có thể sử dụng các công cụ kinh tế để gây áp lực với Bắc Kinh nhằm ngăn chặn tham vọng của ĐCSTQ.