Thủ tướng Fumio Kishida hôm 13/10 đã lên tiếng chỉ trích Trung Quốc gay gắt một cách bất thường, cáo buộc Bắc Kinh xâm phạm chủ quyền của Nhật Bản ở Biển Hoa Đông và khuấy động căng thẳng tại khu vực châu Á – Thái Bình Dương.
“Đã có những hành động xâm phạm chủ quyền của Nhật Bản ở Biển Hoa Đông ngày càng gia tăng từ phía Trung Quốc”, ông Kishida đã nói tại Hội nghị thượng đỉnh Đông Á ở Campuchia. “Trung Quốc cũng tiếp tục có những hành động gây gia tăng căng thẳng khu vực ở Biển Đông.”
Thủ tướng Nhật rõ ràng đang đề cập đến các vụ xâm nhập liên tiếp của Trung Quốc vào vùng biển xung quanh quần đảo Senkaku – một quần đảo do Tokyo kiểm soát nhưng đang bị Bắc Kinh tranh chấp và gọi là Điều Ngư.
Ông Kishida cũng cho biết hòa bình và ổn định xung quanh Đài Loan là một vấn đề quan trọng “tác động trực tiếp” đến an ninh khu vực, viện dẫn cách Trung Quốc gia tăng các hoạt động quân sự nhằm phản ứng lại chuyến thăm của Chủ tịch Hạ viện Mỹ Nancy Pelosi tới hòn đảo tự trị này vào tháng 8, theo Japan Times.
Trong các cuộc tập trận quân sự xung quanh Đài Loan, Trung Quốc đã bắn tên lửa đạn đạo, 5 trong số đó lần đầu tiên rơi xuống vùng đặc quyền kinh tế của Nhật Bản (EEZ) ở Biển Hoa Đông, Bộ Quốc phòng Nhật Bản cho biết. Vào thời điểm đó, Tokyo đã bày tỏ sự phản đối thông qua các kênh ngoại giao đối với Trung Quốc.
Ngoài ra, ông Kishida còn bày tỏ “quan ngại sâu sắc” về nhân quyền của người dân tộc thiểu số Duy Ngô Nhĩ ở Trung Quốc.
Thủ tướng Kishida đã đưa ra những phát biểu trên cùng ngày diễn ra cuộc gặp giữa ông với Tổng thống Mỹ Joe Biden và Tổng thống Hàn Quốc Yoon Suk-yeol bên lề Hội nghị cấp cao Đông Á. Cuộc gặp này chủ yếu tập trung vào các hành động khiêu khích của Triều Tiên, bao gồm hàng loạt vụ thử tên lửa, nhưng các nhà lãnh đạo cũng “nhắc lại quyết tâm duy trì hòa bình và ổn định trên eo biển Đài Loan”, tuyên bố của Nhà Trắng cho hay.
Tại hội nghị thượng đỉnh gồm 18 thành viên, ông Biden cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của tự do hàng hải ở Biển Hoa Đông và Biển Đông đồng thời nhắc tới cam kết của Mỹ đối với Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương.
Trước cuộc gặp trực tiếp với Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình tại Indonesia, bình luận về quan hệ Mỹ-Trung, ông Biden đã nhấn mạnh rằng Hoa Kỳ sẽ “cạnh tranh mạnh mẽ” với Trung Quốc và lên tiếng chống lại các hành vi vi phạm nhân quyền bị cáo buộc của Bắc Kinh.
Chính quyền của Tổng thống Biden đã tuyên bố sẽ tiếp tục cung cấp vũ khí và huấn luyện quân sự cho các lực lượng Đài Loan, ngay cả khi nước này tiếp tục theo đuổi chính sách Một Trung Quốc như đã cam kết.
Bất chấp những chỉ trích gay gắt ở trên, Thủ tướng Nhật Bản Kishida trong cuộc gặp với Thủ tướng Trung Quốc Lý Khắc Cường hồi cuối tuần vừa rồi đã bày tỏ rằng ông hy vọng hai nước có thể nỗ lực hướng tới xây dựng một mối quan hệ “mang tính xây dựng và ổn định”, Bộ Ngoại giao Nhật Bản cho biết.
Có thể bạn quan tâm: