Một loại virus mới mang tên Wetland virus (WELV), thuộc nhóm Orthonairovirus, vừa được phát hiện tại Trung Quốc. Điều đáng lo ngại là WELV có khả năng xâm nhập hệ thần kinh, dẫn đến tổn thương não nghiêm trọng ở một số trường hợp. Cùng điểm qua những thông tin then chốt về virus này.

Nguồn gốc và phát hiện ban đầu

* WELV lần đầu được phát hiện ở một bệnh nhân 61 tuổi tại thành phố Jinzhou (tỉnh Liaoning), sau khi bị ve cắn tại công viên đất ngập nước ở Nội Mông năm 2019.([Live Science][1])

* Kết quả giải trình tự cho thấy đây là một orthonairovirus mới, nằm trong họ Nairoviridae và có liên hệ gần với nhóm Hazara orthonairovirus – cùng nhóm với virus gây sốt xuất huyết Crimea–Congo (CCHF).([CIDRAP][2])

Triệu chứng lâm sàng ở người

* Các ca bệnh (17 trường hợp tại phía Đông Bắc Trung Quốc) ghi nhận triệu chứng không đặc hiệu như: sốt, chóng mặt, đau đầu, …

* Một trường hợp nghiêm trọng bị hôn mê và có dấu hiệu viêm màng não (tăng bạch cầu trong dịch não tủy.

Nguồn lây và khả năng lây truyền

* WELV được phát hiện trong gần 14.600 mẫu ve, với tỉ lệ dương tính khoảng 2 %, trong đó loài Haemaphysalis concinna cho kết quả dương tính cao nhất (\~6 %).([Live Science][1])

* Ngoài ra, virus còn được phát hiện ở các động vật như cừu, ngựa, lợn và loài gặm nhấm Transbaikal zokor, cho thấy tiềm năng các loài trung gian lây lan.([CIDRAP][2])

Nghiên cứu trên động vật thí nghiệm

* Khi tiêm WELV vào chuột và hamster, virus gây lây nhiễm dẫn đến tử vong, đồng thời gây tổn thương não nghiêm trọng.([CIDRAP][2])

* Trong tế bào người (tế bào nội mạc tĩnh mạch rốn), WELV gây tác động tế bào rõ rệt (cytopathic effects).([CIDRAP][2], [PubMed][3])

Khuyến nghị và hành động cần thiết

* Cần tăng cường giám sát tại các vùng có ve truyền bệnh, đặc biệt ở miền Đông Bắc Trung Quốc và các vùng có điều kiện tương tự.([Wikipedia][5], [CIDRAP][2], [Prevention][6], [Wikipedia][7])

* Bác sĩ cần cân nhắc WELV trong chẩn đoán các bệnh sốt sau ve nếu bệnh nhân có biểu hiện thần kinh hoặc đáp ứng kém với điều trị kháng sinh.([JAMA Network][8])

* Người dân nên áp dụng biện pháp phòng tránh ve: mặc quần áo bảo hộ, sử dụng thuốc chống ve khi ở nơi có nguy cơ, kiểm tra da kỹ sau khi tiếp xúc môi trường tự nhiên.

Wetland virus (WELV) là virus orthonairovirus mới được phát hiện tại Trung Quốc, có thể gây tổn thương não nghiêm. Mặc dù hiện tại chưa có dấu hiệu lây lan rộng, việc tăng cường giám sát và nhận thức phòng bệnh là tối quan trọng để ngăn chặn nguy cơ trong tương lai.

Theo: Tuổi Trẻ