Hàng loạt quốc gia trong dự án Vành đai và Con đường do Trung Quốc khởi xướng khó trả được khối nợ khổng lồ do tác động của đại dịch Covid-19.
- Từ chuyện Loan ‘cá’, nghĩ về Trung Quốc
- Điểm tin kinh tế tuần qua: Cho vay nặng lãi online của Trung Quốc núp bóng đang tràn vào Việt Nam
- Điểm tin kinh tế thế giới tuần qua: Hai tập đoàn dầu khí lớn Trung Quốc lỗ hơn 5 tỷ đô la
Theo tờ CNBC, từ lâu sáng kiến Vành đai và Con đường (BRI) của Trung Quốc là tâm điểm bị chỉ trích vì dự án này khiến nhiều quốc gia ngập trong nợ nần. Đây là dự án đầy tham vọng xây dựng mạng lưới đường bộ, đường sắt và đường thủy từ Trung Quốc đến Trung Á, châu Âu và châu Phi nhằm thúc đẩy thương mại toàn cầu. Vài năm gần đây, hàng trăm tỷ USD đã được các tổ chức tín dụng Trung Quốc giải ngân cho các nước tham gia vào sáng kiến này.
Nhà phân tích cấp cao khu vực châu Á tại Verisk Maplecroft , Kaho Yu cho biết trên CNBC: “Để đầu tư vào các dự án mới rất nhiều quốc gia tham gia vào dự án BRI đã vay mạnh tay từ Trung Quốc. Tuy nhiên, đại dịch corona virus đang làm gián đoạn các hoạt động kinh tế và gây phức tạp cho kế hoạch trả nợ”.
Luật sư tại Baker McKenzie, Simon Leung, cho biết, một số dự án lớn tại Sri Lanka, Pakistan Indonesia, Malaysia và Campuchia đã bị đình trệ do các lệnh phong tỏa. Chi tiêu công tăng lên vì đại dich và doanh thu xuất khẩu giảm đã khiến đồng nội tệ các nước mất giá, ảnh hưởng đến khả năng trả nợ của các nước bằng đồng USD cho Trung Quốc.
Theo hãng nghiên cứu Green Belt and Road Initiative Center, hơn 130 quốc gia nằm ở châu Âu, châu Phi và Trung Á đã tham gia sáng kiên BRI. Nhiều nước thu nhập thấp đã đề nghị Trung Quốc giảm nợ như miễn lãi, gia hạn kỳ thanh toán hoặc tạm ngừng trả nợ trong trung hạn. Những nước thiệt hại lớn nhất và không thể trả nợ năm nay do đại dịch Covid-19 có thể là Pakistan và Sri Lanka, Kaho Yu cho biết thêm.
Nhiều quốc gia “còn ở tình thế khó khăn hơn” khi họ ký “thỏa thuận giao dịch” với Trung Quốc theo định giá bằng dầu thô. Do dịch viêm phổi Vũ Hán khiến giá dầu lao dốc, hoạt động công nghiệp sản xuất dầu thô bị đình trệ dẫn đến việc để trả nợ Trung Quốc càng khó khăn. Hậu quả có thể thấy là các công ty Trung Quốc sẽ tiếp quản các dự án liên doanh hoặc nhận thanh toán bằng tài sản.
Năm 2017, Sri Lanka đã chuyển giao cho Bắc Kinh một cảng biển chiến lược do không trả được nợ cho các công ty Trung Quốc. Hãng nghiên cứu có tên “Các nhà kinh tế thông minh’ (EIU) cho biết Trung Quốc “đang ngày càng chịu sức ép” gia hạn khoản vay hoặc thậm chí xóa nợ.
“Việc này đang làm tăng khả năng các ngân hàng Trung Quốc phải xóa nợ quy mô lớn, theo các điều khoản bất khả kháng hoặc thỏa thuận khác”, EIU cho biết, “Xóa nợ diện rộng có thể tạo ra tâm lý tiêu cực, kìm hãm hoạt động cho vay tại Trung Quốc nửa cuối năm nay và cả năm 2021”.