Đối thoại Shangri-La 2025 trở thành tâm điểm đối đầu khi Mỹ và Trung Quốc công khai chỉ trích nhau, làm dấy lên lo ngại về căng thẳng khu vực.

Căng thẳng gia tăng tại Shangri-La

Ngày 31/5/2025, diễn đàn an ninh hàng đầu châu Á – Đối thoại Shangri-La – chứng kiến màn khẩu chiến căng thẳng giữa phái đoàn Mỹ và Trung Quốc. Phát biểu tại sự kiện, Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Pete Hegseth đã chỉ trích mạnh mẽ các hoạt động quân sự của Trung Quốc, đồng thời kêu gọi các nước châu Á tăng ngân sách quốc phòng nhằm đối phó với các mối đe dọa đang gia tăng.

Ông Hegseth tái khẳng định cam kết của Mỹ đối với khu vực Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương, cho rằng đây là “khu vực ưu tiên” trong bối cảnh châu Âu đã bắt đầu tự chủ hơn trong xử lý các cuộc khủng hoảng như xung đột Ukraine. Tuy nhiên, ông nhấn mạnh rằng Washington không mong muốn đối đầu hay ép buộc các quốc gia châu Á theo đuổi hệ tư tưởng cụ thể, mà đề cao hợp tác cùng có lợi.

Trung Quốc lập tức phản pháo

Ngay sau bài phát biểu của ông Hegseth, đại diện phái đoàn Trung Quốc đã đưa ra phản ứng cứng rắn. Ông Zhang Chi, thành viên đoàn Trung Quốc, chỉ trích Washington vì không thực sự ủng hộ vai trò trung tâm của ASEAN, đồng thời đặt câu hỏi về cách Mỹ xử lý mâu thuẫn giữa các đồng minh và các nước trong khu vực.

Tướng Hu Gangfeng – Phó chủ tịch Đại học Quốc phòng Trung Quốc – tiếp tục lên tiếng trong phiên thảo luận buổi chiều, cáo buộc một số quốc gia đang thúc đẩy hình thành các khối đối đầu, gia tăng hiện diện quân sự dưới danh nghĩa “tự do hàng hải”, qua đó xem thường chủ quyền quốc gia của các nước khác.

Phái đoàn Trung Quốc bác bỏ mọi cáo buộc cho rằng Bắc Kinh đang đe dọa an ninh khu vực, đồng thời khẳng định rằng Biển Đông là tuyến hàng hải “an toàn và sôi động”, không tồn tại nguy cơ xung đột như một số bên nêu ra. Ông Hu cũng nhấn mạnh rằng việc một số thế lực nước ngoài ủng hộ Đài Loan đòi độc lập chính là yếu tố gây bất ổn hàng đầu tại eo biển Đài Loan.

Bộ trưởng Quốc phòng Trung Quốc vắng mặt

Năm nay, Trung Quốc không cử Bộ trưởng Quốc phòng Đổng Quân tham dự đối thoại, đánh dấu lần đầu tiên kể từ năm 2019 vị trí này vắng mặt tại Shangri-La. Phía quân đội Trung Quốc gọi đây là “điều bình thường”, song không đưa ra lý do cụ thể.

Trong khi đó, đại sứ quán Trung Quốc tại Singapore đăng bài trên mạng xã hội gọi bài phát biểu của Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ là “khiêu khích và kích động”, cáo buộc Washington tìm cách trục lợi bằng cách thổi phồng nguy cơ xung đột.

Chi tiêu quốc phòng châu Á tăng mạnh

Theo thống kê từ Viện Nghiên cứu Chiến lược và Quốc tế (IISS) – đơn vị tổ chức Đối thoại Shangri-La – các nước châu Á hiện chi trung bình 1,5% GDP cho quốc phòng. Tuy nhiên, IISS cảnh báo rằng đầu tư vào nghiên cứu và mua sắm vũ khí đang tăng đột biến, phản ánh xu hướng các quốc gia khu vực củng cố khả năng tự vệ trong bối cảnh tình hình an ninh bất ổn.

Viện nghiên cứu này cho rằng: “Các nước châu Á đang phản ứng lại môi trường an ninh xấu đi bằng cách mở rộng quan hệ đối tác quốc tế và thúc đẩy ngành công nghiệp quốc phòng nội địa.”

Theo: AFP