Tổng thống Mỹ Donald Trump từ lâu khao khát giải Nobel Hòa bình, nay được Campuchia đề xuất trao tặng vì vai trò hòa giải biên giới. Tuy nhiên, hai thách thức lớn là xung đột Ukraine và Gaza vẫn chưa tìm thấy lối thoát, có thể cản trở hành trình chinh phục giải thưởng danh giá này.

Campuchia “tiếp lửa” cho giấc mơ Nobel của ông Trump

Ngày 1-8, Phó thủ tướng kiêm Phó chủ tịch Hội đồng Phát triển Campuchia (CDC) Sun Chanthol thông báo Campuchia sẽ đề xuất trao giải Nobel Hòa bình cho Tổng thống Mỹ Donald Trump. Lý do là ông đã góp phần quan trọng trong việc chấm dứt xung đột biên giới Campuchia – Thái Lan, giúp “cứu sống hàng nghìn người”.

Động thái này tiếp thêm hy vọng cho ông Trump – người từng nhiều lần công khai mong muốn sở hữu giải Nobel Hòa bình. Trong nhiệm kỳ đầu, ông thường xuyên nhắc tới giải thưởng này, thậm chí chia sẻ lại nhiều bài đăng ủng hộ mình trên mạng xã hội.

Hình ảnh “tổng thống hòa bình”

Trở lại Nhà Trắng, ông Trump khẳng định mình là người đã ngăn chặn nhiều cuộc chiến. Ông tuyên bố nếu không có sự can thiệp của mình, thế giới đã chứng kiến “ít nhất sáu cuộc chiến lớn”, trong đó có Ấn Độ và Pakistan.

Thời gian qua, chính quyền ông đã trung gian thành công cho thỏa thuận hòa bình giữa Rwanda và Cộng hòa Congo, đồng thời thúc đẩy chấm dứt chiến sự tại Sudan – nơi đang xảy ra khủng hoảng nhân đạo nghiêm trọng. Ông cũng từng điện đàm để xoa dịu căng thẳng giữa Ấn Độ và Pakistan.

Hai rào cản lớn: Ukraine và Gaza

Lựu pháo Ukraine khai hỏa về phía vị trí của quân đội Nga gần Chasiv Yar, vùng Donetsk, miền đông nước này, hôm 22/7. (Ảnh: VnExpress)

Dù đạt nhiều kết quả, ông Trump vẫn đối diện hai thách thức then chốt: chiến sự Ukraine và xung đột Gaza.

Với Ukraine, ông nhiều lần cam kết sẽ nhanh chóng chấm dứt chiến tranh. Ngày 31-7, ông tuyên bố đã gửi đặc phái viên Steve Witkoff tới Nga, đồng thời cảnh báo nếu xung đột không kết thúc trước 8-8, Mỹ sẽ áp đặt các lệnh trừng phạt và thuế quan mạnh tay lên Nga và đối tác thương mại của nước này.

Tuy nhiên, bất chấp sức ép từ Washington, Nga chưa có dấu hiệu nhượng bộ, khẳng định tiếp tục theo đuổi mục tiêu đã đề ra.

Ở Gaza, nỗ lực thúc đẩy lệnh ngừng bắn cũng gặp bế tắc. Chiến sự kéo dài, vòng phong tỏa của Israel khiến nạn đói, suy dinh dưỡng và bệnh tật lan rộng. Liên Hợp Quốc kêu gọi hành động khẩn cấp để cứu trợ nhân đạo, song các cuộc không kích và tấn công trên bộ vẫn tiếp diễn.

Thách thức ngoại giao kéo dài

Các chuyên gia cho rằng việc làm trung gian cho lệnh ngừng bắn khác xa với kiến tạo hòa bình lâu dài. Ông Paul Stares, chuyên gia Hội đồng Đối ngoại Mỹ, nhận định hòa bình thực sự đòi hỏi nỗ lực ngoại giao bền bỉ và tỉ mỉ hơn.

Dennis Ross, cựu đặc phái viên Mỹ về Trung Đông, cũng cho rằng chấm dứt chiến tranh không chỉ dừng ở ngừng bắn, mà cần giải quyết nguyên nhân cốt lõi của xung đột và tạo ra các thỏa thuận ràng buộc.

Những bước đi mạnh tay và hạn chế

Ông Trump từng đe dọa áp thuế cao với các quốc gia mua dầu khí của Nga, nhằm gây sức ép lên Moscow. Ông cũng đồng ý bán hệ thống phòng không Patriot cho châu Âu để hỗ trợ Ukraine.

Tuy nhiên, ngay cả các đồng minh thân cận cũng không chắc liệu Nhà Trắng có thể duy trì lập trường cứng rắn với Nga lâu dài. Về Gaza, Washington chưa đưa ra chiến lược rõ ràng cho giai đoạn hậu xung đột, bao gồm việc ai sẽ đảm bảo an ninh nếu Hamas bị loại bỏ quyền lực.

Các nỗ lực ở Trung Đông và Iran

Ngoài Gaza, ông Trump từng kỳ vọng đạt thỏa thuận lịch sử nhằm kiềm chế chương trình hạt nhân Iran. Thế nhưng sau hai tháng đàm phán, ông ra lệnh không kích một số cơ sở hạt nhân của nước này.

Dù Nhà Trắng tuyên bố vẫn sẵn sàng đối thoại, Tehran kiên quyết không từ bỏ việc làm giàu uranium – điểm mấu chốt khiến tiến trình hòa bình rơi vào bế tắc.

Sự ủng hộ quốc tế và kỳ vọng

Dù chưa giải quyết được các xung đột lớn, ông Trump vẫn nhận được nhiều đề cử Nobel Hòa bình. Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu và Pakistan đều đánh giá cao vai trò ngoại giao quyết đoán của ông. Thư ký Báo chí Nhà Trắng Karoline Leavitt cho rằng ông Trump “đã chờ quá lâu” để được vinh danh.

Bản thân ông Trump nhiều lần than phiền rằng những nỗ lực ngoại giao của mình không được hoan nghênh như người tiền nhiệm Barack Obama – người từng giành Nobel Hòa bình năm 2009 chỉ sau vài tháng nhậm chức.

Chặng đường còn bỏ ngỏ

Giới phân tích cho rằng mới chỉ hơn 6 tháng của nhiệm kỳ hai là quá sớm để đánh giá khả năng ông Trump đạt Nobel Hòa bình. Nhưng thực tế, việc giải quyết dứt điểm Ukraine và Gaza vẫn là thách thức khổng lồ.

Ông Trump thừa nhận bản thân có thể không bao giờ được công nhận, dù đóng góp vào việc chấm dứt xung đột. Tuy nhiên, ông tin rằng “người dân biết hết” và đó mới là điều quan trọng nhất.

Theo: VnExpress