Nếu Tòa án Tối cao Mỹ phán quyết các sắc thuế của ông Donald Trump là bất hợp pháp, doanh nghiệp nhập khẩu có thể được hoàn lại tiền. Tuy nhiên, giới chuyên gia cảnh báo quy trình sẽ phức tạp và nhiều khả năng dẫn đến tranh chấp pháp lý kéo dài.

Thuế quan của ông Trump bị tòa liên tục bác bỏ

Tổng thống Mỹ Donald Trump thường khẳng định nguồn thu từ thuế quan giúp nước Mỹ giàu mạnh. Tuy nhiên, nhiều tòa án đã cho rằng các quyết định áp thuế của ông vượt quá thẩm quyền.

  • Tháng 5/2025, Tòa Thương mại Liên bang tại New York phán quyết việc ông Trump dựa vào Đạo luật Quyền Kinh tế Khẩn cấp Quốc tế (IEEPA) để áp thuế là bất hợp pháp.
  • Tuần trước, Tòa Phúc thẩm liên bang Washington giữ nguyên phần lớn phán quyết và cho phép duy trì thuế đến ngày 14/10, tạo cơ hội để chính quyền kháng cáo lên Tòa án Tối cao.

Nếu Tòa án Tối cao bác bỏ các mức thuế này, chính phủ liên bang có thể phải hoàn trả một phần lớn khoản thuế đã thu từ các công ty nhập khẩu.

Ai sẽ được hoàn thuế?

Theo các luật sư thương mại, người dân Mỹ sẽ không được hoàn thuế, dù họ là đối tượng chịu giá hàng hóa tăng. Khoản hoàn chỉ áp dụng cho doanh nghiệp nhập khẩu – những đơn vị trực tiếp kê khai và nộp thuế tại hải quan.

Luật sư Luis Arandia (hãng Barnes & Thornburg) giải thích: “Chỉ nhà nhập khẩu mới có tư cách pháp lý đòi lại số tiền đã nộp”.

Quy trình đòi lại tiền không hề dễ dàng

Các chuyên gia cảnh báo sẽ không có chuyện chính phủ tự động hoàn thuế. Doanh nghiệp muốn được trả lại tiền phải chủ động:

  • Nộp đơn khiếu nại hành chính lên Cơ quan Hải quan và Biên phòng Mỹ (CBP).
  • Chuẩn bị hồ sơ chứng từ đầy đủ để chứng minh khoản thuế đã nộp.
  • Trường hợp chính phủ từ chối, doanh nghiệp có thể buộc phải khởi kiện để yêu cầu hoàn thuế.

Luật sư Ted Murphy (Sidley Austin) cho rằng: “Khả năng cao CBP sẽ yêu cầu các nhà nhập khẩu tự nộp đơn xin hoàn thuế thay vì trả tự động”.

Thách thức lớn cho chính phủ Mỹ

Tính đến 24/8, doanh nghiệp Mỹ đã nộp hơn 210 tỷ USD thuế quan theo sắc lệnh của ông Trump. Bộ Tài chính Mỹ ước tính con số này có thể vượt 500 tỷ USD trong năm nay.

Nếu phải hoàn trả, đây sẽ là một trong những nỗ lực hành chính lớn nhất trong lịch sử chính phủ Mỹ, theo nhận định của luật sư Arandia.

Ngoài ra, nhiều vấn đề vẫn chưa có lời giải:

  • Chính phủ có trả lãi suất trên số tiền hoàn hay không?
  • Phán quyết sẽ áp dụng cho tất cả doanh nghiệp hay chỉ cho các nguyên đơn trong vụ kiện?
  • Chính quyền Trump có thể viện lý do để trì hoãn hoặc phản đối.

Chuyên gia Brent Skorup (Viện Cato) dự báo: “Nếu thua kiện, chính quyền sẽ lập tức đưa ra đủ lý do để tránh việc hoàn thuế đồng loạt”.

Tác động chính trị và kinh tế

Tổng thống Trump từng tuyên bố sẽ không trả lại số tiền thuế quan, cảnh báo việc này có thể khiến Mỹ “rơi vào cuộc Đại Khủng hoảng 1929 một lần nữa”. Ông cho rằng nguồn thu từ thuế quan là cần thiết để bù đắp chi phí cho “Đạo luật To đẹp” vừa ký.

Với nguy cơ phải hoàn hàng trăm tỷ USD, kết quả từ Tòa án Tối cao không chỉ tác động mạnh đến doanh nghiệp nhập khẩu, mà còn ảnh hưởng trực tiếp đến ngân sách và chính sách kinh tế của Mỹ.

Theo: VnEpress