Đây là lời bình luận của tờ Nhân dân Nhật báo, cơ quan ngôn luận của Đảng Cộng sản Trung Quốc vì EVFTA sẽ tạo ra một hình thức “hợp tác mới” về kinh tế giữa Việt Nam và Trung Quốc.

Tờ báo này dẫn ra một bình luận là: “Để xuất khẩu nhiều sản phẩm từ bông – một danh mục xuất khẩu quan trọng bao gồm quần áo và giày dép – sang châu Âu, Việt Nam cần nhiều sản phẩm và đầu tư từ Trung Quốc. Và nhiều doanh nhân Trung Quốc sẽ bị thu hút vào Việt Nam để kiếm tiền”.

Tờ báo Hoàn Cầu cho rằng nỗ lực của Việt Nam trong việc mở rộng sang các thị trường khác như Úc, Nhật Bản chỉ như muối bỏ biển vì đại dịch Covid-19 đang làm nhu cầu của nhiều quốc gia.  Trong khi đó,  Việt Nam “được hưởng nhiều lợi thế” nhờ các giao dịch thương mại với Trung Quốc do có giao thông thuận tiện, thương mại Trung – Việt từ lâu đã vượt qua 100 tỷ đôla và kết luận rằng hai nền kinh tế này rất phụ thuộc lẫn nhau.

Về Hiệp định Thương mại Tự do mà Việt Nam mới đạt được với Liên minh châu Âu (EVFTA), tờ báo Hoàn Cầu nhấn mạnh rằng ý định loại bỏ sự phụ thuộc kinh tế vào Trung Quốc của một số quan điểm từ phía Việt Nam “chắc chắn sẽ thất bại” và “sự trỗi dậy của Trung Quốc là một cơ hội quý báu cho Việt Nam”. 

Bộ trưởng Bộ Công Thương - Trần Tuấn Anh
Bộ trưởng Bộ Công Thương – Trần Tuấn Anh tại họp báo về kết quả Nghị viện châu Âu chính thức thông qua EVFTA với Việt Nam chiều 12/2/2020.

Đồng thời bổ sung thêm rằng: “EU chắc chắn là một đối tác tốt hơn cho Việt Nam so với Hoa Kỳ, quốc gia thường xuyên đem vấn đề nhân quyền ra làm cái cớ để gây áp lực lên quốc gia châu Á”.

Tác giả Thành Hán Bình, giáo sư của Trung tâm Sáng tạo Hợp tác, Viện Nghiên cứu Biển Đông của Đại học Nam Kinh, Trung Quốc, thừa nhận rằng việc Việt Nam đạt được thoả thuận thương mại lịch sử với EU sẽ mang lại lợi ích về kinh tế cho Việt Nam, đồng thời có “ý nghĩa chính trị” đối với Việt Nam, Việt Nam đã chính thức hội nhập vào cộng đồng quốc tế.

Theo tính toán của Bộ Công thương Việt Nam, EVFTA dự kiến sẽ giúp cho GDP của Việt Nam tăng bình quân từ 2,18 – 3,25% trong 5 năm đầu, 4,57-5,30% cho 5 năm tiếp theo và 7,07-7,72% cho 5 năm sau đó.

Bộ này cũng khẳng định hiệp định mới sẽ làm tăng vị thế của Việt Nam trong khu vực và trên trường quốc tế.

Về phía Việt Nam,  các chuyên gia kinh tế của Việt Nam cho rằng kinh tế Việt Nam lâu nay bị phụ thuộc quá nhiều vào thị trường Trung Quốc, gây ra nhiều thiệt hại hơn là lợi ích cho Việt Nam, không những trong lĩnh vực kinh tế mà còn cả về môi trường, xã hội và an ninh.

Theo một tờ báo quốc tế phiên bản tiếng Việt đăng tải, bà Phạm Chi Lan – nguyên thành viên Ban nghiên cứu của chính phủ Việt Nam – nhận định rằng thời điểm cả thế giới đang đối phó với dịch Covid-19 lại là “cơ hội ngàn năm có một” cho Việt Nam để xem xét, đánh giá và cấu trúc lại mối quan hệ thương mại, kinh tế với các nước để tránh phụ thuộc quá nhiều vào Trung Quốc.

Bà Chi Lan nhấn mạnh rằng “Đây là cơ hội lớn mà Việt Nam cần phải nắm bắt lấy. Vì nếu không nắm bắt được cơ hội lần này mà để nó tuột đi thì không biết đến bao giờ Việt Nam mới có thể thay đổi được tình trạng lệ thuộc vào Trung Quốc của mình”.

Theo bà Phạm Chi Lan, qua đại dịch này, Việt Nam đã “tỉnh hơn, thấy rõ hơn và thấy đau hơn về tất cả những tệ hại do tình trạng lệ thuộc vào Trung Quốc lâu nay mặc dù trước nay vẫn nhận thức được những hệ lụy của tình trạng này”.

Quan điểm của bà Chi Lan cũng trùng với quan điểm của Bộ Công thương Việt Nam. Bộ này nhận định rằng xét về tổng thể, EVFTA sẽ “góp phần giúp đa dạng hóa thị trường” của Việt Nam để không bị phụ thuộc quá nhiều vào một thị trường nào”, “từ đó giúp bảo đảm an ninh kinh tế của Việt Nam”.

Ở cấp cao hơn nữa, vào kỳ họp phê chuẩn EVFTA hồi tháng trước, Quốc hội Việt Nam cũng khẳng định rằng để gia nhập thị trường châu Âu, Việt Nam sẽ phải thay đổi phương thức hoạt động kinh tế, tổ chức xã hội về mọi mặt và “điểm nổi bật là không được phụ thuộc quá nhiều vào bất kỳ một quốc gia nào về bất cứ lĩnh vực nào”.