Trong hành trình đẩy nhanh tiến độ hoàn thành hệ thống cao tốc Bắc – Nam, hàng loạt nhà thầu đã sẵn sàng hy sinh lợi nhuận, đưa ra các quyết định táo bạo để phục vụ mục tiêu lớn hơn: kết nối hạ tầng, phát triển đất nước.

Ưu tiên hàng đầu: Thông tuyến

Chỉ đến khi khối lượng thi công tại gói XL02 thuộc dự án cao tốc Bắc – Nam đoạn Vũng Áng – Bùng đạt yêu cầu thông xe đúng mốc 19/8, ông Vũ Đức Nhận – Phó Tổng giám đốc Công ty CP Đầu tư và Xây dựng Giao thông Phương Thành – mới thổ lộ những nỗ lực vượt bậc mà tập thể đơn vị đã trải qua.

“Chúng tôi vào cuộc với mục tiêu số một là thông tuyến, lợi nhuận để sau”, ông Nhận chia sẻ. Theo ông, gói thầu này là một trong những dự án khó khăn nhất từng thi công với địa hình phức tạp, nền đất yếu và điều kiện thời tiết khắc nghiệt.

Phương Thành chủ động đề xuất chuyển đổi biện pháp xử lý nền đất yếu từ bấc thấm sang thi công cọc xi măng đất, dù chi phí phát sinh khoảng 40 tỷ đồng. Nhờ đó, thời gian xử lý rút ngắn đến 9 tháng so với kế hoạch.

Một ví dụ khác là cầu Quảng Sơn 3 – điểm then chốt trong vận chuyển đất đắp. Thay vì mất 24 tháng như thiết kế ban đầu, công trình được hoàn thành chỉ sau 9 tháng thi công xuyên lễ, xuyên Tết, giúp tiết kiệm khoảng 14 tỷ đồng chi phí xây cầu tạm.

Cao tốc Hoà Liên – Tuý Loan sẽ được thông xe dịp 19/8 tới đây.( Ảnh: Xây Dựng)

Chấp nhận thiệt về chi phí, đẩy nhanh tiến độ

Tại dự án cao tốc Hòa Liên – Túy Loan, đại tá Nguyễn Tuấn Anh – Phó Tổng giám đốc Tổng công ty Xây dựng Trường Sơn – cho biết, chỉ trong vòng 7–8 tháng thi công sau Tết Nguyên đán, toàn bộ tuyến chính đã cơ bản hoàn tất, vượt tiến độ hơn 10 ngày so với kế hoạch.

Tại tuyến Hoài Nhơn – Quy Nhơn dài 23,5 km, sau 9 tháng kể từ khi hoàn tất thủ tục chuyển đổi mục đích sử dụng rừng, dự án đã cán đích, rút ngắn đáng kể so với hợp đồng ban đầu là 35 tháng.

Theo đại tá Tuấn Anh, điều này không đơn thuần là kết quả của tăng tốc thi công mà là sự hy sinh lớn về lợi ích doanh nghiệp: “Thay vì đắp đất, chúng tôi dùng đá base để đảm bảo chất lượng và tiến độ, dù chi phí gấp đôi và chỉ được thanh toán theo đơn giá thấp hơn”.

Cũng tại dự án Hoài Nhơn – Quy Nhơn, thay vì nghiền đá đào như thiết kế, nhà thầu chấp nhận chi hơn 7 tỷ đồng mua đá thương mại nhằm đảm bảo vật liệu đủ cho thi công thần tốc.

“Là doanh nghiệp, ai cũng mong hiệu quả cao. Nhưng trong giai đoạn then chốt, chúng tôi chấp nhận giảm doanh thu vì mục tiêu lớn của đất nước”, đại tá Tuấn Anh khẳng định.

Tăng tốc nhờ làm chủ công nghệ

Ông Nguyễn Thế Minh – Phó Cục trưởng Cục Kinh tế – Quản lý đầu tư xây dựng (Bộ Xây dựng) – cho rằng quá trình triển khai tuyến cao tốc Bắc – Nam đã chứng minh sự trưởng thành của nhà thầu Việt: từ kinh nghiệm, tài chính đến khả năng tiếp cận công nghệ hiện đại.

Tập đoàn Đèo Cả là ví dụ điển hình. Tại dự án Quảng Ngãi – Hoài Nhơn, nhà thầu đã áp dụng giải pháp đào từng phần mặt hầm để tăng số mũi thi công, rút ngắn từ 6–9 tháng thời gian thực hiện.

Ở Hậu Giang – Cà Mau, khi vật liệu cát khan hiếm, nhà thầu linh hoạt thay thế bằng cấp phối đá dăm kết hợp hút chân không để rút ngắn thời gian chờ lún, giữ vững tiến độ.

Theo ông Minh, chính sự chủ động, chia sẻ rủi ro và hỗ trợ lẫn nhau giữa các nhà thầu đã tạo bước đột phá trong phát triển hạ tầng.

Cao tốc miền Tây “hết khó” nhờ chỉ đạo quyết liệt

Cao tốc Cần Thơ – Cà Mau từng gặp nhiều vướng mắc về mặt bằng và vật liệu, tưởng chừng không thể hoàn thành đúng hẹn. Tuy nhiên, nhờ sự chỉ đạo sát sao của Chính phủ, đặc biệt là Thủ tướng và Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà, tình hình đã dần sáng sủa.

Theo ông Trần Văn Thi – Giám đốc Ban QLDA Mỹ Thuận – sau khi khởi công, dự án liên tục vướng thiếu hụt cát xử lý nền đất yếu. Nhờ sự vào cuộc của Bộ Xây dựng, địa phương và các bộ ngành, 20 mỏ cát đã lần lượt được cấp phép.

Cùng với đó là hàng loạt biện pháp được triển khai đồng bộ: điều chỉnh giải pháp kỹ thuật, thí điểm dùng cát biển tại đoạn Hậu Giang – Cà Mau, gỡ vướng pháp lý và đẩy nhanh giao mốc mặt bằng.

Từ đầu năm 2025 đến nay, Thủ tướng Chính phủ và các lãnh đạo đã 5 lần trực tiếp kiểm tra hiện trường, họp tháo gỡ khó khăn cho các dự án trọng điểm phía Nam – minh chứng rõ nét cho quyết tâm chính trị và hành động quyết liệt.

Tính đến thời điểm hiện tại, Việt Nam đã hoàn thành 2.268 km đường bộ cao tốc. Dự kiến, đến dịp 19/8, thêm 208 km sẽ được thông xe, nâng tổng chiều dài hệ thống cao tốc trên cả nước lên 2.476 km – một dấu mốc mới trong hành trình hiện đại hóa hạ tầng, kết nối vùng miền và phát triển kinh tế bền vững.

Theo Báo Xây Dựng