Tin quốc tế tổng hợp sáng ngày 16/04/2025
Những diễn biến dồn dập trong tuần qua cho thấy bức tranh địa chính trị toàn cầu đang ngày càng phức tạp và căng thẳng. Từ quyết định của Trung Quốc ngưng tiếp nhận máy bay Boeing, động thái siết thuế của Mỹ với Mexico, đến các lệnh truy nã và cáo buộc lẫn nhau giữa các cường quốc – tất cả đều phản ánh một cuộc đối đầu đa tầng giữa các quốc gia không chỉ về thương mại, mà còn về công nghệ, an ninh và quyền lực khu vực.
Nội dung chính
Trung Quốc chính thức tạm dừng tiếp nhận máy bay Boeing giữa lúc căng thẳng thương mại với Mỹ gia tăng
Trong bối cảnh cuộc chiến thương mại giữa hai nền kinh tế hàng đầu thế giới tiếp tục leo thang, Trung Quốc mới đây đã ban hành lệnh tạm ngừng tiếp nhận các dòng máy bay do hãng Boeing (Mỹ) sản xuất. Đây được xem là động thái mạnh mẽ, thể hiện lập trường cứng rắn của Bắc Kinh trong việc đối phó với các chính sách thương mại và công nghệ ngày càng siết chặt từ phía Washington.
Theo thông báo từ cơ quan chức năng Trung Quốc, không chỉ tạm dừng tiếp nhận các đơn hàng Boeing, chính phủ nước này còn yêu cầu toàn bộ các hãng hàng không nội địa ngừng việc mua sắm, nhập khẩu linh kiện, phụ tùng hoặc thiết bị liên quan đến máy bay có xuất xứ từ các công ty Mỹ. Điều này đồng nghĩa với việc không chỉ Boeing, mà nhiều doanh nghiệp công nghệ hàng không Mỹ khác cũng sẽ bị ảnh hưởng nghiêm trọng.
Giới quan sát cho rằng quyết định trên không chỉ nhằm phản ứng với áp lực từ Mỹ trong lĩnh vực công nghệ cao, mà còn là bước đi chiến lược để Trung Quốc thúc đẩy sự phát triển của ngành hàng không nội địa – nơi các dòng máy bay như COMAC đang dần khẳng định vị thế.
Với thị trường hàng không Trung Quốc vốn là một trong những lớn nhất thế giới, động thái này được dự báo sẽ gây ra nhiều tác động dây chuyền đến chuỗi cung ứng toàn cầu và là bài toán khó cho các tập đoàn công nghiệp hàng không phương Tây trong thời gian tới.
Trump phát tín hiệu mềm mỏng với ngành ô tô, nhưng siết chặt dược phẩm và bán dẫn
Ngày 14/04/2025, Tổng thống Mỹ Donald Trump bất ngờ bày tỏ thiện chí xem xét việc tạm thời miễn áp dụng mức thuế 25% đang nhắm vào ô tô và linh kiện nhập khẩu – chính sách vừa có hiệu lực cách đây hai tuần. Động thái này được thị trường đón nhận tích cực: cổ phiếu các tập đoàn lớn như Toyota, Honda, Hyundai đồng loạt bật tăng trở lại.
Tuy nhiên, không khí lạc quan này nhanh chóng bị phủ bóng bởi một bước đi mới của chính quyền Mỹ. Cùng ngày, Washington chính thức mở cuộc điều tra nhằm vào ngành dược phẩm và chất bán dẫn – tín hiệu cho thấy khả năng cao các mặt hàng này sẽ sớm đối mặt với các biện pháp thuế quan nghiêm ngặt hơn trong thời gian tới.
Mỹ chuẩn bị áp thuế 21% lên cà chua nhập khẩu từ Mexico, chấm dứt thỏa thuận song phương
Ngày 14/04/2025, Bộ Thương mại Hoa Kỳ thông báo kế hoạch rút khỏi một thỏa thuận thương mại song phương với Mexico liên quan đến mặt hàng cà chua – một động thái được cho là nhằm bảo vệ ngành nông nghiệp nội địa trước sức ép cạnh tranh từ hàng nhập khẩu giá rẻ.
Thỏa thuận hiện hành, vốn cho phép miễn thuế đối với cà chua Mexico xuất khẩu vào Mỹ, sẽ chính thức hết hiệu lực từ giữa tháng Bảy tới đây. Sau thời điểm đó, Washington có thể áp mức thuế nhập khẩu lên tới 21% đối với cà chua từ quốc gia láng giềng phía Nam.
Bộ Thương mại Mỹ lập luận rằng thỏa thuận hiện tại “không đủ khả năng bảo vệ các nhà sản xuất nội địa” trước tình trạng giá cà chua thấp gây thiệt hại cho nông dân Mỹ. Trong khi đó, Mexico hiện là nguồn cung chính, với hơn 50% sản lượng cà chua nước này được xuất khẩu sang thị trường Mỹ.
Quyết định này dự kiến sẽ làm gia tăng căng thẳng thương mại giữa hai nước, đồng thời ảnh hưởng lớn đến ngành nông nghiệp Mexico – vốn phụ thuộc nặng nề vào thị trường tiêu thụ khổng lồ của Hoa Kỳ.
Trung Quốc truy nã ba công dân Mỹ bị cáo buộc là mật vụ NSA, treo thưởng bắt giữ
Ngày 15/04/2025, cảnh sát thành phố Cáp Nhĩ Tân – một trung tâm lớn ở vùng đông bắc Trung Quốc – đã công bố lệnh truy nã đối với ba công dân Hoa Kỳ: Katheryn A. Wilson, Robert J. Snelling và Stephen W. Johnson. Theo thông báo chính thức, cả ba bị tình nghi là điệp viên thuộc Cơ quan An ninh Quốc gia Mỹ (NSA) và bị cáo buộc thực hiện các chiến dịch tấn công mạng quy mô lớn nhắm vào Thế vận hội mùa đông châu Á, tổ chức tại Cáp Nhĩ Tân hồi tháng Hai vừa qua.
Cảnh sát Trung Quốc tuyên bố sẽ treo thưởng cho bất kỳ ai cung cấp thông tin dẫn đến việc bắt giữ các cá nhân nói trên. Giới chức khẳng định những vụ tấn công mạng nhằm vào sự kiện thể thao này không chỉ nhằm đánh cắp dữ liệu cá nhân của các vận động viên mà còn có thể đe dọa an ninh quốc gia.
Trước đó, đầu tháng Tư, chính quyền Trung Quốc cho biết đã ghi nhận khoảng 270.000 vụ tấn công mạng có nguồn gốc từ nước ngoài nhắm vào hệ thống công nghệ phục vụ Thế vận hội. Bắc Kinh coi đây là hành vi xâm phạm nghiêm trọng và cảnh báo sẽ có biện pháp đáp trả mạnh mẽ nếu phát hiện tổ chức hoặc chính phủ nước ngoài đứng sau.
Động thái mới nhất này có thể khiến quan hệ Mỹ – Trung tiếp tục gia tăng căng thẳng, đặc biệt trong bối cảnh hai nước vẫn đang vướng vào nhiều tranh chấp về thương mại, công nghệ và an ninh mạng. Washington hiện chưa đưa ra phản hồi chính thức về cáo buộc và lệnh truy nã nói trên.
Biển Đông căng thẳng: Philippines và Trung Quốc tiếp tục đấu khẩu sau sự cố ngoài khơi bãi cạn Scarborough
Căng thẳng trên Biển Đông tiếp tục leo thang sau vụ việc xảy ra vào ngày 14/04/2025, khi cả Philippines và Trung Quốc đồng loạt cáo buộc lẫn nhau có hành động gây nguy hiểm tại khu vực bãi cạn Scarborough – điểm nóng tranh chấp chủ quyền giữa hai quốc gia.
Theo thông báo từ Lực lượng tuần duyên Philippines, một tàu hải cảnh Trung Quốc đã tăng tốc, bất ngờ chặn đầu một tàu công vụ của Philippines khi đang hoạt động gần khu vực tranh chấp. Manila mạnh mẽ lên án hành động này, gọi đây là “hành vi trắng trợn xem thường an toàn hàng hải và các nguyên tắc quốc tế”, đồng thời nhấn mạnh đây không phải là lần đầu tiên Trung Quốc có hành vi “khiêu khích”.
Phản ứng trước lời tố cáo từ Philippines, hôm nay Bắc Kinh lập tức lên tiếng phản bác, cho rằng chính tàu Philippines mới là bên gây ra tình huống nguy hiểm. Theo phía Trung Quốc, tàu của Manila đã “tiếp cận bất ngờ”, “cắt ngang lộ trình” tàu Trung Quốc và bị cáo buộc đang tìm cách “dàn dựng một vụ va chạm giả” nhằm đẩy căng thẳng lên cao.
Vụ việc lần này tiếp tục cho thấy mức độ phức tạp và dễ bùng nổ của các tranh chấp tại Biển Đông – khu vực đang là tâm điểm cạnh tranh địa chính trị giữa các cường quốc. Giới quan sát cảnh báo rằng, nếu không có các cơ chế đối thoại hiệu quả, những va chạm như thế này rất dễ biến thành khủng hoảng nghiêm trọng hơn trong tương lai gần.
Hàn Quốc và Mỹ triển khai tập trận chung, phô diễn sức mạnh răn đe Triều Tiên
Ngày 15/04/2025, Bộ Quốc phòng Hàn Quốc thông báo về một cuộc tập trận chung quy mô lớn với lực lượng Hoa Kỳ, trong bối cảnh căng thẳng an ninh trên bán đảo Triều Tiên tiếp tục gia tăng. Theo tuyên bố từ Seoul, hoạt động lần này bao gồm các cuộc diễn tập trên không, với sự tham gia của nhiều loại khí tài hiện đại như máy bay ném bom chiến lược B-1B, tiêm kích F-16 và F-35A – những dòng chiến đấu cơ được coi là biểu tượng của sức mạnh không quân Mỹ.
Cuộc tập trận được mô tả là nhằm nâng cao khả năng phối hợp tác chiến giữa hai đồng minh, đồng thời gửi tín hiệu răn đe mạnh mẽ tới Bình Nhưỡng – quốc gia thường xuyên tiến hành thử tên lửa và duy trì giọng điệu hiếu chiến với cả Washington lẫn Seoul.
Dù vậy, Bộ Quốc phòng Hàn Quốc từ chối tiết lộ cụ thể về địa điểm tiến hành cũng như số lượng phương tiện, binh sĩ được triển khai, viện dẫn lý do an ninh. Giới quan sát cho rằng hành động giữ kín thông tin là nhằm tránh khiêu khích trực tiếp từ phía Triều Tiên, nhưng vẫn đủ để thể hiện lập trường cứng rắn và sẵn sàng phản ứng trước mọi động thái quân sự bất thường.
Trước đó, một cuộc tập trận tương tự giữa Hàn Quốc và Mỹ đã được tổ chức vào tháng Hai, cho thấy sự nhất quán trong hợp tác quân sự giữa hai quốc gia đồng minh giữa lúc khu vực Đông Bắc Á tiếp tục đối mặt với nhiều bất ổn an ninh tiềm tàng.
Theo: RFI
