Một thẩm phán liên bang tại Mỹ vừa ra phán quyết tạm thời ngăn chính quyền ông Donald Trump thu hồi tình trạng pháp lý và quyền làm việc của hơn 530.000 người nhập cư đến từ Cuba, Haiti, Nicaragua và Venezuela – những người từng nhập cảnh hợp pháp vào Mỹ theo chương trình nhân đạo CHNV dưới thời Tổng thống Joe Biden.
- Mỹ không suy thoái? Nhà Trắng lạc quan, giới tài chính lo ngại
- Ông Trump chỉ trích Iran “câu giờ” trong đàm phán hạt nhân
- Ông Trump chỉ trích Iran “câu giờ” trong đàm phán hạt nhân
Phán quyết bảo vệ hàng trăm ngàn người nhập cư khỏi bị trục xuất sau ngày 24/4
Vào ngày thứ Hai, Thẩm phán liên bang Indira Talwani đã đưa ra phán quyết đình chỉ tạm thời một quyết định gây tranh cãi của chính quyền ông Trump, liên quan đến việc thu hồi tình trạng “ân xá nhân đạo” (parole) và giấy phép lao động đã cấp cho hơn 530.000 người nhập cư.
Những người này là công dân đến từ Cuba, Haiti, Nicaragua và Venezuela, từng được cho phép nhập cảnh vào Hoa Kỳ theo chương trình CHNV (Cuba, Haiti, Nicaragua, Venezuela) do ông Joe Biden triển khai.
Chương trình CHNV – chính sách nhập cư nhân đạo gây tranh cãi
CHNV là một chương trình ân xá tạm thời được chính quyền ông Biden đưa vào hoạt động vào cuối năm 2022, ban đầu chỉ áp dụng cho người Venezuela. Sang năm 2023, chương trình được mở rộng cho ba quốc gia khác và cho phép người nhập cư cùng gia đình trực hệ được bay thẳng vào Mỹ nếu có người bảo lãnh hợp pháp đang cư trú tại Hoa Kỳ.
Người tham gia chương trình được ở lại tối đa hai năm dưới diện “ân xá tạm thời” và có giấy phép lao động hợp pháp. Mục tiêu chính của chương trình là giảm áp lực ở biên giới phía Nam và kiểm soát dòng người nhập cư một cách có hệ thống, đồng thời tăng cường công tác kiểm tra lý lịch.
Tuy nhiên, chương trình từng bị chỉ trích nặng nề do phát hiện nhiều trường hợp gian lận hồ sơ và một số người được cấp ân xá bị bắt vì dính líu đến các tội danh nghiêm trọng, trong đó có tội hiếp dâm trẻ em.
Tòa án can thiệp, hoãn trục xuất hàng loạt trước hạn chót 24/4
Vào tháng 3/2025, Bộ An ninh Nội địa Mỹ đã gửi thông báo đến hàng trăm nghìn người nhập cư theo diện CHNV, yêu cầu họ rời khỏi Hoa Kỳ trước ngày 24/4/2025, nếu không sẽ bị thu hồi quyền cư trú và làm việc. Phản ứng trước lệnh này, nhiều tổ chức nhân quyền và luật sư đã nộp đơn khởi kiện chính quyền mới của ông Trump.
Trong phán quyết ngày 7/4, Thẩm phán Indira Talwani – người được bổ nhiệm dưới thời Tổng thống Obama – khẳng định rằng mọi quyết định thu hồi quyền ân xá phải được xem xét trên cơ sở từng trường hợp cụ thể, thay vì áp dụng một cách đại trà.
Bà viết trong bản án:
“Quyết định chấm dứt các quy trình ân xá cho người Cuba, Haiti, Nicaragua và Venezuela, được công bố trong Công báo Liên bang ngày 25/3/2025, tạm thời bị đình chỉ… trong phạm vi liên quan đến việc thu hồi ân xá và quyền làm việc đã được cấp trước đó mà không qua xem xét từng trường hợp riêng biệt.”
Phía ông Trump phản ứng mạnh mẽ, gọi đây là ‘hành động chuyên quyền’
Ngay sau phán quyết, một quan chức trong chính quyền ông Trump đã chỉ trích mạnh mẽ quyết định của Thẩm phán Talwani, cho rằng:
“Đây là một hành động chuyên quyền bất hợp pháp.”
Các quan chức ủng hộ ông Trump cũng lập luận rằng việc tòa ngăn chặn hành pháp thu hồi ân xá trước đây sẽ hạn chế nghiêm trọng quyền lực của tổng thống trong việc quản lý chính sách nhập cư. Điều này dấy lên lo ngại về việc một tổng thống kế nhiệm có thể bị ràng buộc bởi các quyết định hành pháp của người tiền nhiệm.
Phán quyết của tòa án liên bang đánh dấu một bước ngoặt mới trong cuộc tranh cãi kéo dài về chương trình nhập cư nhân đạo CHNV và vai trò của quyền hành pháp trong chính sách nhập cư. Trong khi hơn nửa triệu người nhập cư tạm thời được giữ lại quyền cư trú và làm việc, chính quyền ông Trump sẽ phải đối mặt với những rào cản pháp lý nếu muốn tiếp tục đảo ngược các chính sách nhân đạo được ban hành dưới thời ông Biden.
Theo: Foxnews