Thế giới đang bước vào giai đoạn biến động mới với sự đan xen giữa hợp tác và cạnh tranh chiến lược. Từ việc Mỹ – Nhật tăng cường kiểm soát an ninh tại Okinawa, Trung Quốc thúc đẩy ứng dụng robot hình người, đến các động thái rút quân của Washington tại Trung Đông và việc công bố loạt hồ sơ lịch sử nhạy cảm – tất cả đều phản ánh những chuyển động sâu sắc trong cấu trúc địa chính trị toàn cầu.
Mỹ – Nhật tăng cường tuần tra tại Okinawa sau các vụ việc liên quan đến quân nhân
Rạng sáng ngày 19/04/2025, lực lượng chức năng Mỹ và Nhật Bản đã phối hợp tổ chức hoạt động tuần tra chung tại Okinawa – khu vực đặt căn cứ không quân lớn của Hoa Kỳ tại Nhật. Cuộc tuần tra diễn ra tại các địa điểm công cộng, đặc biệt là những nơi quân nhân Mỹ thường xuyên lui tới vào ban đêm.
Đây là một phần trong nỗ lực của chính quyền địa phương và phía Mỹ nhằm tăng cường trật tự, đảm bảo an ninh sau hàng loạt sự cố liên quan đến hành vi vi phạm pháp luật của một số binh sĩ Hoa Kỳ đóng quân tại đây.
Trong nhiều năm qua, Okinawa từng chứng kiến không ít vụ việc gây bức xúc dư luận, trong đó có các hành vi xâm phạm nhân phẩm đối với phụ nữ và trẻ em. Những sự việc này đã tạo ra làn sóng phản ứng trong cộng đồng dân cư và làm gia tăng áp lực lên quan hệ song phương giữa Tokyo và Washington.
Tham gia đợt tuần tra lần này có đại diện lực lượng quân đội Mỹ, các quan chức địa phương cùng người dân tại Okinawa. Mục tiêu là tăng cường sự hiện diện giám sát, đồng thời thể hiện cam kết chung trong việc xây dựng môi trường sống an toàn cho cộng đồng dân cư quanh khu vực căn cứ.
Trung Quốc lần đầu tổ chức bán marathon dành cho robot hình người
Ngày 19/04/2025, tại khu công nghệ cao E-Town ở Bắc Kinh, Trung Quốc đã ghi dấu mốc lịch sử khi tổ chức giải chạy bán việt dã đầu tiên dành riêng cho các robot hình người. Sự kiện đặc biệt này còn có sự tham gia của các vận động viên chuyên nghiệp, với mục đích hỗ trợ quá trình thu thập dữ liệu sinh trắc học và cải tiến khả năng vận động của robot.
Theo ban tổ chức, việc các vận động viên cùng thi đấu sẽ giúp các nhà phát triển huấn luyện robot mô phỏng tối ưu các yếu tố như nhịp độ chạy, độ dài bước chân, sải chân và tư thế – nhằm tiệm cận với phong cách vận động của con người.
Robot giành chiến thắng trong chặng đua dài 21 km là một mẫu có kích thước vượt trội: cao 1,8 mét, nặng 52 kg, và hoàn thành phần thi với thời gian 2 giờ 40 phút 42 giây. Trong khi đó, vận động viên về nhất ở hạng mục con người hoàn thành với thời gian 1 giờ 2 phút 36 giây.
Ban tổ chức đánh giá cuộc thi là cột mốc mang tính khích lệ lớn đối với ngành công nghệ robot tại Trung Quốc. Mục tiêu lâu dài là giúp robot hình người tiến gần hơn đến khả năng thích nghi với xã hội con người, từ đó đảm nhận nhiều vai trò thiết thực trong đời sống hàng ngày.
Nhà Trắng công bố 5 luận điểm ủng hộ giả thuyết virus SARS-CoV-2 có thể rò rỉ từ phòng thí nghiệm
Ngày 18/04/2025, trang web chính thức của Nhà Trắng đã công bố một loạt phân tích cho thấy sự ủng hộ ngày càng rõ ràng đối với giả thuyết virus gây đại dịch COVID-19 có thể bắt nguồn từ sự cố trong phòng thí nghiệm, thay vì từ môi trường tự nhiên.
Tài liệu nêu rõ 5 luận điểm chính:
Cấu trúc sinh học bất thường: Các đặc điểm di truyền của virus SARS-CoV-2 được cho là không phổ biến trong tự nhiên, khiến nhiều chuyên gia nghi ngờ về nguồn gốc tự nhiên của nó.
Dấu hiệu từ một nguồn lây duy nhất: Phân tích dịch tễ học chỉ ra rằng tất cả các ca nhiễm COVID-19 ban đầu đều liên quan đến một sự kiện lây truyền đơn lẻ, không có bằng chứng về nhiều nguồn khởi phát.
Vị trí địa lý đặc biệt: Thành phố Vũ Hán – nơi COVID-19 lần đầu bùng phát – cũng là nơi đặt Viện Virus học hàng đầu Trung Quốc chuyên nghiên cứu về virus corona và các kỹ thuật chỉnh sửa gen.
Dấu hiệu bệnh lý sớm: Một số nhà khoa học làm việc tại Viện Virus học Vũ Hán được cho là đã xuất hiện các triệu chứng tương tự COVID-19 từ mùa thu năm 2019, sớm hơn nhiều tháng so với thời điểm dịch bệnh chính thức được công bố tại chợ Hoa Nam.
Thiếu bằng chứng về nguồn gốc tự nhiên: Tính đến nay, chưa có phát hiện khoa học rõ ràng nào chứng minh virus xuất hiện từ động vật trong tự nhiên, điều vốn thường được xác định sớm trong các đại dịch do virus gây ra.
Dù chưa có kết luận cuối cùng, việc Nhà Trắng công khai các luận điểm này cho thấy giả thuyết “rò rỉ từ phòng thí nghiệm” đang tiếp tục được các cơ quan chính phủ Mỹ xem xét nghiêm túc và đưa vào các báo cáo đánh giá nguy cơ sinh học toàn cầu.
Indonesia ưu tiên hàng Mỹ, giảm nhập khẩu từ quốc gia khác
Ngày 18/4/2025, Bộ trưởng Điều phối Kinh tế Indonesia, ông Airlangga Hartarto, cho biết nước này dự kiến tăng cường nhập khẩu từ Hoa Kỳ, đồng thời cắt giảm đơn hàng từ các thị trường khác. Phát biểu trong khuôn khổ cuộc đàm phán liên quan đến mức thuế đối ứng 32% do chính quyền Tổng thống Donald Trump áp đặt, ông Hartarto xác nhận Indonesia đã đề xuất kế hoạch nhập khẩu hàng hóa Mỹ trị giá khoảng 19 tỷ USD.
Trong số đó, khoảng 10 tỷ USD sẽ dành cho mặt hàng năng lượng. Ngoài ra, Indonesia cũng có kế hoạch mở rộng nhập khẩu nông sản từ Mỹ như lúa mì, đậu tương và bột đậu tương. Chính phủ Jakarta cam kết sẽ hỗ trợ tích cực các doanh nghiệp Hoa Kỳ đang và sẽ đầu tư tại Indonesia thông qua việc đơn giản hóa thủ tục cấp phép và cung cấp các ưu đãi phù hợp.
Sau buổi làm việc với phía Mỹ, hai bên đã thống nhất hoàn tất tiến trình đàm phán trong vòng 60 ngày tới.
Trung Quốc trả lại máy bay Boeing giữa căng thẳng thương mại với Mỹ
Ngày 18/04/2025, một chiếc máy bay do tập đoàn Boeing của Hoa Kỳ sản xuất đã bị Trung Quốc yêu cầu hoàn trả về nhà máy, trong bối cảnh căng thẳng thương mại giữa hai nền kinh tế lớn nhất thế giới tiếp tục leo thang. Sự việc xảy ra chỉ ba ngày sau khi Bắc Kinh ban hành chỉ thị yêu cầu các hãng hàng không trong nước tạm dừng tiếp nhận máy bay mới từ Boeing.
Chiếc phi cơ bị trả lại nằm trong số nhiều máy bay đang chờ hoàn thiện tại trung tâm lắp ráp cuối cùng đặt ở Chu San (Zhoushan), Trung Quốc – nơi các máy bay được kiểm tra kỹ thuật trước khi chính thức bàn giao cho khách hàng. Phía Boeing hiện từ chối đưa ra bất kỳ bình luận nào liên quan đến sự việc.
Động thái này được xem là dấu hiệu rõ ràng cho thấy các biện pháp đáp trả thương mại giữa Mỹ và Trung Quốc đang mở rộng sang lĩnh vực hàng không – một trong những ngành nhạy cảm và có tính chiến lược cao.
Mỹ rút một nửa lực lượng khỏi Syria, đánh dấu giai đoạn mới trong chiến lược Trung Đông
Ngày 18/04/2025, Bộ Quốc phòng Hoa Kỳ thông báo sẽ bắt đầu rút khoảng 1.000 binh sĩ khỏi Syria trong thời gian tới. Quyết định này được đưa ra trong bối cảnh Mỹ hiện duy trì khoảng 2.200 quân nhân tại quốc gia Trung Đông này.
Phát ngôn viên Lầu Năm Góc, ông Sean Parnell, cho biết việc rút quân phản ánh những tiến triển tích cực trong việc làm suy yếu ảnh hưởng của tổ chức Nhà nước Hồi giáo (IS), không chỉ tại Syria mà còn trên phạm vi toàn cầu. Ông nhấn mạnh rằng các chiến dịch của Mỹ đã đạt được một số mục tiêu cốt lõi trong việc ngăn chặn sự trỗi dậy trở lại của các lực lượng cực đoan.
Việc giảm hiện diện quân sự cũng diễn ra sau biến động lớn tại Syria vào cuối năm 2024, khi chính quyền của tổng thống Bachar Al-Assad sụp đổ. Trong thời điểm đó, ông Donald Trump – vừa đắc cử Tổng thống Mỹ – đã nhấn mạnh rằng Syria không phải là chiến trường chủ chốt đối với lợi ích trực tiếp của Washington, đồng thời kêu gọi tập trung vào ổn định nội bộ và ưu tiên chiến lược mới.
Động thái rút quân lần này cho thấy Washington đang từng bước điều chỉnh sự hiện diện quân sự tại Trung Đông theo hướng thận trọng hơn, giảm can dự trực tiếp nhưng vẫn duy trì khả năng kiểm soát tình hình khi cần thiết.
Mỹ giải mật 10.000 trang tài liệu liên quan vụ ám sát Thượng nghị sĩ Robert F. Kennedy
Ngày 18/04/2025, chính quyền Hoa Kỳ đã công bố khoảng 10.000 trang hồ sơ mật liên quan đến vụ ám sát Thượng nghị sĩ Robert F. Kennedy, diễn ra vào năm 1968. Động thái này được thực hiện theo chỉ đạo của Tổng thống Donald Trump, diễn ra chỉ một tháng sau khi các tài liệu liên quan đến vụ ám sát cố Tổng thống John F. Kennedy cũng được giải mật.
Trong số các tài liệu vừa công bố có nhiều ghi chú viết tay được cho là của nghi phạm gây án. Các ghi chép này thể hiện tư tưởng cực đoan và cho thấy người viết từng có ý định rõ ràng nhằm loại bỏ ông Robert F. Kennedy – ứng cử viên sáng giá của Đảng Dân chủ trong cuộc đua vào Nhà Trắng thời điểm đó.
Một số đoạn trong tài liệu mô tả chi tiết sự ám ảnh dai dẳng của tay súng với nạn nhân, kèm theo những tuyên bố thể hiện động cơ cá nhân và thái độ thù địch với ông Kennedy.
Việc công bố các hồ sơ này được kỳ vọng sẽ góp phần làm sáng tỏ thêm nhiều khía cạnh còn gây tranh cãi trong một trong những vụ việc chính trị chấn động nhất của thế kỷ 20 tại nước Mỹ.
Tòa án Tối cao Hoa Kỳ tạm dừng trục xuất người nhập cư Venezuela
Rạng sáng ngày 19/04/2025, Tòa án Tối cao Hoa Kỳ đã ra quyết định tạm thời ngăn chặn việc trục xuất nhóm công dân Venezuela đang bị giam giữ trên lãnh thổ Mỹ. Phán quyết được đưa ra dưới hình thức ngắn gọn, không kèm chữ ký, nêu rõ rằng: “Chính phủ không được phép trục xuất bất kỳ cá nhân nào thuộc nhóm này cho đến khi có quyết định mới từ Tòa”.
Trước đó, chính quyền Tổng thống Donald Trump đã viện dẫn một đạo luật có từ năm 1798 – từng được áp dụng trong thời chiến – để tiến hành các biện pháp trục xuất, với cáo buộc rằng những người bị bắt giữ có liên hệ với các tổ chức tội phạm có tổ chức.
Phản ứng trước hành động này, Liên đoàn Tự do Dân sự Mỹ (ACLU) đã nhanh chóng gửi đơn khẩn cấp tới nhiều cấp tòa án, trong đó có Tòa án Tối cao, nhằm yêu cầu tạm dừng các lệnh trục xuất. Theo thông tin từ ACLU, nhiều người trong nhóm công dân Venezuela đã bị đưa lên xe buýt và đang trên đường đến các địa điểm tập trung chuẩn bị cho việc trục xuất, khiến các tổ chức bảo vệ quyền con người lo ngại về quy trình pháp lý và quyền được xét xử công bằng.
Phán quyết mới nhất của Tòa án Tối cao được xem là bước ngoặt trong cuộc tranh luận về chính sách nhập cư của Hoa Kỳ, đặc biệt trong bối cảnh chính quyền Trump đang đẩy mạnh các biện pháp kiểm soát biên giới và siết chặt quy trình trục xuất.
Theo: RFI