Chỉ trong chưa đầy 6 giờ, căng thẳng ở biên giới Thái Lan – Campuchia bùng phát thành xung đột dữ dội, hai bên huy động pháo phản lực, thiết giáp và cả tiêm kích F-16.

Căng thẳng bùng phát và nguồn gốc tranh chấp lãnh thổ

Xung đột tại biên giới Thái Lan – Campuchia bắt đầu sáng 24/7, sau nhiều tháng leo thang âm ỉ. Hai bên đều tố cáo đối phương khai hỏa trước, trong khi khẳng định mọi hành động chỉ nhằm tự vệ.

Nguyên nhân sâu xa bắt nguồn từ các tranh chấp biên giới liên quan đến những ngôi đền cổ. Bản đồ do Pháp vẽ trong thời kỳ thuộc địa được Campuchia sử dụng làm căn cứ chủ quyền, nhưng Thái Lan bác bỏ vì cho rằng thông tin không rõ ràng. Trong số đó, khu vực quanh đền Preah Vihear và đền Ta Moan Thom luôn là điểm nóng, nơi từng xảy ra nhiều đụng độ đẫm máu trước đây.

Đền Ta Moan Thom, nơi căng thẳng lần này tập trung, nằm trên lãnh thổ Campuchia, nhưng một phần lối vào do Thái Lan quản lý. Đây là khu vực chiến lược, khó tiếp cận, với nhiều yếu tố lịch sử và chính trị phức tạp.

6 giờ leo thang: Từ cảnh báo đến chiến sự dữ dội

6h30 sáng 24/7, Phnom Penh cáo buộc Bangkok vi phạm thỏa thuận song phương khi đưa quân đến gần đền Ta Moan Thom và đặt dây thép gai tại chân đền. Campuchia còn tố Thái Lan điều máy bay không người lái (drone) xâm nhập lãnh thổ trong 2 phút.

Đến 7h35, Thái Lan đáp trả cáo buộc, cho rằng lực lượng nước này phát hiện một drone nghi xuất phát từ Campuchia đang bay trinh sát trên khu vực đền Ta Muen Thom.

8h20, 6 binh sĩ Campuchia mang theo súng chống tăng áp sát hàng rào dây thép gai gần căn cứ tiền phương Thái Lan. Khi bị cảnh báo, nhóm này vẫn tiếp cận, dẫn đến nổ súng đầu tiên về phía lính Thái Lan. Phía Bangkok tuyên bố buộc phải đáp trả.

Chỉ 10 phút sau, Campuchia tố quân đội Thái Lan khai hỏa trước. Đụng độ nhanh chóng lan sang đền Ta Krabei và nhiều khu vực biên giới như Moum Bei, Preah Vihear và Oddar Meanchey.

Từ 8h50, cả hai bên nã pháo dữ dội. Thái Lan cho biết Campuchia dùng pháo phản lực BM-21 từ căn cứ đồi Khao Laem, khiến nhiều quả đạn rơi vào lãnh thổ Thái. Để trả đũa, Bangkok pháo kích vào các vị trí đối phương.

Đến 10h40, Thái Lan triển khai 6 tiêm kích F-16, thực hiện đòn không kích vào mục tiêu quân sự của Campuchia gần biên giới tỉnh Ubon Ratchathani. Campuchia cáo buộc Thái Lan thả bom xuống đường vào chùa Wat Kaew Seekha Kiri Svarak.

11h, Thái Lan tố Campuchia pháo kích vào mục tiêu dân sự như bệnh viện, trạm xăng và khu dân cư, khiến một người chết và ba người bị thương, trong đó có trẻ em. Toàn bộ cửa khẩu biên giới lập tức đóng lại để kiểm soát tình hình.

Hậu quả và cảnh báo nguy cơ chiến tranh toàn diện

Theo thống kê ban đầu, giao tranh đã làm 12 người Thái Lan thiệt mạng, hơn 30 người bị thương. Campuchia chưa công bố số thương vong. Các khu vực trọng điểm đều trong tình trạng báo động, nhiều gia đình phải sơ tán khẩn cấp.

Quyền Thủ tướng Thái Lan Phumtham Wechayachai lên án Campuchia “nã pháo bừa bãi” nhưng nhấn mạnh hai nước chưa tuyên bố chiến tranh. Ông kêu gọi ngừng bắn để tiến tới đàm phán.

Trong khi đó, Thủ tướng Campuchia Hun Manet gửi thư lên Liên Hợp Quốc, đề nghị Hội đồng Bảo an họp khẩn để giải quyết căng thẳng song phương. Hành động này cho thấy mức độ nghiêm trọng của tình hình, khiến cộng đồng quốc tế lo ngại nguy cơ chiến tranh lan rộng, ảnh hưởng đến an ninh khu vực Đông Nam Á.

Các chuyên gia cảnh báo nếu không kiểm soát, xung đột có thể kéo dài và làm gián đoạn hợp tác kinh tế, du lịch, thương mại giữa hai quốc gia láng giềng, đồng thời đẩy ASEAN vào thế khó trong duy trì ổn định khu vực.

Theo Vnexpress