Trong các bài phát biểu cũng như các chính sách đối nội và đối ngoại của mình; Tổng thống Donald Trump thường nhắc đến khái niệm “lẽ thường” (common sence).
Dưới góc nhìn của nhiều người; ông Trump dường như đã tạo ra những thay đổi lớn trong nhiều lĩnh vực; cả trong nước lẫn trên trường quốc tế. Tuy nhiên; nếu xem xét kỹ hơn, có thể thấy rằng những động thái của ông chủ yếu nhằm đưa các chính sách và quan hệ về trạng thái “lẽ thường”; tức là một trạng thái mà ông cho rằng nước Mỹ và thế giới đáng lẽ nên có.
Sự biến đổi của thế giới và những điều không còn là “lẽ thường”
Trong vài chục năm trở lại đây; thế giới nói chung và nước Mỹ nói riêng đã chứng kiến nhiều sự thay đổi đáng kể so với hàng nghìn năm lịch sử của nhân loại. Những thay đổi này bao gồm sự gia tăng can thiệp của chính phủ trong kiểm soát xã hội; vào các quyền cơ bản của con người; cũng như sự biến đổi trong các giá trị văn hóa và đạo đức truyền thống.
Ví dụ sự gia tăng mức đánh thuế vào cá nhân và doanh nghiệp; kiểm soát tự do ngôn luận, tự do tín ngưỡng… Về các vấn đề xã hội; như việc công nhận nhiều giới tính ngoài nam và nữ, sự phát triển của các phong trào giải phóng tình dục; cũng như các phong trào biến dị với các tên mỹ miều như “thức tỉnh” (woke), “đa dạng; công bằng và hòa nhập” (DEI), đã dẫn đến những tranh luận gay gắt trong xã hội.
Trong các mối quan hệ quốc tế; sự bành trướng của Trung Quốc vào mọi lĩnh vực và quốc gia như ăn cắp trí tuệ; thương mại không công bằng, thao túng những người lãnh đạo các quốc gia, tổ chức, truyền bá các quan điểm độc tài… đã làm cho thế giới trở nên méo mó và suy đồi.
Nhiều tổ chức quốc tế; vốn được thành lập nhằm thúc đẩy công bằng và bảo vệ quyền lợi của con người; cũng bị chỉ trích vì bị các thế lực chính trị chi phối. Các tổ chức như Liên Hợp Quốc, Tổ chức Y tế Thế giới (WHO); hay các tổ chức nhân quyền đã bị cáo buộc phục vụ lợi ích của một số quốc gia hoặc nhóm chính trị nhất định; thay vì thực sự hoạt động vì công bằng và lợi ích chung của nhân loại.
Tổng thống Trump và nỗ lực đưa nước Mỹ trở về “lẽ thường”
Ngay từ khi tranh cử tổng thống lần đầu tiên; Donald Trump đã thể hiện quan điểm rõ ràng về việc đưa nước Mỹ trở lại các giá trị mà ông coi là truyền thống và hợp lý. Ông nhấn mạnh sự cần thiết của việc khôi phục các nguyên tắc cơ bản về kinh tế; xã hội và văn hóa mà ông tin rằng đã bị méo mó theo thời gian.
Một ví dụ nhỏ mà điển hình là Tổng thống Trump tuyên bố sự thừa nhận chính thức của quốc gia chỉ có hai giới tính: nam và nữ. Đây là một quan điểm tưởng chừng đơn giản; nhưng trong bối cảnh nước Mỹ hiện đại, nó trở thành một chủ đề gây tranh cãi.
Chính quyền Tổng thống Trump cũng xóa bỏ chương trình DEI, chủ nghĩa “thức tỉnh”, phản đối các chính sách cho phép người chuyển giới sử dụng nhà vệ sinh công cộng theo giới tính mà họ tự nhận định, cũng như việc họ tham gia vào các môn thể thao của giới tính đó…
Về kinh tế và tài chính, Tổng thống Trump đã khẩn trương giảm thuế đánh vào cá nhân, doanh nghiệp, cắt giảm sử dụng ngân sách quốc gia vào các mục đích mà ông cho là không phù hợp. Ông nhấn mạnh việc kiểm soát chặt chẽ nguồn tài chính nhà nước, đặc biệt là đối với các tổ chức phi chính phủ và các chương trình mà ông cho là phục vụ lợi ích chính trị và cực đoan thay vì lợi ích công cộng.
Trong quan hệ quốc tế; Trump tỏ ra cứng rắn với các quốc gia mà ông coi là lạm dụng thương mại hoặc có chính sách bất công đối với Mỹ. Ông phản đối toàn cầu hóa theo hướng có lợi cho một số quốc gia nhất định; đặc biệt là Trung Quốc mà không đảm bảo lợi ích cho Mỹ và thế giới nói chung.
Những thách thức và phản ứng từ các thế lực đối lập
Việc Donald Trump theo đuổi chính sách điều chỉnh lại nước Mỹ theo “lẽ thường” đã vấp phải sự phản ứng mạnh mẽ từ nhiều phía. Trong nước; ông đối mặt với sự phản kháng từ lực lượng cực tả; giới truyền thông và các tổ chức cấp tiến. Các chính sách của ông, từ vấn đề nhập cư, thuế quan, đến chính sách xã hội; đều bị chỉ trích và tấn công mạnh mẽ.
Trên trường quốc tế, đặc biệt là từ phía Trung Quốc, việc Tổng thống Trump đẩy mạnh áp thuế cao đối với hàng hóa Trung Quốc, ngăn chặn ăn cắp trí tuệ, rút khỏi các tổ chức quốc tế bị Trung Quốc thao túng… đương nhiên đã vấp phải sự phản đối quyết liệt vì đụng chạm tới lợi ích và thói quen hành xử lưu manh của Bắc Kinh.
Tương lai của nước Mỹ dưới sự lãnh đạo của Donald Trump
Sau nhiệm kỳ đầu tiên và quãng thời gian vận động tranh cử đầy thách thức; Donald Trump đã tiếp tục thể hiện sự quyết liệt trong nhiệm kỳ thứ hai của mình. Ngay trong những ngày đầu tiên sau khi nhận chức; ông đã ký hàng loạt sắc lệnh hành pháp nhằm điều chỉnh về “lẽ thường” cho nước Mỹ; đặc biệt là trong lĩnh vực kinh tế, xã hội, thương mại, đối ngoại và nhập cư.
Ngoài ra, Trump cũng tập trung vào các vấn đề nóng của thế giới như cuộc chiến Nga – Ukraine, tình hình Trung Đông; và truy tìm nguồn gốc đại dịch COVID-19. Ông cam kết chống tham nhũng và công khai các vấn đề bí mật trong chính phủ Mỹ; với mục tiêu làm trong sạch bộ máy liên bang.
Với sự quyết tâm và quan điểm cứng rắn của Tổng thống Trump cùng sự ủng hộ của ngày càng đông đảo công chúng, người ta có thể có nhiều hy vọng vào quá trình nước Mỹ và thế giới trở lại “lẽ thường” như ông và nhiều người mong muốn.