Từ ngày 1/7, Luật Bảo hiểm xã hội 2024 chính thức có hiệu lực, mở ra bước ngoặt lớn khi chỉ cần đóng bảo hiểm xã hội 15 năm là người lao động đã đủ điều kiện hưởng lương hưu hằng tháng – thay vì 20 năm như trước. Quy định này tạo thêm cơ hội an sinh cho người tham gia bảo hiểm xã hội muộn hoặc không liên tục.

Thay đổi lớn trong điều kiện hưởng lương hưu từ 1/7

Theo Luật Bảo hiểm xã hội 2024, có hiệu lực từ ngày 1/7 tới đây, điều kiện hưởng lương hưu đã được nới lỏng đáng kể. Cụ thể, người lao động chỉ cần đủ tuổi nghỉ hưu và đóng bảo hiểm xã hội từ đủ 15 năm trở lên sẽ được hưởng lương hưu hằng tháng và cấp thẻ bảo hiểm y tế miễn phí để chăm sóc sức khỏe trong suốt thời gian nghỉ hưu.

Đặc biệt, quy định này được áp dụng cả với người đã tham gia bảo hiểm xã hội trước thời điểm luật mới có hiệu lực, giúp mở rộng diện thụ hưởng chính sách an sinh.

Đây là điểm đột phá nhằm hỗ trợ nhóm lao động tự do, lao động phi chính thức – những người thường bắt đầu tham gia bảo hiểm xã hội muộn hoặc có thời gian đóng gián đoạn – có thể tiếp cận chế độ hưu trí thay vì chỉ được nhận bảo hiểm xã hội một lần.

Tỷ lệ hưởng lương hưu và trợ cấp một lần

Luật mới quy định cụ thể cách tính tỷ lệ lương hưu theo giới tính và thời gian đóng bảo hiểm xã hội:

  • Lao động nữ: Hưởng 45% mức bình quân tiền lương làm căn cứ đóng bảo hiểm xã hội khi đã đóng đủ 15 năm; sau đó mỗi năm thêm được cộng 2%, tối đa 75%.
  • Lao động nam: Hưởng 45% mức bình quân tiền lương với 20 năm đóng BHXH; sau mỗi năm thêm được cộng 2%, tối đa cũng là 75%. Nếu đóng từ đủ 15 năm đến dưới 20 năm, thì mức lương hưu được tính 40%, sau đó mỗi năm thêm 1%.

Ngoài ra, khi đóng vượt thời gian cần thiết để đạt mức lương hưu tối đa (35 năm với nam, 30 năm với nữ), người lao động sẽ được trợ cấp một lần:

  • Mỗi năm vượt thêm 0,5 lần mức bình quân tiền lương nếu nghỉ hưu đúng tuổi.
  • Nếu đã đủ tuổi nghỉ hưu nhưng tiếp tục đóng bảo hiểm xã hội, thì mỗi năm vượt thêm sẽ được 2 lần mức bình quân tiền lương làm căn cứ đóng BHXH.

Cách tính bình quân tiền lương làm căn cứ đóng BHXH

Tiền lương tính hưởng lương hưu sẽ dựa trên mức bình quân đóng bảo hiểm xã hội, được quy định theo thời điểm bắt đầu tham gia bảo hiểm:

  • Trước 1/1/1995: tính trung bình 5 năm cuối.
  • Từ 1/1/1995 – 31/12/2000: 6 năm cuối.
  • Từ 1/1/2001 – 31/12/2006: 8 năm cuối.
  • Từ 1/1/2007 – 31/12/2015: 10 năm cuối.
  • Từ 1/1/2016 – 31/12/2019: 15 năm cuối.
  • Từ 1/1/2020 – 31/12/2024: 20 năm cuối.
  • Từ 1/1/2025 trở đi: tính trên toàn bộ thời gian đóng BHXH.

Đối với người lao động thuộc chế độ tiền lương do doanh nghiệp quyết định, mức bình quân tiền lương làm căn cứ đóng BHXH sẽ được tính trên toàn bộ thời gian đóng BHXH.

Tổng kết, việc chính thức hạ điều kiện hưởng lương hưu chỉ cần đóng bảo hiểm xã hội 15 năm là một trong những điểm đột phá nhân văn của Luật Bảo hiểm xã hội 2024, giúp mở rộng diện bao phủ an sinh, tạo điều kiện để nhiều người lao động được hưởng chế độ hưu trí trọn vẹn hơn trong tương lai.

Theo: Dantri