Mỗi độ tháng Năm âm lịch về, quê hương lại rộn ràng tất bật. Những thửa ruộng ngập nước hắt lên một màu sáng phản chiếu ánh nắng hè, tiếng cười nói râm ran, người nhổ mạ, người cấy lúa, tạo nên một khung cảnh nhộn nhịp. Với những người xa quê, đó là miền ký ức không thể phai mờ.
- Mâm cơm gia đình – Hơn cả bữa ăn, là giá trị sống
- Gia đình nuôi dạy con thành đạt: 5 dấu hiệu dễ nhận biết
- Khoảng lặng – Nơi tâm hồn con người được lắng nghe
Mùa cấy về, đồng làng rộn rã
Khi những tiếng sấm rền vang; cơn mưa rào đầu hạ xuất hiện là báo hiệu vụ cấy lúa mùa bắt đầu. Đây là vụ lùa chính (vụ mùa). Vụ này ngày xưa ấy thường mưa thuận gió hoà. Cả làng nhà nhà, người người đếu đổ ra đồng vội vả từ sáng sớm. Chỗ này nhổ mạ, chỗ kia bừa ruộng, chỗ khác từng tốp lom khom cấy.
Trên trời nắng dần về trưa như đổ lửa, nước dưới đồng cũng dần nóng lên. Tốp liền ông cày bừa, nhổ mạ thường tha trâu sớm, các bà các chị thường nghỉ muộn hơn. Cuối trưa; từng tốp tụm nhau đầu bờ, mở chiếc nón mê với những gói cơm nắm, muối vừng, khoai luộc, lạc luộc; những trái chín từ vườn như mận, chuối, mít mang theo. Đơn sơ mà ấm lòng. Mỗi bữa trưa quê mùa, tình người chân chất cũng đủ xua tan mệt nhọc.
Quê hương đổi thay, mùa vụ không còn như xưa
(Ảnh sưu tầm)
Ngày nay, mùa cấy vẫn về, nhưng đồng quê đã khác. Ruộng cấy đã thu hẹp lại, thời tiết ngày càng thất thường, mưa nắng trái mùa. Tuy nhiên thủy lợi đã phát triển; giúp bà con chủ động nước tưới, không còn thấp thỏm chờ trời như trước.
Máy móc cũng vào đồng. Máy cày thay trâu, máy cấy thay tay người. Mùa vụ nhanh hơn, đỡ cực hơn. Nhưng chính vì thế mà hình ảnh làng trên xóm dưới cùng nhau đổ ra đồng cày bừa, cấy lúa đã không còn như trước nữa.
Lực lượng lao động ở quê không còn đông. Người trẻ đi làm xa; đôi chỗ chỉ còn mẹ già, phụ nữ không thể xa quê, vẫn chiếc nón lá lom khom bên ruộng. Những khuôn mặt xạm nắng; những bàn tay gầy guộc ấy vẫn gìn giữ mùa cấy quê hương với tất cả yêu thương.
Mùa cấy – ký ức mãi trong tim người xa xứ
Đã bao mùa lúa trôi qua, tôi vẫn không quên được hình ảnh những mùa cấy tháng Năm ấy. Nhớ con đường làng ra đồng, nhớ tấm áo bạc màu mẹ mang; nhớ bàn tay gầy guộc bao mùa mẹ cấy…
Nhớ cả những bữa cơm bên bờ ruộng; đơn giản món quê, tay khoát vội nước ruộng rồi cùng nhau ăn mà ngon đến lạ. Những hình ảnh ấy, giản dị mà thân thương; là ký ức sống mãi với những ai đã từng lớn lên từ đồng sâu ruộng cạn.
Mùa cấy quê hương không chỉ là mùa vụ; mà còn là mùa của tình thân, của tình làng nghĩa xóm; của bao thế hệ đổ mồ hôi để đổi lấy bát cơm thơm dẻo; nuôi lớn bao người từ đây ra đi. Và dẫu thời gian trôi, những giá trị ấy vẫn cần được gìn giữ; kể lại cho lớp trẻ hôm nay. Nhớ mãi đừng quên.
Văn Ngọ