Theo kết luận của Thanh tra Chính phủ, cả hai dự án đã vi phạm hàng loạt quy định trong các khâu đấu thầu, xây dựng và quản lý đầu tư công. Quá trình thực hiện bị trì hoãn hơn 7 năm, trải qua hai lần gia hạn nhưng vẫn không đạt được mục tiêu ban đầu, dẫn đến hệ quả là hai bệnh viện lớn rơi vào tình trạng bỏ hoang.
- Động đất tại Myanmar: Hơn 3.000 người thiệt mạng, khủng hoảng nhân đạo, cứu hộ khó khăn do mưa trái mùa
- Người Mỹ phản ứng trái chiều với thuế đối ứng của ông Trump
- Tình người Việt tại Myanmar – Giúp đỡ bất kể quốc tịch
Điều chỉnh sai quy định, đội vốn hàng chục tỷ đồng
Một trong những sai phạm nghiêm trọng là việc điều chỉnh thiết kế móng từ khoan nhồi sang ép cọc bê tông, không nằm trong trường hợp được phép thay đổi. Dù vậy, Ban Quản lý dự án y tế trọng điểm vẫn trình và được Bộ trưởng Bộ Y tế phê duyệt, trái với quy định hiện hành.
Hệ quả là chi phí thi công tăng mạnh, với khoản thiệt hại tạm tính khoảng 20,7 tỷ đồng chỉ riêng ở phần thay đổi móng. Việc dừng thi công từ tháng 1/2021 kéo dài đến nay khiến nhiều hạng mục đã xây dựng xuống cấp nghiêm trọng, đồng thời phát sinh thêm nhiều chi phí khác.
Chi phí phát sinh vì ngừng thi công: Hơn 253 tỷ đồng
Tính đến hết năm 2024, tổng chi phí phát sinh do ngừng thi công ước tính đã lên tới 253,6 tỷ đồng, trong đó:
- Dự án Việt Đức cơ sở 2: 102,5 tỷ đồng
- Dự án Bạch Mai cơ sở 2: 145 tỷ đồng
Các khoản này bao gồm chi phí bảo vệ, tiền điện, bảo lãnh ngân hàng, cùng chi phí quản lý khi công trình không thể bàn giao và đưa vào sử dụng đúng hạn.
Khấu hao tài sản không được tính: Mất trắng 217 tỷ đồng
Theo quy định, tài sản cố định tại các đơn vị sự nghiệp công lập phải được trích khấu hao. Tuy nhiên, do hai bệnh viện khánh thành kỹ thuật rồi lại tạm ngừng hoạt động, việc này không thể thực hiện, gây thất thoát khoảng 217,1 tỷ đồng trong giai đoạn 2021–2024.
Thiệt hại từ vốn không sử dụng hiệu quả: Gần 762,5 tỷ đồng
Không chỉ dừng lại ở chi phí phát sinh và khấu hao, hai dự án còn bị xác định là gây lãng phí do không sử dụng hiệu quả nguồn vốn đã cấp:
- Từ quỹ hỗ trợ sắp xếp doanh nghiệp, nếu gửi ngân hàng có thể sinh lãi khoảng 309,1 tỷ đồng.
- Từ vốn ngân sách Nhà nước, tính theo lãi suất trái phiếu chính phủ 5 năm, số tiền lãi vay lãng phí ước đạt 453,4 tỷ đồng.
Phó Tổng Thanh tra Chính phủ, ông Nguyễn Văn Cường, nhận định: “Việc chậm đưa hai dự án vào hoạt động là lãng phí lớn về cơ hội khám chữa bệnh cho nhân dân, gây bức xúc trong xã hội”.
Với những dấu hiệu vi phạm nghiêm trọng, Thanh tra Chính phủ đã chuyển hồ sơ sang Bộ Công an để tiếp tục điều tra và xử lý theo quy định pháp luật.
Toàn cảnh hai dự án dang dở sau hơn một thập kỷ
- Khởi công từ năm 2014, mỗi bệnh viện dự kiến quy mô 1.000 giường bệnh, đặt tại tỉnh Hà Nam.
- Chủ đầu tư: Ban Quản lý dự án y tế trọng điểm.
- Năm 2019, Bệnh viện Bạch Mai 2 từng vận hành một phần nhưng dừng hoạt động từ tháng 3/2020.
- Bệnh viện Việt Đức 2 thậm chí chưa tiếp nhận bệnh nhân nào, chỉ dừng ở khâu khánh thành.
Hiện tại, khuôn viên hai cơ sở bị bỏ hoang, cỏ mọc um tùm, nhiều hạng mục chưa hoàn thiện và phần lớn thiết bị y tế chưa được lắp đặt.