Ủy ban dự thảo sửa đổi, bổ sung Hiến pháp 2013 đã chính thức lý giải việc không tiếp tục duy trì mô hình thành phố trực thuộc thành phố – như Thủ Đức (TP.HCM), Thủy Nguyên (Hải Phòng) – để đảm bảo tính thống nhất mô hình quản lý hành chính và nâng cao hiệu quả điều hành đô thị.
- Tiếng chuông thức tỉnh: khi đồng hồ báo thức lên tiếng
- Giả thuyết ban đầu về nguyên nhân thảm kịch rơi máy bay Ấn Độ
- Múa rối nước – Hồi ức mặt ao và tiếng trống quê nhà
Ưu tiên tinh gọn bộ máy, giảm tầng nấc trung gian
Chiều 13/6, Quốc hội tiếp tục phiên thảo luận toàn thể lần thứ 2 tại hội trường về dự thảo nghị quyết sửa đổi, bổ sung một số điều của Hiến pháp năm 2013. Phiên thảo luận được truyền hình trực tiếp để cử tri cả nước theo dõi.
Trước đó, Ủy ban dự thảo đã có báo cáo giải trình, tiếp thu hàng trăm triệu lượt ý kiến đóng góp từ nhân dân, các cơ quan, tổ chức và đại biểu Quốc hội. Riêng Chính phủ đã tổng hợp trên 280 triệu lượt ý kiến, với gần 3.400 trang báo cáo và phụ lục.
Đáng chú ý, về cơ cấu đơn vị hành chính (khoản liên quan Điều 110), nhiều ý kiến đề xuất giữ lại các thành phố hiện hữu như Thủ Đức và Thủy Nguyên dưới dạng đơn vị hành chính cơ sở. Tuy nhiên, Ủy ban dự thảo cho rằng, việc phân định cụ thể cấp hành chính dưới tỉnh sẽ do Quốc hội quyết định bằng luật, theo tình hình thực tiễn từng thời kỳ.
Ủy ban nhấn mạnh, việc tổ chức chính quyền địa phương gắn với xã, phường, đặc khu – như Hiến pháp hiện hành – đã bám sát chủ trương tinh gọn bộ máy, giảm tầng nấc trung gian, tiết kiệm ngân sách, nâng cao hiệu quả quản lý và đưa chính quyền gần dân hơn.
Tạo cơ sở quản lý thống nhất, phát triển bền vững
Theo Ủy ban, việc đồng bộ hóa các đơn vị hành chính đô thị thành phường sẽ giúp thống nhất mô hình quản lý, thuận lợi trong công tác quy hoạch và tăng khả năng liên kết vùng.
Đặc biệt, mô hình này còn giúp bảo đảm tiếng nói và quyền lợi của cư dân đô thị nhỏ trong cùng một đơn vị hành chính cấp tỉnh, tránh nguy cơ bị lấn át bởi các đô thị lớn.
Ủy ban dự thảo cũng khẳng định, việc phân định rõ ràng giữa đô thị và nông thôn là cơ sở quan trọng để xây dựng chính sách phù hợp và đảm bảo phát triển bền vững ở mỗi khu vực.
Làm rõ địa vị pháp lý đơn vị hành chính – Kinh tế đặc biệt
Về đơn vị hành chính – kinh tế đặc biệt, có ý kiến đề nghị xác định rõ địa vị pháp lý của loại hình này, cũng như mối liên hệ với tổ chức chính quyền địa phương theo Điều 111 của Hiến pháp.
Ủy ban dự thảo lý giải, từ Hiến pháp 1992 đã bắt đầu ghi nhận loại hình này, tuy chưa xác định rõ cấp hành chính. Đến Hiến pháp 2013, Quốc hội được trao quyền quyết định thành lập và quy định liên quan đến các đơn vị hành chính – kinh tế đặc biệt.
Dù Chính phủ từng đề xuất xây dựng luật và hình thành các đơn vị kiểu này, đến nay vẫn chưa có mô hình nào được hiện thực hóa – cho thấy tính đặc thù, phức tạp trong xác lập mô hình tổ chức, quyền lực và quản lý.
Vì vậy, Hiến pháp sửa đổi lần này không quy định cứng, mà chỉ bổ sung một khoản riêng tại Điều 111 để làm rõ tính chất đặc biệt. Khoản mới đề xuất nêu: “Chính quyền địa phương ở đơn vị hành chính – kinh tế đặc biệt do Quốc hội quy định khi thành lập đơn vị hành chính – kinh tế đặc biệt đó”.
Ủy ban cho rằng, việc không đóng khung tiêu chuẩn khi chưa đủ cơ sở thực tiễn và khoa học là cần thiết để mở đường cho các cơ chế linh hoạt, phù hợp với yêu cầu phát triển.
Theo: Báo Tuổi Trẻ