Ba Lan điều 40.000 binh sĩ tới biên giới Belarus và Nga trước tập trận Zapad 2025 ngày 12/9, khiến căng thẳng Đông Âu leo thang. Phương Tây lo ngại đây là vỏ bọc cho hành động quân sự, song Moskva khẳng định chỉ nhằm tăng cường hợp tác song phương.
- Hà Nội khởi công công viên hai bên sông Tô Lịch
- Hiến tạng chết não: Hành động nhân văn
- Tiểu thương kiến nghị lùi thời hạn áp dụng chính sách thuế mới
Ba Lan đóng cửa khẩu, lo ngại kịch bản tấn công từ Zapad 2025
Ba Lan đã huy động lực lượng lớn để ứng phó với cuộc tập trận chung Nga-Belarus, vốn được tổ chức tại Belarus và sát biên giới chung. Theo Thứ trưởng Quốc phòng Ba Lan Cezary Tomczyk, quân đội nước này đã chuẩn bị từ nhiều tháng, với hơn 30.000 binh sĩ tham gia các cuộc diễn tập phối hợp cùng đồng minh NATO để đối phó kịch bản tấn công từ phía Đông. Ông Tomczyk mô tả Zapad 2025 là cuộc tập trận mang tính tấn công, và Ba Lan không thể đứng ngoài quan sát.
Dự kiến, Nga và Belarus sẽ huy động hàng chục nghìn quân cho Zapad 2025, với một số hoạt động diễn ra ngay gần biên giới Ba Lan. Lithuania ước tính khoảng 30.000 lính tham gia, thấp hơn so với Zapad 2021 nhưng vẫn gây lo ngại cho NATO. Giới chức phương Tây, bao gồm Ngoại trưởng Ba Lan Radosław Sikorski, cảnh báo các kịch bản tập trận năm nay gợi nhớ đến các cuộc diễn tập trước khi Nga can thiệp quân sự vào Gruzia năm 2008 và Ukraina năm 2014, 2022. Tổng thống Ukraina Volodymyr Zelensky cũng bày tỏ quan ngại rằng Zapad có thể che giấu kế hoạch tấn công sâu hơn vào châu Âu.
Trước khi tập trận bắt đầu, Ba Lan đã đóng toàn bộ cửa khẩu biên giới với Belarus từ ngày 12/9 đến 16/9, sau đó kéo dài vô thời hạn sau vụ gần 20 máy bay không người lái (UAV) nghi của Nga xâm nhập không phận Ba Lan ngày 10/9. Belarus đã thông báo trước cho Ba Lan về đợt UAV này, một động thái được Tổng tham mưu trưởng quân đội Ba Lan Wiesław Kukuła đánh giá là hữu ích nhưng bất ngờ, trong bối cảnh quan hệ hai bên vẫn căng thẳng.
Lo ngại về hành lang Suwałki và vấn đề di cư
Một kịch bản khiến Ba Lan và NATO đặc biệt lo ngại là Zapad 2025 có thể mô phỏng tấn công vào hành lang Suwałki – dải đất hẹp nối Ba Lan với Lithuania, đồng thời là tuyến liên kết duy nhất giữa các nước Baltic và phần còn lại của NATO. Khu vực này nằm giữa Belarus và vùng Kaliningrad của Nga, từ lâu được coi là điểm yếu chiến lược của liên minh phương Tây.
Bên cạnh rủi ro quân sự, biên giới Ba Lan-Belarus còn đối mặt căng thẳng từ làn sóng di cư. Ba Lan cáo buộc Belarus và Nga sử dụng người di cư từ châu Á và châu Phi như công cụ gây bất ổn, đẩy họ vượt biên vào châu Âu. Hàng chục người đã thiệt mạng trong các nỗ lực vượt biên, và các tổ chức nhân quyền quốc tế đã chỉ trích cách xử lý của cả hai bên đối với người di cư.
Ngày 11/9, Người phát ngôn Điện Kremlin Dmitry Peskov khẳng định Zapad 2025 là phần của nỗ lực tăng cường hợp tác Nga-Belarus, không nhằm vào bất kỳ quốc gia thứ ba nào.
Theo: Lao Động