Tỉ lệ sinh tại nhiều đô thị Việt Nam đang chạm đáy. Lý do không chỉ do tâm lý ngại sinh mà còn bởi thiếu vắng hỗ trợ thiết thực. Khuyến sinh không thể chỉ là tuyên truyền mà cần chính sách mạnh mẽ, đồng bộ để giúp người trẻ yên tâm lập gia đình và sinh con. Báo động đỏ về tỉ lệ sinh: Không hành động, sẽ quá muộn
- Càng tiêu càng giàu: Tư duy tài chính thông minh dẫn đến thịnh vượng
- 3 điều không nên chia sẻ dù thân thiết đến đâu: Lời nói lỡ buông, rắc rối khó thu về
- 30 phút đi bộ mỗi sáng – Bí mật giản dị nuôi dưỡng trái tim và tâm hồn
Báo động đỏ về tỉ lệ sinh: Không hành động, sẽ quá muộn
Theo số liệu từ Tổng cục Dân số và các bài phân tích của Tuổi Trẻ, Vietnamnet và Báo Lao Động, năm 2023 tỉ lệ sinh tại TP.HCM chỉ đạt 1,39 con/phụ nữ – một trong những mức thấp nhất Đông Nam Á. Hà Nội là 1,52 và Đà Nẵng là 1,56, đều dưới mức sinh thay thế (2,1). Điều này cảnh báo tương lai về lực lượng lao động thiếu hụt, xã hội già hóa nhanh chóng và nguy cơ “già hóa trước khi giàu”. Tổ chức Liên Hợp Quốc đã nhiều lần nhấn mạnh: nếu không điều chỉnh chính sách ngay từ bây giờ, Việt Nam sẽ đối mặt với khủng hoảng nhân lực; an sinh và y tế trong chưa đầy 20 năm tới.
Người trẻ ngại sinh con: Không phải vì lười, mà vì không dám
Khảo sát của VTV và Lao Động chỉ ra rằng hơn 65% người trẻ tại TP.HCM và Hà Nội không muốn sinh thêm con sau một bé. Áp lực về tài chính, giá nhà đất cao, chi phí nuôi con đắt đỏ; môi trường sống thiếu hỗ trợ là nguyên nhân chính. Việc làm không ổn định, không có chỗ gửi trẻ công, trường tư quá đắt, cộng thêm giờ làm kéo dài khiến nhiều gia đình trẻ trì hoãn kế hoạch sinh nở. Thậm chí, nhiều cặp đôi còn lựa chọn “không con” để giảm áp lực. Đây không phải là lựa chọn cá nhân; mà là phản ánh một chính sách dân số chưa đủ sức “giữ chân” thế hệ sinh sản chính.
Khuyến sinh: Cần chính sách toàn diện và dài hơi, không phải phong trào
Những chính sách khuyến sinh hiện nay như tăng thời gian nghỉ thai sản hay hỗ trợ tiền mặt nhỏ lẻ chưa đủ sức thuyết phục. Việt Nam cần học tập các mô hình như Hàn Quốc (miễn học phí từ mẫu giáo); Singapore (trợ cấp sinh con đến 30.000 USD), Pháp (giữ trẻ miễn phí, giảm thuế mạnh cho cha mẹ). Bộ Y tế từng đề xuất miễn học phí bậc THCS cho gia đình sinh đủ hai con; nhưng vẫn chưa triển khai rộng rãi. Muốn hiệu quả, chính sách cần đồng bộ giữa trung ương và địa phương; giữa nhà nước và doanh nghiệp – từ hỗ trợ nhà ở, việc làm, giáo dục đến truyền thông thay đổi nhận thức xã hội.
Theo: Báo Tuổi Trẻ