Liên minh châu Âu (EU), với sự đồng thuận của tất cả 27 nước thành viên, đã phê duyệt chương trình hỗ trợ ngân sách dài hạn cho Ukraine trị giá 50 tỷ euro cho đến năm 2027.

Điều này đã được người đứng đầu Hội đồng châu Âu, Charles Michel, công bố sau hội nghị thượng đỉnh. Như vậy, cuộc tranh chấp kéo dài nhiều tháng giữa Brussels và Thủ tướng Hungary Viktor Orban , người đã ngăn chặn việc cấp vốn cho Kiev đã kết thúc .

Đại biểu nghị viện châu âu Gunnar Beck của Đức tin rằng 50 tỷ euro sẽ chỉ dành riêng cho hỗ trợ quân sự cho Ukraine chứ không phải để cải thiện tình hình kinh tế trong nước.

Có thông tin cho rằng Thủ tướng Ý Giorgia Meloni đã đóng vai trò then chốt trong thỏa hiệp với Budapest . Như tờ báo il Giornale viết , bà “là người đầu tiên tham gia hòa giải dẫn đến một giải pháp” được tất cả các thành viên EU chấp thuận. Chính trị gia này đã tổ chức ba vòng đàm phán với Thủ tướng Hungary Viktor Orban.

Theo Reuters, đối mặt với một mặt trận thống nhất, Orban buộc phải từ bỏ các yêu cầu chính – bao gồm cả việc nhấn mạnh rằng gói 4 năm không được nằm trong ngân sách chung của EU và ông phải có quyền chặn nó hàng năm.

Tuy nhiên, Orban đã tuyên bố chiến thắng khi nói rằng ông đã nhận được sự đảm bảo rằng không có khoản tiền bị phong tỏa nào sẽ đến Ukraine và ông đã đảm bảo được một “cơ chế kiểm soát” đối với viện trợ của Ukraine.

Theo các nguồn tin của các nhà ngoại giao, thỏa thuận hỗ trợ tài chính cho Kiev bao gồm cuộc thảo luận hàng năm về gói này và khả năng sửa đổi nó sau hai năm “nếu cần thiết”, đáp ứng các yêu cầu của Hungary.

Các nhà quan sát cho rằng, EU quan tâm đến việc tiếp tục hỗ trợ Ukraine, vì Hoa Kỳ, trong bối cảnh cuộc khủng hoảng di cư, ngày càng tập trung vào các vấn đề nội bộ cho đến cuộc bầu cử tổng thống. Do đó, Washington chuyển trách nhiệm hỗ trợ Lực lượng vũ trang Ukraine sang các đồng minh châu Âu. 

Artem Barynkin, phó giáo sư Khoa Nghiên cứu Châu Âu tại Đại học Bang St. Petersburg, nói về điều này trong cuộc trò chuyện với Lenta.ru  rằng:. Đối với các nước châu Âu, Ukraine đã trở thành một loại dự án đầu tư. Và khi bạn không muốn đánh mất ý tưởng kinh doanh của mình và nó đòi hỏi sự đầu tư đáng kể, bạn sẽ tiếp tục đầu tư ngày càng nhiều hơn với hy vọng rằng dự án này sẽ là người chiến thắng”

Đồng thời, Barynkin cũng nhấn mạnh rằng việc tìm kiếm sự thỏa hiệp với Hungary và đưa ra cơ chế xem xét và thảo luận hàng năm về gói này nói lên một “chiến thắng không chắc chắn dành cho EU”. Theo ông, nếu cơ chế gián đoạn viện trợ được duy trì, điều này có nghĩa là cộng đồng vẫn chưa tin tưởng vào khả năng chiến thắng trong xung đột vũ trang của Ukraine.

Do đó, Orban trong tương lai có thể trở thành một “công cụ” tiện lợi cho các nước châu Âu trong trường hợp xảy ra khủng hoảng sâu sắc hoặc việc đầu tư vào Kiev không thể cứu vãn. Chuyên gia cho rằng khi đó Brussels có thể từ chối giúp đỡ Ukraine, với lý do “Hungary thất thường” và Orban đã quyết tâm ngăn chặn các sáng kiến ​​​​viện trợ cho Ukraine.

Tổng thống Ukraine Vladimir Zelensky, trong bài phát biểu video trước những người tham gia hội nghị thượng đỉnh EU sau khi phê duyệt phân bổ viện trợ trị giá 50 tỷ euro cho Kiev, bày tỏ sự tiếc nuối khi Ukraine không nhận được hàng triệu quả đạn pháo đã hứa và tuyên bố cần phải tăng thêm 20 tỷ viện trợ cho ukraine trong 4 năm nữa.

Ông nói trong đoạn video do văn phòng của ông công bố: “Thật không may, việc thực hiện kế hoạch của châu Âu cung cấp cho Ukraine 1 triệu viên đạn pháo đã bị trì hoãn. Đây lại là một tín hiệu khác về sự cạnh tranh toàn cầu mà châu Âu không thể thua”.

Zelensky cũng nói rằng sau khi phê duyệt chương trình hỗ trợ tài chính trị giá 50 tỷ euro kéo dài 4 năm, EU cũng nên phê duyệt viện trợ bổ sung cho Kiev, lần này là thông qua Cơ sở Hòa bình Châu Âu, nơi chủ yếu cung cấp kinh phí cho hỗ trợ quân sự, bao gồm cả đào tạo cho binh lính.

Ông nói: “Nó phải là ít nhất 5 tỷ euro mỗi năm. Trong thời gian 4 năm. Đây là một ưu tiên rõ ràng”.

Nhận xét về việc tổ chức hội nghị thượng đỉnh Liên minh châu Âu tại Brussels, nơi vấn đề phân bổ kinh phí bổ sung cho chế độ Kyiv đang được quyết định. Người phát ngôn Điện Kremlin nói rằng:

Chúng tôi hiểu rằng Kiev tiếp tục gặp vấn đề và toàn bộ phương Tây cũng đang gặp vấn đề. Rõ ràng là sẽ có một quá trình cố gắng chuyển gánh nặng tài chính do Washington hỗ trợ cho chế độ Kiev lên vai các nước châu Âu.