Đốt vàng mã tưởng là hành động thể hiện lòng thành kính với tổ tiên; nhưng nếu thiếu hiểu biết và không cẩn trọng, nó có thể gây hậu quả nghiêm trọng. Mới đây, một vụ hỏa hoạn tại Bắc Kinh (Trung Quốc) bắt nguồn từ việc đốt vàng mã đã khiến 9 chiếc ô tô bị cháy rụi, gây thiệt hại lớn về tài sản và khiến dư luận không khỏi bàng hoàng.

Phong tục đốt vàng mã và mối nguy tiềm ẩn từ sự bất cẩn

Tết Thanh minh là dịp lễ truyền thống quan trọng tại nhiều quốc gia châu Á, đặc biệt là Trung Quốc, Việt Nam, Hàn Quốc… Trong ngày này, người dân thường đi tảo mộ, dâng hương; đốt vàng mã để tưởng nhớ ông bà tổ tiên và cầu mong bình an, may mắn cho gia đình.
Tuy nhiên, phong tục tưởng chừng vô hại này lại tiềm ẩn nguy cơ cháy nổ rất cao nếu không được thực hiện đúng cách, đúng nơi quy định. Trên thực tế, không ít vụ hỏa hoạn đã xảy ra chỉ vì một tờ vàng mã chưa cháy hết bị gió cuốn bay; bén lửa vào vật dễ cháy xung quanh.

Một phút bất cẩn – 9 chiếc ô tô biến thành tro tàn

Theo truyền thông Trung Quốc; vụ cháy xảy ra vào ngày 30/3 tại một giao lộ trên đường Gia Sáng, quận Triều Dương, thành phố Bắc Kinh. Vào thời điểm đó, người dân phát hiện khói đen bốc cao nghi ngút, ngọn lửa bùng lên dữ dội từ khu vực bên đường và nhanh chóng lan ra một bãi đỗ xe.
Lực lượng cứu hỏa đã khẩn trương có mặt và dập tắt đám cháy. Tuy nhiên, hậu quả để lại là vô cùng nặng nề: 7 chiếc xe bị thiêu rụi hoàn toàn; 2 xe khác hư hỏng nghiêm trọng. May mắn là không có ai bị thương hay mắc kẹt trong các phương tiện vào thời điểm xảy ra cháy.

Sau khi ngọn lửa được khống chế đã để lại hiện trường 7 xe ô tô bị thiêu rụi hoàn toàn và 2 chiếc xe khác bị hư hại nghiêm trọng (Ảnh: Tuổi trẻ)

Đốt vàng mã ở nơi cấm kỵ – Người phụ nữ 44 tuổi bị bắt giữ

Sau khi điều tra và trích xuất camera an ninh quanh hiện trường; cảnh sát xác định nguyên nhân vụ cháy xuất phát từ hành vi đốt vàng mã của một phụ nữ 44 tuổi; họ Trương. Bà khai rằng mình thường xuyên đốt vàng mã vào các ngày mùng 1 và 15 âm lịch theo phong tục quê nhà để tưởng nhớ tổ tiên và cầu phúc lộc.

Trong lần đốt gần đây, bà Trương thực hiện nghi lễ ngay bên vệ đường – một khu vực có nhiều cỏ khô và gần bãi đậu xe. Khi thấy giấy mã chưa cháy hết; bà dùng gậy cời tro mà không quan sát kỹ khu vực xung quanh. Gió lớn bất ngờ cuốn một số mảnh giấy đang cháy vào bụi cỏ khô gần đó, tạo thành ngọn lửa âm ỉ.

Điều đáng nói là sau khi xong lễ, bà Trương không dập tắt hoàn toàn tàn lửa; cũng không thực hiện bất kỳ biện pháp an toàn nào như tưới nước hay chôn tro. Đám cháy từ cỏ khô nhanh chóng lan sang khu vực bãi xe chỉ cách đó vài mét; vượt qua hàng rào tôn mỏng và bùng phát dữ dội.

Hình ảnh bà Trương đi đốt vàng mã trước khi vụ cháy xảy ra (Ảnh: Tuổi trẻ)

Đốt vàng mã sai cách có thể phải chịu trách nhiệm hình sự

Hiện tại, bà Trương đã bị cảnh sát Bắc Kinh tạm giữ hình sự để phục vụ điều tra. Theo Bộ luật Hình sự Trung Quốc; người vô ý gây hỏa hoạn làm thiệt hại nghiêm trọng về tài sản công hoặc của người khác từ 500.000 NDT trở lên có thể bị truy tố với mức án: từ 3 đến 7 năm tù. Nếu tình tiết nhẹ, có thể bị phạt tù dưới 3 năm hoặc cải tạo không giam giữ.
Dù chưa công bố giá trị thiệt hại chính thức; nhưng với 9 chiếc ô tô bị thiêu rụi, con số ước tính chắc chắn không hề nhỏ.

Cảnh báo: Đốt vàng mã cần đi kèm với ý thức và trách nhiệm

Không ít người dân và cư dân mạng đã bày tỏ sự bức xúc về sự việc này. Một người sống gần khu vực nói:
“Trời gió to như vậy mà vẫn đốt lửa ở gần xe cộ thì quá nguy hiểm. Chỉ cần một tàn lửa bay là đủ gây ra thảm họa.”
Một cụ ông khác chia sẻ:
“Thành phố đâu như quê nhà, chỗ nào cũng chật hẹp, người và xe đông. Bây giờ người ta khuyến khích cúng hoa, hương điện tử, hoặc cúng online, sao cứ phải đốt vàng mã?”

Trên thực tế, nhiều địa phương tại Trung Quốc và các nước châu Á đã khuyến cáo hạn chế hoặc cấm đốt vàng mã; nhất là trong đô thị đông dân cư. Các hình thức tưởng niệm hiện đại; thân thiện môi trường đang dần thay thế nghi thức truyền thống nhằm giảm thiểu rủi ro và ô nhiễm.

Đốt vàng mã là một nét đẹp văn hóa tâm linh; nhưng cần được thực hiện đúng cách, có ý thức và trong khuôn khổ pháp luật. Vụ cháy tại Bắc Kinh là một bài học đắt giá về hậu quả của việc thiếu kiến thức và chủ quan với lửa.
Đừng để lòng thành biến thành tai họa. Hãy lựa chọn cách cúng tế văn minh, an toàn, bảo vệ bản thân, cộng đồng và môi trường sống.