Phát ngôn gây chú ý của Ngoại trưởng Trung Quốc Vương Nghị về cuộc chiến Ukraine khiến giới quan sát phương Tây cảnh giác.
- Lâm Đồng: Công an hỗ trợ bé trai 11 tuổi đi lạc xuyên đêm trở về an toàn bên gia đình
- Phát hiện ổ nhóm sử dụng ma túy trong cửa hàng điện thoại ở Việt Yên
- 7 thói quen gây hại dạ dày cần lưu ý để bảo vệ sức khỏe
Tuyên bố bất ngờ của Vương Nghị và phản ứng từ phương Tây
Tại Brussels, trong cuộc gặp với Đại diện cấp cao EU phụ trách chính sách đối ngoại Kaja Kallas, Ngoại trưởng Trung Quốc Vương Nghị đã phát biểu rằng “Trung Quốc không thể để Nga thất bại”. Theo học giả Dư Mậu Xuân – giáo sư chính trị học tại Đại học Claremont McKenna, cựu cố vấn Bộ Ngoại giao Mỹ – tuyên bố này là dấu hiệu cho thấy Bắc Kinh đang lo sợ trước triển vọng Mỹ giành chiến thắng thông qua việc Nga thua cuộc tại Ukraine.
Ông Dư nhận định đây là “lời buột miệng” xuất phát từ phản ứng bản năng khi chịu áp lực, không theo kịch bản ngoại giao thông thường. Điều này cho thấy Trung Quốc đánh giá thất bại của Nga là thất bại của chính mình, đồng thời hé lộ nỗi lo sâu xa về ảnh hưởng chiến lược ngày càng lớn của Mỹ và phương Tây.
ĐCSTQ sợ Mỹ thắng hơn là sợ Nga thua – logic chiến lược ẩn sau
Theo Dư Mậu Xuân, điều khiến Bắc Kinh lo ngại không phải đơn thuần là sự sụp đổ của Nga, mà là kịch bản Mỹ giành chiến thắng mang tính biểu tượng và hệ tư tưởng. Mỹ không chỉ thắng về quân sự mà còn đại diện cho một trật tự quốc tế dựa trên dân chủ, pháp quyền và tự do – những giá trị đối lập với mô hình cai trị độc đoán của ĐCSTQ. Trong con mắt Bắc Kinh, nếu Mỹ thắng, Trung Quốc sẽ đơn độc, bị bao vây và cuối cùng có thể bị thúc ép cải cách từ bên trong.
Chính vì vậy, Bắc Kinh đứng về phía Nga không chỉ vì lợi ích địa chính trị mà còn vì bản năng sinh tồn về ý thức hệ. Đối với ĐCSTQ, sự thất bại của Nga là tiền đề cho một chuỗi domino ảnh hưởng tới uy tín và ổn định chính trị nội bộ của Trung Quốc.
Mưu đồ chia rẽ phương Tây: Trung Quốc muốn kéo EU ra khỏi ảnh hưởng của Mỹ
Trong cùng cuộc gặp, Vương Nghị đã cố gắng thuyết phục EU rằng vấn đề nằm ở Mỹ, không phải ở Nga hay Trung Quốc. Theo Dư Mậu Xuân, đây là một chiến thuật cổ điển của chủ nghĩa Lenin: chia rẽ đối thủ, tạo ra nghi kỵ giữa các đồng minh phương Tây, khiến họ phân tâm và yếu đi. Trung Quốc muốn EU đóng vai “người hòa giải” và gây áp lực lên Mỹ nhằm thay đổi lập trường về Ukraine.
Tuy nhiên, nỗ lực chia rẽ này không thành công. EU dường như nhận thức rõ ý đồ của Bắc Kinh và ngày càng xích lại gần hơn với Washington trong các vấn đề chiến lược. Phát ngôn của Vương Nghị vô tình đẩy Trung Quốc xa rời vai trò trung lập mà họ vẫn cố gắng duy trì để vận động quốc tế.
Nỗi lo Trung Quốc bị cô lập và hệ lụy chiến lược dài hạn
Theo Dư Mậu Xuân, phát ngôn của Vương Nghị có thể khiến Trung Quốc bị mất uy tín nghiêm trọng trên trường quốc tế. Khi Trung Quốc công khai tuyên bố ủng hộ Nga và chống lại thắng lợi của phương Tây, họ đã tự đặt mình vào thế đối đầu rõ ràng với Mỹ và các đồng minh dân chủ. Điều này không chỉ ảnh hưởng đến quan hệ Trung – Âu mà còn khoét sâu thêm hố ngăn cách Trung Quốc với phần còn lại của thế giới tự do.
Về dài hạn, ông Dư cảnh báo Bắc Kinh đang đánh cược rất lớn khi gắn mình quá sâu vào thất bại hay thành công của Moscow. Nếu Nga thua, Trung Quốc không chỉ mất đối tác chiến lược mà còn bị xem là quốc gia không đủ khả năng kiểm soát rủi ro ngoại giao. Ngược lại, nếu Nga thắng, sự cô lập của Trung Quốc sẽ càng trầm trọng do mất đi vỏ bọc trung lập mà họ từng nỗ lực xây dựng.
Dư Mậu Xuân cho rằng phát ngôn của Vương Nghị đã làm lộ rõ sự lo lắng sâu xa của ĐCSTQ về ảnh hưởng ngày càng mạnh mẽ của Mỹ. Trong nỗ lực chống lại sự lan tỏa của mô hình dân chủ phương Tây, Trung Quốc đã chọn đứng về phía Nga – nhưng cái giá phải trả có thể là sự cô lập trên trường quốc tế và mất đi cơ hội giữ vị thế cân bằng trong hệ thống toàn cầu đang thay đổi.
Theo Trithucvn