Các sự kiện quốc tế diễn ra với một loạt thông tin quan trọng liên quan đến kinh tế toàn cầu, chính trị quốc tế, và các diễn biến trong các khu vực chiến sự. Những thông tin này có thể phản ánh những xu hướng lớn trong nền kinh tế thế giới, cũng như những thay đổi trong mối quan hệ quốc tế.
Xuất khẩu Trung Quốc đạt mức kỷ lục
Theo số liệu chính thức từ Trung Quốc được công bố vào ngày 13 tháng 1 năm 2025, kim ngạch xuất khẩu của quốc gia này đã đạt mức kỷ lục 25.450 tỷ nhân dân tệ (tương đương khoảng 3.400 tỷ euro), tăng 7,1% so với năm trước. Đây là một dấu hiệu cho thấy nền kinh tế Trung Quốc vẫn giữ được đà tăng trưởng trong bối cảnh không ít thách thức từ các yếu tố bên ngoài, bao gồm chiến tranh thương mại và các cuộc cạnh tranh công nghệ với các đối thủ lớn như Hoa Kỳ.
Điều này đặc biệt đáng chú ý khi xuất khẩu của Trung Quốc đạt được mức tăng trưởng ấn tượng vào năm 2024, trong khi nền kinh tế toàn cầu vẫn đối mặt với những rủi ro và bất ổn. Mặc dù tình hình căng thẳng thương mại giữa Bắc Kinh và Washington được dự báo sẽ gia tăng sau khi Donald Trump quay lại nắm quyền tại Hoa Kỳ, những số liệu này vẫn cho thấy khả năng cạnh tranh mạnh mẽ của Trung Quốc trên trường quốc tế.
Đặc biệt, sự tăng trưởng này còn được củng cố thêm bởi việc Trung Quốc duy trì mối quan hệ thương mại mạnh mẽ với các đối tác quan trọng, trong đó có Nga. Việc trao đổi thương mại giữa Trung Quốc và Nga cũng đạt mức kỷ lục trong năm ngoái, đạt 240 tỷ euro, tăng 2% so với năm 2023. Điều này phản ánh sự chuyển dịch trong các mối quan hệ thương mại quốc tế, đặc biệt là trong bối cảnh các căng thẳng giữa Trung Quốc và phương Tây, cũng như những thay đổi trong cấu trúc thương mại toàn cầu.
Mỹ siết chặt xuất khẩu công nghệ AI
Cùng ngày 13 tháng 1 năm 2025, chính phủ Hoa Kỳ công bố các quy định mới về xuất khẩu công nghệ trí tuệ nhân tạo (AI). Quy định này được đưa ra nhằm mục đích bảo vệ lợi ích quốc gia và hạn chế khả năng tiếp cận của các đối thủ chiến lược, đặc biệt là Trung Quốc, đối với những tiến bộ mới nhất trong lĩnh vực AI. Hoa Kỳ đã thực hiện các biện pháp hạn chế xuất khẩu các loại chip tiên tiến nhất sang Trung Quốc từ tháng 10 năm 2023, và nay lại tiếp tục mở rộng các quy định này.
Quyết định này phản ánh sự lo ngại của Washington về sự phát triển nhanh chóng của ngành công nghệ AI tại Trung Quốc, điều có thể tạo ra lợi thế cạnh tranh lớn cho quốc gia này trong các lĩnh vực quân sự và kinh tế. Các biện pháp siết chặt xuất khẩu công nghệ không chỉ ảnh hưởng đến quan hệ thương mại giữa Hoa Kỳ và Trung Quốc, mà còn có thể tác động đến toàn bộ ngành công nghệ toàn cầu, khi các công ty và tổ chức quốc tế có thể bị buộc phải thay đổi các chiến lược kinh doanh của mình để tuân thủ các quy định mới.
Hoa Kỳ cáo buộc Trung Quốc thống trị ngành công nghiệp hàng hải
Một báo cáo của chính phủ Hoa Kỳ được công bố vào ngày 13 tháng 1 năm 2025 cho thấy rằng Trung Quốc đang sử dụng các chính sách “không công bằng” để thống trị ngành công nghiệp đóng tàu và hàng hải. Các biện pháp này bao gồm việc cung cấp hỗ trợ tài chính, tạo ra rào cản đối với các công ty nước ngoài và yêu cầu chuyển giao công nghệ từ các doanh nghiệp quốc tế. Ngoài ra, báo cáo còn cáo buộc Trung Quốc “làm giả chi phí lao động” trong các ngành này để tạo lợi thế cạnh tranh.
Điều này là một phần trong chiến lược rộng lớn hơn của Trung Quốc nhằm mở rộng ảnh hưởng trong các ngành công nghiệp then chốt, bao gồm cả ngành công nghiệp hàng hải và đóng tàu. Các cáo buộc này của Hoa Kỳ có thể làm gia tăng căng thẳng trong quan hệ thương mại giữa hai quốc gia, đồng thời tác động đến các quốc gia khác trong ngành công nghiệp này. Việc Trung Quốc “chiếm ưu thế” trong ngành công nghiệp hàng hải và đóng tàu có thể tạo ra những ảnh hưởng lớn đối với các đối thủ quốc tế và thay đổi cấu trúc thị trường toàn cầu.
Lễ hành hương Kumbh Mala ở Ấn Độ
Ngày 13 tháng 1 năm 2025 cũng đánh dấu sự khai mạc của lễ hội Kumbh Mala, một trong những sự kiện tôn giáo lớn nhất của Ấn Độ. Lễ hội này thu hút hàng triệu tín đồ Hindu tham gia hành hương và tắm tại các dòng sông linh thiêng, một nghi lễ có ý nghĩa tôn giáo sâu sắc. Dự kiến, khoảng 400 triệu người sẽ tham gia lễ hội này, con số khổng lồ khi so với lễ hành hương Hajj hàng năm của người Hồi giáo tại Meca, Saudi Arabia, chỉ thu hút khoảng 1,8 triệu người.
Lễ hội Kumbh Mala không chỉ có ý nghĩa tôn giáo mà còn là một sự kiện văn hóa và xã hội lớn, phản ánh sức mạnh của tín ngưỡng và tôn giáo trong đời sống người dân Ấn Độ. Sự kiện này cũng có tầm ảnh hưởng lớn đến nền kinh tế địa phương, khi hàng triệu người đổ về tham gia lễ hội, tạo ra nhu cầu lớn về dịch vụ du lịch, ăn uống, và các sản phẩm tiêu dùng.
Kết án 9 năm tù vì tội phản bội, hỗ trợ Ukraina
Ngày 13 tháng 1 năm 2025, Cơ quan An ninh Liên bang Nga (FSSP) thông báo rằng một công dân người Siberi, Serguei Lochakov, đã bị kết án 9 năm tù vì tội phản bội tổ quốc và hỗ trợ quân đội Ukraina trong suốt cuộc chiến tranh xâm lược của Nga vào Ukraina. Tòa án xác định rằng Lochakov đã chuyển tiền cho lực lượng quân đội Ukraina, hành động bị coi là hành vi phản bội và xâm phạm an ninh quốc gia Nga.
Kể từ khi cuộc chiến bắt đầu vào tháng 2 năm 2022, các vụ xét xử liên quan đến tội phản bội, khủng bố, phá hoại và gián điệp tại Nga ngày càng gia tăng. Chính quyền Nga đã gia tăng các biện pháp đàn áp đối với những người bị cáo buộc có hành động hoặc biểu hiện không ủng hộ chiến dịch quân sự ở Ukraina, đồng thời thực thi các chính sách nghiêm ngặt nhằm ngăn chặn sự chống đối từ trong nước.
Nga tiếp tục tấn công Ukraina
Cùng ngày, Nga thông báo về việc chiếm đóng khu làng Pichtchané, nằm gần thành phố chiến lược Pokrovsk của Ukraina. Đây là khu vực có mỏ than lớn, một tài nguyên quan trọng đối với nền kinh tế và ngành công nghiệp luyện kim của Ukraina. Việc Nga chiếm được khu vực này không chỉ mang tính quân sự mà còn ảnh hưởng nghiêm trọng đến nền kinh tế của Ukraina, khi mất đi nguồn cung cấp than cốc, một nguyên liệu quan trọng trong sản xuất thép và các ngành công nghiệp liên quan.
Cuộc chiến kéo dài giữa Nga và Ukraina, bắt đầu từ tháng 2 năm 2022, tiếp tục diễn biến phức tạp với những tổn thất lớn về người và của cho cả hai bên. Các hành động quân sự của Nga có thể tiếp tục làm gia tăng căng thẳng trong khu vực, đồng thời tạo ra những tác động sâu rộng đến nền kinh tế và an ninh toàn cầu.
Gazprom cắt giảm nhân sự
Nga tiếp tục đối mặt với những thách thức trong nền kinh tế, đặc biệt là trong ngành năng lượng. Gazprom, tập đoàn năng lượng quốc gia của Nga, đã công bố việc cắt giảm 40% nhân sự tại trụ sở chính. Sự giảm biên chế này được giải thích là do tình trạng quan liêu trong nội bộ và sự suy giảm trong hoạt động kinh doanh của Gazprom, khi tập đoàn này đã công bố khoản lỗ đầu tiên sau hơn hai thập kỷ. Việc cắt giảm nhân sự này có thể là một dấu hiệu của sự tái cấu trúc và tìm kiếm những phương án tiết kiệm chi phí trong bối cảnh khủng hoảng năng lượng và các lệnh trừng phạt quốc tế.
Liên Hiệp Châu Âu viện trợ nhân đạo cho Ukraina và Moldova
Cũng trong ngày hôm nay, Liên Hiệp Châu Âu thông báo đã cấp 148 triệu euro viện trợ nhân đạo cho Ukraina và Moldova. Khoản viện trợ này nhằm mục đích cung cấp các nhu yếu phẩm thiết yếu như thực phẩm, nơi ở, nước uống và sưởi ấm cho người dân, đặc biệt trong bối cảnh mùa đông khắc nghiệt. Đây là một phần trong nỗ lực của Liên minh Châu Âu nhằm hỗ trợ Ukraina trong cuộc chiến với Nga và củng cố mối quan hệ giữa EU và các quốc gia láng giềng của Ukraina.
Theo: RFI