Tổng thống Mỹ Donald Trump ngày 14/7/2025 công bố cung cấp vũ khí, bao gồm tên lửa Patriot, cho Ukraine và đe dọa áp thuế 100% cùng trừng phạt thứ cấp lên các nước mua dầu Nga nếu không đạt thỏa thuận hòa bình trong 50 ngày. Động thái này, được thúc đẩy bởi thất vọng với Putin, đánh dấu sự chuyển hướng lớn trong chính sách, nhưng khiến Kyiv thận trọng về ý định của Trump.
- Nga tăng cường không kích Ukraine, giết 7 người và làm 17 người bị thương
- Trump áp thuế 30% lên EU và Mexico, leo thang chiến tranh thương mại
- Carlos Alcaraz và vũ khí “bí mật” giúp anh thách thức Taylor Fritz tại bán kết Wimbledon
Trump chuyển hướng, hỗ trợ quân sự Ukraine
Ngày 14/7/2025, Tổng thống Donald Trump tuyên bố Mỹ sẽ gửi vũ khí “hàng đầu,” bao gồm tên lửa phòng không Patriot, đến Ukraine để đối phó với các cuộc không kích Nga. Ngồi cùng Tổng thư ký NATO Mark Rutte tại Phòng Bầu dục, Trump cho biết một số hoặc toàn bộ 17 dàn Patriot từ các nước khác có thể được chuyển đến Ukraine “rất nhanh chóng,” với chi phí do các đồng minh NATO, đặc biệt EU, chi trả.
Trump cũng tiết lộ kế hoạch cung cấp “bộ đầy đủ” thiết bị quân sự tinh vi, nhấn mạnh các nước nhận viện trợ phải hoàn trả 100%. Rutte xác nhận Đức, Phần Lan, Đan Mạch, Thụy Điển, Na Uy, Anh, Hà Lan, và Canada sẽ tham gia tái vũ trang Ukraine. Động thái này đáp ứng yêu cầu khẩn cấp của Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskiy về phòng không, trong bối cảnh Nga sử dụng hơn 1.800 drone và 83 tên lửa tuần qua, giết chết 7 người và làm 17 người bị thương.
Trump đe dọa áp thuế 100% lên hàng hóa Nga và trừng phạt thứ cấp các nước mua dầu Nga, như Trung Quốc và Ấn Độ, nếu không đạt thỏa thuận hòa bình trong 50 ngày. Một dự luật tại Thượng viện Mỹ, được 85/100 thượng nghị sĩ ủng hộ, cho phép áp thuế 500% lên các quốc gia hỗ trợ Nga, nhưng cần Trump phê duyệt để bỏ phiếu.
Bối cảnh và phản ứng
Sự thay đổi chính sách của Trump được thúc đẩy bởi thất vọng với Tổng thống Nga Vladimir Putin, người liên tục từ chối đề xuất ngừng bắn vô điều kiện mà Kyiv chấp nhận. Trump chỉ trích Putin “nói về hòa bình nhưng tiếp tục ném bom,” nhấn mạnh rằng ông đã gần đạt thỏa thuận bốn lần nhưng bị gián đoạn bởi các cuộc tấn công đêm. Tuần trước, Trump cáo buộc Putin đưa ra “nhiều lời nói dối.”
Tại Kyiv, người dân hoan nghênh hỗ trợ vũ khí nhưng thận trọng. Denys Podilchuk, một nha sĩ 39 tuổi, nói: “Tôi hài lòng vì châu Âu đã thuyết phục Trump, nhưng ông ấy ban đầu không thực sự muốn giúp chúng tôi.” Zelenskiy, sau cuộc gặp đặc phái viên Keith Kellogg ngày 14/7, nhấn mạnh tăng cường phòng không và sản xuất vũ khí chung với châu Âu. Một cảnh báo không kích được ban bố ở Kyiv ngay sau đó.
Thị trường Nga phản ứng tích cực với thời gian ân hạn 50 ngày, với đồng rúp phục hồi và chứng khoán tăng. Nhà phân tích Artyom Nikolayev từ Invest Era cho rằng Trump “dưới kỳ vọng” và có thể kéo dài thời hạn đàm phán. Tổng thư ký Liên Hợp Quốc Antonio Guterres kêu gọi ngừng bắn ngay lập tức, nhấn mạnh các biện pháp phải tuân thủ luật quốc tế.
Tác động và triển vọng
Việc cung cấp tên lửa Patriot và vũ khí tấn công có thể tăng cường khả năng phòng thủ của Ukraine trước các cuộc tấn công như đợt không kích ngày 12/7 tại Chernivtsi, giết 2 người. Tuy nhiên, yêu cầu EU chi trả chi phí gây áp lực lên khối, vốn đang đối mặt thuế 30% của Trump lên hàng EU từ 1/8/2025. Trừng phạt thứ cấp lên các nước mua dầu Nga, nếu thực hiện, sẽ làm gián đoạn nguồn thu hàng trăm tỷ USD của Moskva, nhưng cũng gây rủi ro lạm phát toàn cầu.
Trong nước, Trump đối mặt áp lực từ Thượng nghị sĩ Jeanne Shaheen, người kêu gọi hỗ trợ an ninh lâu dài cho Ukraine. Zelenskiy cũng công bố thay Thủ tướng Denys Shmyhal bằng Yulia Svyrydenko, một nhà kinh tế, để thúc đẩy đàm phán với Mỹ. Nga, kiểm soát 1/5 Ukraine, tiếp tục tiến chậm ở Donetsk và không từ bỏ mục tiêu chiến tranh.
Sự chuyển hướng của Trump trong việc cung cấp vũ khí cho Ukraine và đe dọa trừng phạt các nước mua dầu Nga đánh dấu bước ngoặt trong cuộc chiến Nga-Ukraine. Với thời hạn 50 ngày và áp lực từ NATO, triển vọng hòa bình vẫn mong manh. Cộng đồng quốc tế cần phối hợp để đảm bảo viện trợ hiệu quả và ngăn chặn xung đột leo thang, bảo vệ dân thường Ukraine.
Theo: Reuters