Giữa lúc xe máy điện dần trở thành xu hướng bắt buộc tại các thành phố lớn, trải nghiệm trái ngược của người dùng cho thấy: phương tiện này không dành cho tất cả. Liệu bạn có phải người phù hợp với xe điện?
- Hồi ức quê hương, tuổi thơ, tình bạn và hành trình rời làng ra phố
- Cha mẹ Gen Z ít đọc sách cho con, vì sao?
- Nghị lực người phụ nữ như hoa sen giữa bùn
Trải nghiệm khổ sở
Con gái vào lớp 10, anh Huế mua xe điện vì nghĩ “phù hợp học sinh”, nhưng không ngờ mở đầu cho hai năm đầy bực bội.
Sống ở chung cư, việc sạc xe là cực hình: phải canh giờ, tranh ổ cắm, nhiều lần bị rút dây, sáng ra xe hết pin phải chở con đi học bằng xe xăng.
Xe liên tục hỏng vặt, pin chai sau một năm, thay mới mất 4 triệu, vỏ nhựa dễ vỡ, đèn xi nhan nhanh hỏng.
“Đi xe điện quá khổ, tốn kém nên tôi bỏ luôn”, anh nói. “Từ khi con đủ tuổi đi xe xăng, cả nhà như thoát nạn”.
Khi xe điện trở thành “khoản đầu tư sáng suốt”
“Ngược với trải nghiệm khó chịu và bực bội của anh Huế, anh Quốc Cương ở Dĩ An, Bình Dương lại thấy xe máy điện là một khoản đầu tư khôn ngoan.
Là kỹ sư IT, ban ngày đi làm văn phòng, tối chạy thêm xe ôm công nghệ, anh Cương từng đau đầu vì tiền xăng nên chi gần 30 triệu đồng mua xe điện. Anh sạc xe vào ban đêm, khi dòng điện ổn định để pin bền hơn. Mỗi lần sạc 4-5 tiếng, xe đi được khoảng 90-100 km, đủ để anh vừa đi làm, vừa tranh thủ chạy 5-7 cuốc xe mỗi ngày. ‘Chi phí vận hành chỉ bằng một phần ba xe xăng’, anh nói, ‘chưa kể đi êm, không khói bụi, nhẹ cả đầu’.”
Đô thị lớn thúc đẩy chuyển đổi xe máy xăng sang xe điện
Trải nghiệm trái ngược giữa anh Huế và anh Cương cho thấy: xe máy điện không phù hợp với tất cả, nhưng vẫn là xu hướng tất yếu tại đô thị.
Từ 7/2026, xe máy xăng sẽ bị cấm trong vành đai 1 Hà Nội. Đến 2030, lệnh cấm mở rộng ra toàn vành đai 3.
TP.HCM cũng bắt đầu chuyển đổi từ 7/2025, ưu tiên 400.000 shipper và tài xế công nghệ.
Mục tiêu: chuyển đổi 30% trong năm 2025 và 100% vào cuối 2029.
Ai là người phù hợp nhất với xe máy điện?
Vấn đề không chỉ là có nên dùng xe điện, mà là ai dùng phù hợp nhất?
PGS Đỗ Văn Dũng cho rằng xe điện hợp với học sinh, sinh viên, người đi lại gần trong nội đô: không cần bằng A1, kiểu dáng trẻ trung, tiết kiệm chi phí.
Người đi làm ở đô thị cũng phù hợp do di chuyển ổn định, xe điện êm và không khí thải.
Ngược lại, shipper ít phù hợp vì đi xa, liên tục, sạc lâu, trừ khi dùng xe cao cấp hoặc có trạm đổi pin nhanh.
Chọn xe điện: Đừng chỉ nhìn ngoại hình và giá
“Từ góc nhìn thực tế, anh Trần Mạnh Tân, chuyên gia đào tạo hệ thống xe máy và xe điện ở Đồng Nai, cho rằng thị trường hiện nay đã có nhiều mẫu mã đa dạng, có thể đáp ứng phần lớn nhu cầu người dùng phổ thông. Theo anh, hai nhóm dùng xe điện phù hợp nhất là học sinh và người trung tuổi – những người ưu tiên sự êm ái, tiết kiệm và ít phải bảo trì.
Ba lý do quan trọng nhất khiến người dùng lựa chọn xe điện, theo phó giáo sư Dũng, là chi phí thấp, thân thiện môi trường và trải nghiệm lái êm ái. Xe điện không gây tiếng ồn, không rung giật, và ngày càng được tích hợp nhiều công nghệ như kết nối Bluetooth, định vị GPS, kiểu dáng thời trang. Xe cũng không phát thải CO2 hay khói độc, phù hợp với xu hướng sống xanh và các chính sách khuyến khích chuyển đổi năng lượng sạch của Chính phủ.”
Những điều người mua xe điện cần cân nhắc
“Tuy nhiên, ông cảnh báo một số nhược điểm của xe điện nhiều người dùng chưa tính đến. Sau 3-5 năm, xe thường xuống cấp rõ rệt, đặc biệt là ở bộ phận pin. Nhiều dòng xe dùng pin lithium-ion có thể mất 20-30% hiệu năng sau ba năm, và giảm đến 50% sau 5 năm. Khi đó, quãng đường đi được có thể chỉ còn một nửa so với ban đầu.
Chi phí thay pin chiếm 40-60% giá trị xe và sau vài năm sử dụng, người dùng phải bỏ ra từ 10-20 triệu đồng để thay mới. Nếu mua phải pin chất lượng kém, hàng trôi nổi, rủi ro cháy nổ do pin phồng hoặc rò rỉ càng cao.
Xe điện ít hỏng vặt, nhưng khi hỏng chi phí sửa thường cao hơn, do phụ tùng nhập khẩu và ít nơi có thể sửa chữa. Điều kiện khí hậu Việt Nam cũng dễ gây chập điện, nắng nóng khiến pin chai nhanh.
Vì thế, chuyên gia khuyên không nên chỉ nhìn vào giá cả hay mẫu mã khi chọn mua xe máy điện, mà phải ưu tiên kiểm tra các thông số kỹ thuật.”
Lưu ý kỹ thuật quan trọng khi chọn mua xe điện
Pin là yếu tố quan trọng nhất. Nên chọn pin Lithium-ion hoặc LFP (bền, an toàn, sạc 800-1.000 lần), dung lượng 2–3,5 kWh để đi 80–150 km/lần sạc. Ưu tiên pin hãng lớn như LG, CATL để tránh cháy nổ.
Công suất lý tưởng từ 1.500–3.000W để chạy ổn định trong đô thị. Ưu tiên xe đạt chuẩn chống nước IP65 trở lên, tránh hư hỏng sau vài năm dùng mưa gió.
Chọn xe tải trọng 150 kg trở lên, quãng đường thực tế phù hợp, có phanh đĩa ABS, đèn LED, cốp rộng 20L, mở khóa Bluetooth, định vị GPS. Bảo hành pin ít nhất 3–5 năm, sạc đầy dưới 6–8 giờ, có sạc nhanh càng tốt.
PGS Dũng lưu ý: “Nhiều người chỉ nhìn mẫu mã, giá rẻ mà quên yếu tố kỹ thuật – điều ảnh hưởng trực tiếp đến trải nghiệm lâu dài”.
Xe điện: Không hoàn hảo, nhưng là hướng đi tất yếu
Chuyên gia Trần Mạnh Tân nhận định trải nghiệm của anh Huế là cá nhân, không đại diện cho toàn bộ dòng xe điện – vốn vẫn có lỗi kỹ thuật như mọi loại xe khác. Vợ chồng anh Cương cho biết chuyển sang xe điện sớm là quyết định đúng. Chạy xe không còn tốn tiền xăng, thu nhập ổn, lại đỡ mệt vì về sớm hơn.Dù đôi lúc gặp sự cố như hết pin giữa đường hoặc khó tìm chỗ sửa, anh Cương vẫn cho rằng đây là khoản đầu tư đáng giá cho tài chính và sức khỏe.
Theo: VnExpress