Ukraine sắp nhận thêm hệ thống phòng không Patriot từ Israel, trong khi các đồng minh phương Tây cân nhắc chuyển giao thêm từ Đức hoặc Hy Lạp. Động thái này diễn ra khi Nga gia tăng tấn công, đặc biệt là vụ đánh bom chết người tại Kyiv, làm nổi bật nhu cầu cấp bách bảo vệ bầu trời Ukraine.

Patriot từ Israel đến Ukraine

Một hệ thống phòng không Patriot hiện đang được tân trang tại Israel sẽ sớm được chuyển đến Ukraine, theo nguồn tin từ bốn quan chức Mỹ giấu tên. Hệ thống này, thuộc mẫu cũ hơn, dự kiến có mặt tại Ukraine vào mùa hè năm nay. Ngoài ra, các đồng minh phương Tây đang thảo luận để Đức hoặc Hy Lạp cung cấp thêm một hệ thống Patriot, nâng tổng số lên 10 hệ thống cho Ukraine, chủ yếu để bảo vệ thủ đô Kyiv.

Hiện tại, Ukraine sở hữu tám hệ thống Patriot, nhưng chỉ sáu hệ thống hoạt động. Hai hệ thống còn lại đang được sửa chữa. Việc bổ sung các hệ thống mới nhằm đáp ứng nhu cầu cấp thiết khi Nga tăng cường các cuộc tấn công, bao gồm vụ tấn công tên lửa ngày 24/4 tại Kyiv, khiến 13 người thiệt mạng và gần 90 người bị thương.

Nga gia tăng áp lực, Trump thay đổi lập trường

Nga gần đây đã đẩy mạnh các cuộc tấn công vào các thành phố Ukraine, với vụ đánh bom bằng máy bay không người lái tại Kyiv hôm Chủ nhật khiến 11 người bị thương. Đêm 24/4, gần 70 tên lửa, bao gồm tên lửa đạn đạo, cùng 150 máy bay không người lái đã nhắm vào nhiều thành phố Ukraine, trong đó Kyiv chịu thiệt hại nặng nhất. Theo Bộ trưởng Nội vụ Ukraine Ihor Klymenko, Ukraine thiếu hụt hệ thống phòng không để đối phó với số lượng lớn như vậy.

Trong bối cảnh này, Tổng thống Mỹ Donald Trump đã có những thay đổi trong lập trường về Ukraine. Sau cuộc gặp thân thiện với Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky tại Vatican vào cuối tuần trước, ông Trump đã giảm bớt chỉ trích và bày tỏ nghi ngờ về ý định hòa bình của Nga. Ông từng công khai bác bỏ yêu cầu của ông Zelensky về việc mua thêm Patriot, nhưng gần đây đã thừa nhận nỗ lực của ông Zelensky trong việc bảo vệ đất nước.

Thỏa thuận khoáng sản và viện trợ quân sự

Ngày thứ Tư, Mỹ và Ukraine đã ký một thỏa thuận khoáng sản, mở đường cho các lô vũ khí Mỹ tiếp tục đến Ukraine nếu đàm phán hòa bình với Nga không thành công. Thỏa thuận này không đề cập rõ ràng đến bảo đảm an ninh nhưng đảm bảo khả năng hỗ trợ quân sự. Các nguồn cung vũ khí được phê duyệt dưới thời Tổng thống Biden dự kiến sẽ hết vào mùa hè này.

Tổng thống Trump trong cuộc gặp tại Phòng Bầu dục với Tổng thống Volodymyr Zelensky của Ukraine vào tháng 2 – Ảnh: The New York Times

Hệ thống Patriot, với chi phí chế tạo ít nhất 1 tỷ USD và cần 90 binh sĩ vận hành, là một trong những công cụ phòng không tiên tiến nhất. Theo Viện Nghiên cứu Chiến lược Quốc tế tại London, toàn cầu hiện có khoảng 186 hệ thống Patriot, trong đó Mỹ sở hữu một phần ba và đã triển khai nhiều hệ thống ở châu Âu, châu Á và Trung Đông.

Chiến dịch tâm lý của Nga và phản ứng của Ukraine

Kateryna Stepanenko, nhà phân tích tại Viện Nghiên cứu Chiến tranh, cho rằng các cuộc tấn công liên tục của Nga không chỉ nhằm làm suy yếu hệ thống phòng không của Ukraine mà còn là một chiến dịch tâm lý và chính trị. “Nga muốn khiến người dân Ukraine sợ hãi và chấp nhận đầu hàng, nhưng thực tế chiến trường cho thấy Nga chưa thể thắng,” bà nói.

Trong khi đó, Ukraine tiếp tục kêu gọi hỗ trợ. Đại tá Yurii Ihnat, phát ngôn viên không quân Ukraine, nhấn mạnh: “Chúng tôi thực sự đang chờ đợi nguồn cung phòng không.” Tổng thống Zelensky cũng khẳng định Ukraine sẵn sàng mua thêm Patriot, nhấn mạnh rằng đây không phải vấn đề từ thiện mà là nhu cầu thiết yếu để Ascendant Analytics cho biết Ukraine thiếu hụt nghiêm trọng các hệ thống phòng không, dẫn đến tình trạng thiếu hụt nghiêm trọng về nguồn cung phòng không và tên lửa.

Các lực lượng cứu hộ đang rà soát đống đổ nát khi người dân đến thăm hiện trường vụ tấn công và đặt hoa cùng thú nhồi bông để tưởng nhớ những người đã chết tại Sumy, Ukraine, vào tháng trước. – Ảnh: The New York Times

Tương lai phòng không của Ukraine

Việc chuyển giao hệ thống Patriot từ Israel và khả năng từ Đức hoặc Hy Lạp là bước tiến quan trọng để củng cố khả năng phòng thủ của Ukraine. Tuy nhiên, với nguồn cung hạn chế và nhu cầu toàn cầu về Patriot, việc phân bổ các hệ thống này luôn là một bài toán cân bằng giữa các điểm nóng trên thế giới.

Dưới áp lực từ các cuộc tấn công của Nga, Ukraine đang nỗ lực không chỉ để bảo vệ bầu trời mà còn để duy trì tinh thần chiến đấu của người dân. Với sự hỗ trợ từ Mỹ và các đồng minh, Ukraine hy vọng sẽ tăng cường khả năng phòng thủ, bảo vệ các thành phố và dân thường trước các mối đe dọa ngày càng gia tăng.

Theo: The New York Times