Thay vì nhận hoa chúc mừng dịp khai giảng năm học 2025-2026, các trường tại phường Quảng Phú (TP Đà Nẵng) kêu gọi quy đổi thành học bổng, sách thư viện, đồ dùng học tập và công trình vui chơi cho học sinh.

Chủ trương “đổi hoa lấy quà” vì lợi ích thiết thực

Theo thư ngỏ của UBND phường Quảng Phú, toàn bộ 9 cơ sở giáo dục mầm non, tiểu học và THCS với gần 5.000 học sinh trên địa bàn sẽ không nhận hoa trong ngày khai giảng. Thay vào đó, phụ huynh, tổ chức và cá nhân có thể ủng hộ bằng hình thức học bổng, sách vở, đồ dùng học tập hoặc tài trợ các công trình thể dục – thể thao, khu vui chơi an toàn cho học sinh.

Điểm tiếp nhận được bố trí tại UBND phường hoặc trực tiếp tại các trường. Chủ trương này nhận được sự đồng tình của nhiều giáo viên và phụ huynh bởi tập trung vào lợi ích lâu dài của người học, thay vì chỉ tạo hình thức trong vài giờ của buổi lễ.

Giảm hình thức, tăng giá trị bền vững

Một lẵng hoa đẹp có thể tạo không khí rực rỡ cho lễ khai giảng, nhưng giá trị của nó thường không kéo dài. Trong khi đó, số tiền tương đương hoàn toàn có thể giúp một học sinh mua giáo trình, thẻ xe buýt hoặc máy tính cầm tay để phục vụ học tập.

Chuyển từ việc trưng bày sang sử dụng, nguồn lực này có thể biến thành hàng trăm cuốn sách trong thư viện, những suất học bổng hoặc vài mét vuông sân chơi được bảo trì định kỳ. Khi mọi khoản đóng góp đều minh bạch và có người thụ hưởng rõ ràng, cộng đồng sẽ thấy được tác động thực tế của đồng tiền.

Tháo gỡ áp lực “ngầm” tặng hoa

Tại nhiều địa phương, việc tặng hoa trong dịp lễ đã trở thành thông lệ “ngầm” – không gửi thì ngại, gửi thì tốn kém. Khi chính quyền và nhà trường tuyên bố không nhận hoa, áp lực này được gỡ bỏ, đồng thời tạo cơ hội để mọi người hướng sự đóng góp tới những nhu cầu cấp thiết hơn của học sinh.

Phù hợp xu hướng giáo dục gọn nhẹ

Bộ GD&ĐT khuyến khích các trường tổ chức lễ khai giảng tinh gọn, giảm hình thức. Năm học 2025-2026, sự kiện này gắn với kỷ niệm 80 năm thành lập Bộ Quốc gia Giáo dục, sẽ được truyền hình trực tiếp trên VTV1 và kết nối tới toàn bộ cơ sở giáo dục sáng 5/9.

Không chỉ tại Đà Nẵng, nhiều trường đại học đã áp dụng mô hình “khai giảng không hoa” như Đại học Ngoại thương, Đại học Tôn Đức Thắng, Đại học Mở TP.HCM… Một số trường còn đặt mã QR thay lẵng hoa để chuyển tiền ủng hộ hoạt động cộng đồng hoặc cứu trợ thiên tai.

Ba nguyên tắc để chủ trương bền vững

Để việc “đổi hoa lấy quà” duy trì lâu dài, các chuyên gia giáo dục đề xuất:

  1. Tự nguyện tuyệt đối, tránh biến thành chỉ tiêu bắt buộc.
  2. Minh bạch danh mục cần hỗ trợ, giá trị tiếp nhận, tình trạng sử dụng và số liệu thụ hưởng.
  3. Không thay thế trách nhiệm ngân sách, bảo đảm đây chỉ là nguồn bổ sung, không phải thay cho khoản chi cơ bản.

Từ nghi thức sang giá trị lâu dài

Một bộ sách có thể phục vụ hàng trăm lượt mượn, một suất học bổng có thể thay đổi tâm thế học tập của học sinh trong suốt học kỳ. Việc bỏ hoa không làm mất đi sự trang trọng của lễ khai giảng, mà còn góp phần tạo nên những giá trị bền vững hơn: tri thức, cơ hội và niềm vui của học trò.

Nếu được nhân rộng, từ một phường ở Đà Nẵng, mô hình này có thể trở thành chuẩn mực giáo dục tiết kiệm, hiệu quả và nhân văn trên cả nước.

Theo Báo Dân trí