Bệnh Chikungunya đang bùng phát tại nhiều quốc gia, dễ nhầm với sốt xuất huyết do triệu chứng tương tự. Việt Nam chưa ghi nhận ca mắc, nhưng nguy cơ lây lan vẫn cao. Bài viết chỉ ra 3 đặc điểm giúp phân biệt hai bệnh.

Tình hình dịch Chikungunya và nguy cơ tại Việt Nam

Ngày 22/7/2025, Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) cảnh báo về sự lây lan nhanh của Chikungunya tại nhiều quốc gia. Tại Quảng Đông, Trung Quốc, hơn 4.800 ca mắc được ghi nhận trong 6 tháng đầu năm, trong khi Singapore báo cáo 17 ca đến ngày 2/8, gấp đôi cùng kỳ 2024. Theo ông Võ Hải Sơn, Phó Cục trưởng Cục Phòng bệnh, Bộ Y tế, Việt Nam chưa ghi nhận ca mắc, nhưng muỗi Aedes – vật trung gian truyền bệnh – lưu hành rộng rãi, tạo nguy cơ xâm nhập qua người nhập cảnh.

Mùa mưa và sự gia tăng đi lại quốc tế vào mùa hè làm muỗi sinh sôi, đẩy nhanh lây lan virus Chikungunya, cùng loại gây sốt xuất huyết và Zika. Việt Nam cần tăng cường giám sát để ngăn dịch bùng phát.

Triệu chứng và đặc điểm của Chikungunya

Chikungunya, do virus CHIKV gây ra, lây qua muỗi Aedes aegypti và Aedes albopictus, tương tự sốt xuất huyết. Theo bác sĩ Trương Hữu Khanh, Hội Truyền nhiễm TP.HCM, bệnh có triệu chứng sốt, phát ban, đau khớp, thường lành tính và tự khỏi. Đau khớp dữ dội là “điểm khó chịu nhất”, hiếm gây biến chứng, trừ trường hợp lây từ mẹ sang trẻ sơ sinh. PGS.TS Đỗ Văn Dũng, nguyên Trưởng Khoa Y tế công cộng, Đại học Y Dược TP.HCM, cho biết khoảng 33% ca nghi sốt xuất huyết thực chất là Chikungunya do triệu chứng tương đồng, đòi hỏi xét nghiệm máu để xác định chính xác.

3 đặc điểm phân biệt Chikungunya và sốt xuất huyết

PGS.TS Đỗ Văn Dũng chỉ ra 3 đặc điểm lâm sàng phân biệt hai bệnh:

  • Tổn thương da: Chikungunya gây dát sẩn, vùng da đỏ nhô lên, mất màu khi ấn; sốt xuất huyết gây ban xuất huyết, đốm đỏ không mất màu.
  • Đau khớp: Chikungunya gây đau dữ dội ở khớp nhỏ như ngón tay, ngón chân; sốt xuất huyết đau nhẹ hơn, ở khớp lớn như gối, vai.
  • Xét nghiệm máu: Chikungunya ít gây giảm tiểu cầu, không cô đặc máu; sốt xuất huyết thường gây giảm tiểu cầu nghiêm trọng và cô đặc máu.

Sốt xuất huyết nguy hiểm hơn, với tỷ lệ tử vong cao nếu không được can thiệp kịp thời, trong khi Chikungunya hiếm gây biến chứng nặng.

Phòng ngừa và giám sát dịch bệnh

Việt Nam cần tăng cường giám sát tại cửa khẩu và kiểm soát muỗi Aedes để ngăn Chikungunya xâm nhập. Người dân nên diệt muỗi, lăng quăng, dùng màn chống muỗi và báo cáo ca nghi ngờ. Theo dõi sát các triệu chứng sốt, phát ban, đau khớp là cần thiết để phát hiện và điều trị sớm.

Chikungunya và sốt xuất huyết có triệu chứng tương tự, nhưng có thể phân biệt qua tổn thương da, mức độ đau khớp và xét nghiệm máu. Với nguy cơ lây lan tại Việt Nam, việc giám sát và phòng ngừa muỗi là yếu tố then chốt để bảo vệ cộng đồng trước dịch bệnh.

Nguồn: Báo Dân Trí