Cuộc gặp thượng đỉnh giữa Tổng thống Mỹ Donald Trump và Tổng thống Nga Vladimir Putin tại Alaska hôm 15/8 được xem là bước ngoặt quan trọng trong quan hệ Mỹ – Nga. Hội nghị không chỉ tập trung vào việc thăm dò khả năng hợp tác kinh tế mà còn mở ra hướng đi mới cho nỗ lực hòa bình ở Ukraine 2025, đặc biệt trong các lĩnh vực khai thác lithium Ukraine và tài nguyên thiên nhiên tại Alaska.
- Nhượng lãnh thổ – “Lằn ranh đỏ” của Ukraine trong đàm phán với Nga
- Ông Trump nêu ý tưởng tổ chức hội nghị Mỹ – Nga – Ukraine sau cuộc gặp Alaska
- Israel không kích Gaza City, hơn 120 người thiệt mạng trong 24 giờ
Hội nghị Alaska: Ngắn nhưng trọng yếu
Hội nghị diễn ra tại Alaska, gần Bắc Cực, dự kiến chỉ trong thời gian ngắn do yêu cầu bảo mật và hậu cần nghiêm ngặt. Tuy nhiên, đây vẫn là cơ hội để hai bên đánh giá cơ hội hợp tác kinh tế Mỹ – Nga, cân nhắc các biện pháp kinh tế có thể thúc đẩy quan hệ song phương và hỗ trợ giải quyết chiến sự Ukraine 2025.
Hợp tác khai thác khoáng sản: Tâm điểm của đề xuất
Theo thông tin từ Telegraph, Tổng thống Trump có thể đề xuất hợp tác khai thác các khoáng sản đất hiếm, đặc biệt là lithium Ukraine, tại những khu vực do Nga kiểm soát. Lithium là nguyên liệu quan trọng trong sản xuất pin, và Ukraine nắm giữ khoảng 10% trữ lượng toàn cầu.
Bộ trưởng Tài chính Mỹ Scott Bessent được cho là nhân vật chủ chốt trong việc soạn thảo các đề xuất hợp tác, kể cả khả năng thực hiện dự án khai thác chung giữa Mỹ và Nga.
Lợi ích kinh tế và chiến lược cho Mỹ và Nga
Mỹ cân nhắc dỡ bỏ một phần hạn chế với ngành hàng không Nga, cho phép nhập khẩu linh kiện và thiết bị bảo dưỡng máy bay. Đây là bước đi nhằm cân bằng lợi ích chiến lược và kinh tế cho cả hai bên, đồng thời giúp Nga duy trì đội bay và tạo cơ hội lợi nhuận cho các nhà sản xuất Mỹ như Airbus và Boeing.
Tiềm năng khai thác Bắc Cực
Eo biển Bering, cách biên giới Nga chưa đầy 5 km, sở hữu khoảng 13% trữ lượng dầu toàn cầu. Khu vực này giàu tiềm năng dầu khí và khí đốt, đóng vai trò chiến lược quan trọng. Ông Trump cân nhắc trao cơ hội khai thác cho Nga, đồng thời đánh giá tác động đối với an ninh khu vực Bắc Cực.
Bộ Tài chính Mỹ đã tạm thời nới lỏng một số lệnh trừng phạt, cấp giấy phép cho doanh nghiệp Mỹ cung cấp dịch vụ hậu cần cho các chuyến bay của Nga tại Alaska.
Ủng hộ từ châu Âu và mô hình quản lý lãnh thổ
Châu Âu sẵn sàng đồng thuận với các ưu đãi kinh tế nếu không tạo cảm giác “thưởng” cho Nga sau nhiều năm chiến sự. Phương Tây cũng cân nhắc mô hình tương tự cách Israel quản lý Bờ Tây: Nga duy trì quyền kiểm soát quân sự và kinh tế nhưng dưới cơ chế quản lý riêng, nhằm giảm xung đột và tăng hiệu quả quản lý.
Bộ trưởng Tài chính Mỹ Scott Bessent nhấn mạnh rằng mọi lựa chọn đều được cân nhắc, đồng thời Mỹ vẫn có khả năng áp dụng trừng phạt bổ sung nếu Nga từ chối thỏa thuận ngừng bắn.
Thăm dò trước khi đưa ra quyết định
Nhà Trắng cho biết, cuộc gặp ban đầu nhằm lắng nghe và thăm dò ý kiến từ Điện Kremlin. Nếu thuận lợi, ông Trump có thể tổ chức cuộc họp ba bên với Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky, mở ra cơ hội thúc đẩy hòa bình lâu dài ở khu vực.
Theo: Báo VnExpress.