Trong vài ngày, Tổng thống Mỹ Donald Trump liên tiếp gặp lãnh đạo Nga, Ukraine và châu Âu, cho thấy chiến lược ngoại giao nhiều tính toán, vừa thể hiện vai trò trung gian, vừa đối mặt thách thức trong hòa đàm Ukraine.

Cam kết an ninh mới cho Ukraine

Tại Nhà Trắng ngày 18/8, ông Trump khẳng định Mỹ sẽ cùng châu Âu bảo vệ Ukraine, nhấn mạnh quan điểm “chia sẻ gánh nặng” thay vì viện trợ trực tiếp như trước đây. Đây được coi là bước đi nhằm vừa trấn an đồng minh, vừa kiềm chế Nga mà không sa lầy quân sự.

Ukraine cũng đã đề xuất gói mua sắm vũ khí trị giá khoảng 90 tỷ USD, gồm hệ thống phòng không, UAV và thiết bị quân sự hiện đại. Phần lớn nguồn tài chính dự kiến đến từ châu Âu. Tuy nhiên, các chuyên gia cảnh báo rằng việc hiện thực hóa gói hỗ trợ và bảo đảm an ninh có thể gặp cản trở từ vấn đề chính trị – ngân sách của các nước EU.

Kế hoạch thượng đỉnh 3 bên Trump – Zelensky – Putin

Một điểm nhấn trong cuộc gặp tại Washington là đề xuất tổ chức hội nghị 3 bên giữa lãnh đạo Mỹ, Nga và Ukraine. Nếu diễn ra, đây sẽ là nỗ lực ngoại giao hiếm hoi để các bên trực tiếp đối thoại về hòa bình.

Giới phân tích cho rằng Washington có thể tính toán để Ukraine nhượng bộ một số yêu cầu lãnh thổ nhằm đổi lấy cam kết an ninh mạnh mẽ từ phương Tây. Tuy nhiên, phía Ukraine cảnh báo mọi thỏa thuận kiểu này có thể tạo tiền lệ nguy hiểm và không bảo đảm an ninh lâu dài, nhất là nếu thiếu cơ chế giám sát chặt chẽ.

Tranh cãi về lệnh ngừng bắn

Khác với quan điểm của nhiều lãnh đạo châu Âu, ông Trump cho rằng không cần ngừng bắn trước khi đàm phán, mà nên hướng đến một thỏa thuận toàn diện để tránh Nga tận dụng thời gian củng cố lực lượng.

Trong khi đó, Pháp và Đức nhấn mạnh, lệnh ngừng bắn là điều kiện tiên quyết cho đàm phán nghiêm túc. Nếu giao tranh tiếp tục, các cuộc thương lượng có nguy cơ chỉ mang tính hình thức. Quan điểm khác biệt này cho thấy sự chia rẽ trong cách tiếp cận tiến trình hòa bình.

Phản ứng quốc tế và triển vọng hòa bình

Cuộc gặp tại Nhà Trắng nhận được đánh giá tích cực từ một số lãnh đạo châu Âu như Thủ tướng Anh Keir Starmer, coi đây là bước đi xây dựng và củng cố đoàn kết trong hỗ trợ Ukraine.

Tuy nhiên, Nga vẫn chưa xác nhận tham gia thượng đỉnh 3 bên, trong khi các yêu cầu lãnh thổ từ Moscow tiếp tục là rào cản lớn. Một số chuyên gia dự đoán Mỹ có thể tận dụng mùa đông 2025 – thời điểm chiến sự và năng lượng đều khốc liệt – để gây áp lực buộc các bên ngồi lại bàn đàm phán.

Các động thái ngoại giao liên tiếp của ông Trump cho thấy Washington muốn tái khẳng định vai trò trung gian trong khủng hoảng Ukraine. Tuy nhiên, hiệu quả thực chất còn phụ thuộc vào khả năng cân bằng lợi ích, cơ chế giám sát quốc tế và quyết tâm chính trị của các bên. Mùa đông 2025 được coi là giai đoạn then chốt để kiểm chứng năng lực điều phối của Mỹ cũng như triển vọng hòa bình tại Ukraine.

Theo: Vietnamnet