Mô hình dưỡng lão bán trú “sáng đi, chiều về”; được xem là giải pháp an sinh mới giúp người cao tuổi chống cô đơn ; nâng cao chất lượng sống.

Giải pháp chống cô đơn cho người cao tuổi

Tại Hội nghị quán triệt Nghị quyết Trung ương ngày 16/9; Tổng Bí thư Tô Lâm nhấn mạnh sự cần thiết của việc triển khai trung tâm dưỡng lão bán trú. Ông cho rằng đây là mô hình “rất hay”; nhằm giúp người cao tuổi được giao lưu, vận động, tham gia các hoạt động văn hóa – thể thao; thay vì ở nhà một mình khi con cháu bận học tập, làm việc.

Theo Tổng Bí thư, mô hình này cần có sự phối hợp của Bộ Y tế; Bộ Nội vụ và Hội Người cao tuổi; đồng thời khuyến khích tư nhân tham gia. “Chăm sóc thiếu nhi quan trọng; nhưng người cao tuổi cũng cần được quan tâm; bởi đây là giải pháp kéo dài tuổi thọ và nâng cao chất lượng sống,” ông nhấn mạnh.

Tiến sĩ Trương Xuân Cừ, Phó chủ tịch Trung ương Hội Người cao tuổi Việt Nam; cho biết hiện cả nước mới có khoảng 300 trung tâm chăm sóc người già phục vụ 11.000 người; trong khi Việt Nam có hơn 14,2 triệu người trên 60 tuổi. Dự báo đến năm 2030, con số này sẽ gần 18 triệu. Ông đánh giá mô hình bán trú vừa tiết kiệm chi phí hơn nội trú; vừa giúp người già duy trì sức khỏe thể chất lẫn tinh thần.

Hướng đi phù hợp bối cảnh già hóa dân số

Theo Phó chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa Xã hội Tạ Văn Hạ; xã hội hiện đại khiến người trẻ ít có thời gian chăm sóc cha mẹ, ông bà. Tình trạng người cao tuổi cô đơn, thiếu nơi sinh hoạt cộng đồng đang gia tăng; thậm chí dẫn đến trầm cảm. Do đó, việc phát triển cơ sở chăm sóc bán thời gian; là “vô cùng cần thiết và phù hợp bối cảnh già hóa dân số”.

Giáo sư Giang Thanh Long (Đại học Kinh tế Quốc dân) nhận định; mô hình này cần gắn với tiêu chí “3A”: khả năng tiếp cận dịch vụ; khả năng chi trả và chất lượng chăm sóc phù hợp. Ông đề xuất Nhà nước phải có chính sách cụ thể về đất đai; thuế, cũng như quy định rõ ràng về hạ tầng, nhân lực, để thu hút doanh nghiệp tham gia.

Kinh nghiệm từ Nhật Bản, Hàn Quốc hay Singapore; cho thấy chăm sóc người cao tuổi ngay tại cộng đồng; thông qua các “day centre” hoặc “senior activity centres” mang lại hiệu quả cao; giúp người già duy trì kết nối xã hội và hạn chế nguy cơ bệnh lý tâm thần.

Cần cơ chế xã hội hóa mạnh mẽ

Các chuyên gia nhấn mạnh để mô hình dưỡng lão bán trú đi vào thực tiễn; chính quyền địa phương cần tận dụng cơ sở vật chất dôi dư tại phường, xã; đồng thời có cơ chế xã hội hóa để khuyến khích cá nhân, tổ chức đầu tư. Bên cạnh đó, cần lồng ghép các hoạt động văn hóa, thể thao, câu lạc bộ liên thế hệ; nhằm kéo gần khoảng cách giữa người trẻ và người già.

Người cao tuổi tại Trung tâm Dưỡng lão Thị Nghè, TP HCM, tháng 2/2024. (Ảnh:VnExpress)

“Đưa người cao tuổi từ nhà ra cộng đồng; không chỉ giúp họ khỏe mạnh, lạc quan; hơn mà còn giảm chi phí y tế lâu dài cho xã hội,” GS Giang Thanh Long khẳng định.

Theo: VnExpress