Bộ Giáo dục đề xuất trao thêm quyền quản lý trường học từ mầm non đến THCS cho cấp xã, phù hợp xu hướng tinh gọn bộ máy, bỏ cấp huyện
- Tổng thống Trump tuyên bố: “Đại học Harvard sẽ phải thay đổi” sau lệnh cấm tuyển sinh viên quốc tế
- Thép Trung Quốc lách thuế chống bán phá giá của Việt Nam như thế nào?
- Lãnh đạo Đảng, Nhà nước viếng nguyên Chủ tịch nước Trần Đức Lương
Phân cấp giáo dục: Cấp xã có thể thành lập và giải thể trường học
Theo đề xuất mới của Bộ Giáo dục và Đào tạo (GD&ĐT), chính quyền cấp xã sẽ nắm quyền quyết định toàn diện đối với việc tổ chức lại các trường mầm non, tiểu học và trung học cơ sở (THCS). Quyền hạn bao gồm:
- Thành lập trường
- Cho phép hoạt động
- Đình chỉ hoạt động
- Giải thể, sáp nhập, chuyển đổi loại hình trường học
- Quản lý các mô hình giáo dục cộng đồng tại địa phương
Đây là những quyền trước đây thuộc về cấp huyện, nhưng sẽ được điều chuyển xuống cấp xã nhằm đảm bảo tính chủ động và sát thực tế hơn trong công tác tổ chức mạng lưới trường lớp.
Sở Giáo dục và Đào tạo: Toàn quyền về nhân sự
Song song với việc tăng quyền cho cấp xã, Sở GD&ĐT cấp tỉnh sẽ được giao toàn quyền trong quản lý đội ngũ giáo viên và cán bộ ngành. Bao gồm các nội dung:
- Tuyển dụng và bổ nhiệm
- Điều động và sử dụng
- Đánh giá, đào tạo, bồi dưỡng
Việc này nhằm giải quyết tình trạng thừa – thiếu giáo viên cục bộ giữa các địa phương, đặc biệt khi không còn cấp huyện làm trung gian.
Chuyển giao thẩm quyền từ Bộ về địa phương
Bộ GD&ĐT cũng đề xuất chuyển quyền phê duyệt các chương trình tích hợp quốc tế và cấp phép kỳ thi ngoại ngữ quốc tế từ Bộ về Chủ tịch UBND tỉnh hoặc Giám đốc Sở GD&ĐT. Điều này giúp rút ngắn quy trình hành chính, tăng tính linh hoạt cho các địa phương trong hội nhập giáo dục quốc tế.
Cấp xã trong tâm điểm cải cách: Từ giáo dục đến quản trị
Đề xuất phân cấp mạnh cho cấp xã không nằm ngoài xu hướng chung của cải cách bộ máy hành chính. Theo Kết luận 127 của Bộ Chính trị và Ban Bí thư, Việt Nam đang hướng tới việc bỏ cấp huyện và sáp nhập các đơn vị hành chính cấp xã, tỉnh. Cụ thể:
- Giảm từ 63 tỉnh thành xuống còn khoảng 34
- Giảm số xã từ 10.035 xuống còn khoảng 5.000
- Bỏ hoàn toàn cấp huyện
Trong bối cảnh đó, việc trao thêm quyền cho cấp xã không chỉ giúp vận hành bộ máy hiệu quả mà còn phù hợp với mô hình “một cấp chính quyền – đa nhiệm vụ”.
Phó Thủ tướng: Tránh cực đoan trong phân quyền giáo dục
Phó Thủ tướng Lê Thành Long nhấn mạnh, Bộ Giáo dục cần rà soát toàn bộ nhiệm vụ hiện hành, xác định rõ ràng thẩm quyền của từng cấp. Việc phân quyền phải tránh tình trạng “giữ lại quá nhiều” hoặc “đẩy hết về địa phương”, đồng thời đảm bảo nguyên tắc:
- Phân cấp mạnh nhưng không buông lỏng
- Không chia cắt chuyên môn trong ngành giáo dục
Tăng quyền cho cấp xã – thách thức và kỳ vọng
Trao quyền cho cấp xã trong giáo dục là một bước đi đầy tiềm năng nhưng cũng không ít thách thức, đặc biệt trong việc đảm bảo:
- Năng lực quản lý chuyên môn của cán bộ cấp xã
- Giám sát và hỗ trợ từ cấp tỉnh để tránh sai lệch
- Đảm bảo chất lượng giáo dục không bị ảnh hưởng bởi sự phân tán quản lý
Tuy nhiên, nếu được triển khai bài bản, đây sẽ là đòn bẩy lớn giúp giáo dục Việt Nam trở nên linh hoạt, gần dân và hiệu quả hơn trong thời kỳ hậu cải cách hành chính.
Việc tăng quyền cho cấp xã trong quản lý giáo dục không chỉ là một giải pháp hành chính mà còn thể hiện tư duy đổi mới quản trị ngành. Khi cấp xã được tin tưởng và trao quyền đúng mức, hệ thống giáo dục sẽ có điều kiện phát triển từ gốc, đồng thời tạo tiền đề cho mô hình quản lý nhà nước tinh gọn, hiệu quả và hiện đại hơn trong tương lai.
Theo: Vnexpress