Nhật Bản và Hàn Quốc ngày 8/7/2025 tuyên bố sẽ đàm phán với Mỹ để giảm tác động của thuế quan mới, dự kiến từ 25% đến 40%, bắt đầu từ 1/8/2025, theo thông báo của Tổng thống Donald Trump. Với hạn chót ba tuần, các nước châu Á và EU nỗ lực tìm kiếm nhượng bộ, trong khi lo ngại về lạm phát đình trệ và thiệt hại kinh tế gia tăng.
- Người chết trong lũ quét ở Texas vượt mốc 100 người
- Mỹ áp thuế đối ứng lên một loạt quốc gia từ 1/8
- Hành trình chàng trai mù trở thành triệu phú Ấn Độ
Trump leo thang chiến tranh thương mại
Ngày 7/7/2025, Tổng thống Donald Trump tuyên bố áp thuế mới lên 14 quốc gia, với mức 25% cho Nhật Bản, Hàn Quốc, Tunisia, Malaysia, và Kazakhstan; 30% cho Nam Phi, Bosnia và Herzegovina; 32% cho Indonesia; 35% cho Serbia và Bangladesh; 36% cho Campuchia và Thái Lan; và 40% cho Lào và Myanmar. Các mức thuế này, có hiệu lực từ 1/8/2025, là bước leo thang mới trong chính sách thương mại “America First” của Trump, nhằm bảo vệ sản xuất nội địa và giảm thâm hụt thương mại.
Trump để ngỏ khả năng đàm phán, nói rằng hạn chót “cố định nhưng không 100%” và ông sẵn sàng xem xét “cách tiếp cận khác” nếu các nước liên lạc. Tuy nhiên, các nhà kinh tế cảnh báo rằng thuế quan cao sẽ làm tăng lạm phát tại Mỹ (ước tính 1,6%) và gây tổn thất GDP 432 tỷ USD vào cuối nhiệm kỳ, đồng thời ảnh hưởng nghiêm trọng đến các nước xuất khẩu.
Nhật Bản và Hàn Quốc tìm cách giảm thuế
Nhật Bản, với ngành ô tô đóng góp lớn vào xuất khẩu sang Mỹ, đang ưu tiên đàm phán để bảo vệ lĩnh vực này. Nhà đàm phán thương mại Ryosei Akazawa, sau cuộc gọi 40 phút với Bộ trưởng Thương mại Mỹ Howard Lutnick ngày 8/7, cam kết tiếp tục thương lượng tích cực. Tuy nhiên, Akazawa nhấn mạnh sẽ không hy sinh ngành nông nghiệp, vốn có sức ảnh hưởng chính trị lớn trong nước, để đạt thỏa thuận sớm.
Hàn Quốc, một nền kinh tế phụ thuộc vào xuất khẩu công nghệ và ô tô, tuyên bố sẽ tăng cường đàm phán trong ba tuần tới để đạt “kết quả đôi bên cùng có lợi.” Cả hai nước đang tận dụng khung thời gian đến 1/8 để giảm mức thuế 25%, vốn có thể làm tăng giá hàng hóa và ảnh hưởng người tiêu dùng Mỹ.
Phản ứng từ EU và các nước khác
Liên minh châu Âu (EU), đối tác thương mại song phương lớn nhất của Mỹ, nhắm đến thỏa thuận trước 1/8, tập trung vào “tái cân bằng” thương mại và nhượng bộ cho máy bay, phụ tùng, thiết bị y tế, và rượu mạnh, với thuế cơ bản 10%. Bộ trưởng Tài chính Đức Lars Klingbeil cảnh báo EU sẵn sàng áp thuế trả đũa nếu không đạt thỏa thuận công bằng. Một số nguồn tin EU cho biết khối này đang tiến gần đến thỏa thuận với chính quyền Trump.
Campuchia, vốn chịu thuế 49% từ tháng 4/2025, hoan nghênh việc giảm xuống 36% và đang đàm phán để giảm thêm, do ngành may mặc và giày dép – chiếm phần lớn kinh tế – bị ảnh hưởng nặng. Bangladesh, với 80% thu nhập xuất khẩu từ may mặc, đối mặt mức thuế 35%, được xem là “cú sốc” bởi Hiệp hội các nhà sản xuất và xuất khẩu may mặc. Chủ tịch Mahmud Hasan Khan cảnh báo ngành này, sử dụng 4 triệu lao động, sẽ bị tổn hại nghiêm trọng.
Chỉ Anh và Việt Nam đã đạt thỏa thuận thuế quan với Mỹ. Khung thương mại Mỹ-Trung Quốc ký tháng 6/2025 vẫn còn nhiều chi tiết chưa rõ, với hạn chót 12/8/2025 đang đến gần.
Tác động kinh tế và thị trường
Thị trường chứng khoán toàn cầu ngày 8/7 ổn định hoặc tăng nhẹ, nhưng đồng yên Nhật giảm do lo ngại thuế quan. Nhà kinh tế David Kohl từ Julius Baer cảnh báo thuế quan làm tăng rủi ro lạm phát đình trệ tại Mỹ và buộc châu Âu kích thích nhu cầu nội địa để bù đắp trở ngại thương mại. Giá hàng hóa như điện tử, quần áo, và giày dép có thể tăng mạnh, ảnh hưởng người tiêu dùng Mỹ và các nước xuất khẩu.
Tại Việt Nam, mức thuế 46% áp từ tháng 4/2025 gây áp lực lên ngành xuất khẩu, đặc biệt dệt may và điện tử. Dù đạt thỏa thuận với Mỹ, Việt Nam vẫn phải đàm phán thêm để duy trì lợi thế cạnh tranh, trong bối cảnh các nước như Campuchia và Bangladesh cũng chịu thiệt hại.
Nhật Bản và Hàn Quốc đang chạy đua đàm phán với Mỹ trước hạn chót 1/8/2025 để giảm thuế quan từ 25% trở lên, trong khi EU và các nước khác cũng tìm kiếm nhượng bộ. Chính sách thuế quan của Trump, dù bảo vệ sản xuất nội địa, đe dọa gây lạm phát, giảm tăng trưởng, và làm căng thẳng thương mại toàn cầu. Với khung thời gian ba tuần, các cuộc đàm phán sẽ quyết định liệu có thể tránh được chiến tranh thương mại toàn diện hay không. Việt Nam và các nước châu Á cần tận dụng cơ hội này để bảo vệ lợi ích kinh tế.
Theo: Reuters