Tin quốc tế tổng hợp sáng ngày 05/05/2025
Thế giới bước vào tháng 5/2025 với hàng loạt biến động đáng chú ý: từ các thỏa thuận chiến lược giữa Trung Quốc – Nga, căng thẳng Nhật – Trung tại Hoa Đông, đến bầu cử tại Singapore, Úc và sức ép thương mại toàn cầu. Trong bối cảnh đó, các quốc gia buộc phải thích ứng linh hoạt để đối phó với những thách thức ngày càng phức tạp về địa chính trị, kinh tế và xã hội.
Nội dung chính
Trung Quốc – Nga tăng cường quan hệ đối tác chiến lược nhân dịp kỷ niệm Chiến thắng phát xít
Trong thông báo ngày 4/5/2025, Điện Kremlin xác nhận Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình sẽ có chuyến thăm chính thức Liên bang Nga từ ngày 7 đến 10/5. Chuyến công du này nhằm tham dự lễ kỷ niệm 80 năm chiến thắng phát xít Đức và tiến hành hội đàm với Tổng thống Vladimir Putin.
Theo thông cáo, lãnh đạo hai nước sẽ trao đổi sâu rộng về việc thúc đẩy mối quan hệ đối tác chiến lược toàn diện và tăng cường phối hợp trong bối cảnh trật tự quốc tế đang có những biến chuyển sâu sắc.
Cũng trong khuôn khổ chuyến thăm, hai bên dự kiến sẽ ký kết nhiều thỏa thuận hợp tác song phương giữa các cơ quan chính phủ và bộ, nhằm củng cố quan hệ trên nhiều lĩnh vực trọng yếu.
Căng thẳng Nhật – Trung gia tăng quanh quần đảo Senkaku/Sankaku ở biển Hoa Đông
Ngày 4/5/2025, Bộ Ngoại giao Nhật Bản đã ra thông cáo phản đối mạnh mẽ Trung Quốc, sau khi một trực thăng của Bắc Kinh được cho là đã xâm phạm vùng lãnh hải Nhật Bản gần quần đảo Senkaku – khu vực đang do Tokyo kiểm soát nhưng Bắc Kinh cũng tuyên bố chủ quyền (gọi là Điếu Ngư).
Theo phía Nhật Bản, chiếc trực thăng cất cánh từ một trong bốn tàu hải cảnh Trung Quốc và bay trong không phận gần quần đảo Senkaku khoảng 15 phút. Bộ Quốc phòng Nhật cho biết đã triển khai chiến đấu cơ để thực hiện các biện pháp ứng phó cần thiết trước động thái này.
Trong khi đó, phía Trung Quốc cũng lên tiếng cáo buộc Nhật Bản vi phạm không phận của họ, khi một máy bay dân sự Nhật được cho là đã đi vào khu vực Trung Quốc tuyên bố chủ quyền quanh quần đảo trên.
Sự việc khiến căng thẳng ngoại giao giữa hai cường quốc châu Á tiếp tục leo thang, làm dấy lên lo ngại về nguy cơ xung đột trong khu vực biển Hoa Đông vốn đã nhạy cảm về chủ quyền.
Bầu cử Singapore: Đảng cầm quyền PAP giành chiến thắng áp đảo, củng cố vị thế của Thủ tướng Lawrence Wong
Theo kết quả sơ bộ được công bố ngày 3/5/2025, Đảng Hành động Nhân dân (PAP) – lực lượng cầm quyền tại Singapore từ năm 1959 – tiếp tục khẳng định vị thế thống trị khi giành được 68 trên tổng số 98 ghế trong cuộc bầu cử Quốc hội vừa diễn ra.
Giới quan sát nhận định, cuộc bầu cử lần này là bài kiểm tra quan trọng đầu tiên dành cho Thủ tướng Lawrence Wong kể từ khi ông lên nắm quyền vào tháng 5/2024. Nhiều người xem đây là bước chuyển mình chính trị đáng chú ý của Singapore, sau nhiều thập kỷ nằm dưới sự ảnh hưởng sâu rộng của gia tộc họ Lý – đặc biệt là cố Thủ tướng Lý Quang Diệu và người kế nhiệm Lý Hiển Long.
Chiến thắng của PAP không chỉ tái khẳng định lòng tin của cử tri đối với đảng cầm quyền, mà còn được coi là sự ủng hộ dành cho chính phủ mới trong bối cảnh đất nước đang tìm kiếm những định hướng phát triển dài hạn trong thời kỳ hậu đại dịch và tái cấu trúc kinh tế.

Bầu cử Úc: Thủ tướng Anthony Albanese tái đắc cử, cam kết ưu tiên xử lý căng thẳng thương mại Mỹ – Trung
Sau cuộc tổng tuyển cử diễn ra ngày 3/5/2025, Thủ tướng Anthony Albanese chính thức tái đắc cử khi Đảng Lao động giành thắng lợi áp đảo với 83/150 ghế tại Hạ viện, theo kết quả kiểm ¾ số phiếu.
Phát biểu ngay sau chiến thắng, ông Albanese khẳng định một trong những ưu tiên hàng đầu của chính phủ mới là giải quyết những hệ lụy từ cuộc chiến thương mại giữa Mỹ và Trung Quốc – yếu tố được ông mô tả là “bóng đen” bao trùm nền kinh tế khu vực. Thủ tướng cũng cam kết tiếp tục điều hành đất nước bằng một chính phủ “có kỷ luật, trật tự và trách nhiệm”.
Ở chiều ngược lại, Đảng Bảo thủ đối lập chịu thất bại nặng nề nhất trong lịch sử bầu cử hiện đại tại Úc, khi chỉ giành được 38 ghế. Nhiều chuyên gia cho rằng kết quả này một phần bắt nguồn từ chiến lược tranh cử không hiệu quả của lãnh đạo Peter Dutton – người bị chỉ trích vì áp dụng các luận điểm mang đậm màu sắc dân túy và vay mượn phong cách của cựu Tổng thống Mỹ Donald Trump.
Pháp: Phát hiện gần 450 triệu euro gian lận an sinh xã hội trong năm 2024
Trong năm 2024, các cơ quan chức năng tại Pháp đã phát hiện số tiền gian lận liên quan đến hệ thống an sinh xã hội lên tới gần 450 triệu euro, tăng 20% so với năm 2023. Con số này được công bố trong cuộc phỏng vấn của ông Nicolas Grivel – Giám đốc Quỹ Quốc gia về Trợ cấp Gia đình (CNAF) – với báo Journal du Dimanche ngày 4/5/2025.
Ông Grivel cảnh báo rằng hình thức gian lận có xu hướng mang tính tổ chức cao hơn, được thực hiện thông qua các mạng lưới phối hợp chặt chẽ, thay vì các hành vi riêng lẻ như trước đây. Tuy nhiên, theo ông, điều này không nhất thiết đồng nghĩa với việc gian lận gia tăng, mà phản ánh hiệu quả của việc tăng cường kiểm soát và giám sát.
Cụ thể, trong năm qua, CNAF đã tiến hành hơn 30 triệu lượt kiểm tra, góp phần nâng cao khả năng phát hiện và ngăn chặn hành vi trục lợi từ hệ thống phúc lợi xã hội quốc gia. Đây là nỗ lực nằm trong chiến lược đảm bảo tính minh bạch, công bằng và hiệu quả của chính sách trợ cấp tại Pháp.
Chiến thắng của ông Albanese được coi là dấu mốc củng cố vị thế lãnh đạo của ông trong bối cảnh Úc đang đứng trước nhiều thách thức quốc tế về địa chính trị và thương mại.
Hơn 70 công ty, gồm Nike và Adidas, kêu gọi Tổng thống Trump miễn thuế nhập khẩu giày dép
Ngày 29/4/2025, Tổ chức Nhà phân phối và Bán lẻ Giày dép Hoa Kỳ (FDRA) đã gửi thư yêu cầu Tổng thống Donald Trump xem xét miễn thuế nhập khẩu đối với mặt hàng giày dép. Bức thư có chữ ký của 76 công ty lớn trong ngành, bao gồm cả những tên tuổi hàng đầu như Nike và Adidas, với nội dung nhấn mạnh rằng đây là “một tình huống khẩn cấp cần được xử lý ngay lập tức”.
Theo nội dung thư, các doanh nghiệp lo ngại rằng nếu chính sách thuế hiện tại tiếp tục duy trì, người lao động ngành giày dép và người tiêu dùng Mỹ sẽ phải gánh chịu những thiệt hại đáng kể về kinh tế. Việc tăng thuế đối ứng của Mỹ đang gây áp lực lớn lên chuỗi cung ứng, đặc biệt với các sản phẩm được sản xuất tại Việt Nam và Indonesia – hai quốc gia đang là trung tâm sản xuất chính của Nike và Adidas.
Việt Nam và Indonesia hiện nằm trong danh sách những nước được Mỹ ưu tiên đưa vào đàm phán song phương nhằm tháo gỡ các rào cản thương mại. Đầu tháng 5/2025, phái đoàn đàm phán kỹ thuật của Việt Nam đã đến Washington để khởi động vòng thương lượng đầu tiên với chính quyền Mỹ.
Động thái từ phía các hãng giày lớn cho thấy sức ép ngày càng gia tăng lên chính sách thuế của chính phủ Mỹ, trong bối cảnh ngành hàng tiêu dùng đang chịu ảnh hưởng nặng nề từ biến động thương mại toàn cầu.
Boeing 787 gặp sự cố kỹ thuật, KLM buộc phải hủy 5 chuyến bay đường dài
Ngày 3/5/2025, hãng tin ANP (Hà Lan) đưa tin 7 chiếc Boeing 787 của hãng hàng không KLM đã bị tạm ngừng khai thác sau khi phát hiện trục trặc kỹ thuật trong quá trình bảo trì định kỳ.
Sự cố buộc KLM phải điều chỉnh kế hoạch bay, bao gồm việc hủy hai chuyến bay đường dài vào ngày 4/5 đến Thượng Hải (Trung Quốc) và Los Angeles (Mỹ), cùng với ba chuyến bay trước đó đến Mexico và các điểm đến tại Hoa Kỳ. Tổng cộng, năm chuyến bay đường dài đã bị hủy, gây ảnh hưởng đến hàng trăm hành khách.
Hiện KLM chưa công bố chi tiết cụ thể về vấn đề kỹ thuật, nhưng cho biết đang phối hợp chặt chẽ với Boeing để đánh giá và khắc phục sự cố. Hãng cũng đang triển khai các phương án hỗ trợ hành khách bị ảnh hưởng, bao gồm hoàn tiền, đổi vé và hỗ trợ lưu trú.
Boeing 787, dòng máy bay thân rộng hiện đại được nhiều hãng hàng không lớn tin dùng, thời gian gần đây liên tục đối mặt với các sự cố liên quan đến kỹ thuật và sản xuất, khiến uy tín của nhà sản xuất Mỹ tiếp tục bị đặt dấu hỏi.
Theo: RFI