Lễ hội Hội Gióng 2025 tại đền Phù Đổng chính thức khai mạc, đánh dấu 15 năm được UNESCO công nhận là di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại.

Khai mạc Hội Gióng 2025 – Tinh hoa văn hóa nghìn năm

Tối 4/5, UBND huyện Gia Lâm tổ chức khai mạc Hội Gióng tại đền Phù Đổng, xã Phù Đổng, Hà Nội. Phó Chủ tịch UBND huyện Gia Lâm nhấn mạnh ý nghĩa thiêng liêng của lễ hội với cộng đồng dân cư địa phương.

Sự kiện kỷ niệm 15 năm UNESCO ghi danh Hội Gióng là di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại.

Khai mạc Hội Gióng tại đền Phù Đổng, xã Phù Đổng, Hà Nội vào 4/5 (Ảnh: Tiền Phong)

Hội Gióng là một trong những lễ hội cổ nhất Việt Nam, có từ thời vua Lý Thái Tổ thế kỷ XI.
Lễ hội tưởng nhớ Thánh Gióng, người anh hùng đánh giặc Ân cứu nước trong truyền thuyết dân gian.

Hội Gióng là di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại (Ảnh: TP)

Nơi cộng đồng gìn giữ giá trị văn hóa

Nét độc đáo của Hội Gióng nằm ở chính cộng đồng địa phương cùng nhau thực hành và lưu truyền qua nhiều thế hệ.

Nhằm tưởng nhớ công đức Phù Đổng Thiên vương, đây là một diễn trường lịch sử – văn hóa, diễn lại sự tích Thánh Gióng đánh thắng giặc Ân. Các nhà nghiên cứu đánh giá là một trong những lễ hội kỳ thú nhất và cổ nhất, có tính đại chúng nhất.

Nghi thức chính tổ chức tại Khu di tích quốc gia đặc biệt đền Phù Đổng (Ảnh: TP)

Nghi thức chính tổ chức tại Khu di tích quốc gia đặc biệt đền Phù Đổng, được công nhận từ năm 2013.
Khu di tích gồm 10 địa điểm thờ Thánh Gióng, nổi bật là Đền Thượng với kiến trúc thế kỷ XVII – XVIII.
Các nghi lễ tái hiện chiến tích của Thánh Gióng được duy trì đều đặn hằng năm và tổ chức hội lớn 5 năm/lần.

Hoạt động lễ hội Hội Gióng 2025 phong phú và đậm chất dân gian

Hội Gióng 2025 diễn ra từ ngày 26/4 đến 7/5 dương lịch, tức từ mùng 29/3 đến 10/4 âm lịch.
Lễ hội có nhiều hoạt động: dâng hương, múa rối nước, thể thao, biểu diễn nghệ thuật truyền thống, thi nấu cơm…

Múa rối nước Thăng Long (Ảnh: Internet)

Tuần lễ văn hóa – du lịch được khai trương với các gian hàng OCOP, trải nghiệm ẩm thực và sản phẩm địa phương.
Các trò chơi dân gian, biểu diễn dân tộc giúp du khách cảm nhận trọn vẹn không khí lễ hội vùng Bắc Bộ.
Đây là dịp quảng bá văn hóa, du lịch và gìn giữ di sản truyền thống đặc sắc của thủ đô Hà Nội.

Thuỷ đình được dựng theo kiểu mái chồng từ thời Lê Trung Hưng (thế kỷ XVII) với nhiều bức chạm tinh vi trên gỗ (Ảnh: TP)

Đầu tư bảo tồn không gian văn hóa Hội Gióng

Sau khi UNESCO ghi danh là Di sản văn hóa phi vật thể của nhân loại, Hội Gióng được tổ chức quy mô hội lệ hằng năm và quy mô hội chính 5 năm/kỳ.

Huyện Gia Lâm đầu tư gần 100 tỷ đồng tu bổ, tôn tạo các hạng mục thuộc khu di tích đền Phù Đổng.
Tất cả thông tin về Hội Gióng được giới thiệu trên App Gia Lâm bằng tiếng Việt và tiếng Anh. Bảng thông tin gắn mã QR được bố trí tại các điểm lễ hội để phục vụ người dân và du khách.

Thông tin về Hội Gióng được giới thiệu trên App Gia Lâm (Ảnh: Người Hà Nội)

Huyện cũng phát hành hơn 6500 ấn phẩm tuyên truyền về di sản, di tích và lễ hội Gióng. Bao gồm 1500 cuốn “Gia Lâm – di vật, hiện vật tiêu biểu trong di tích lịch sử, văn hóa”. 5000 cuốn “Đền Phù Đổng, di sản – di tích lịch sử và kiến trúc nghệ thuật quốc gia đặc biệt”. Ngoài ra còn có sách “Hội Gióng – Di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại”…vv
Từ ngàn đời qua, Hội Gióng – Đền Phù Đổng đã được cộng đồng lưu giữ, bảo vệ như một phần máu thịt.

Việc tư liệu hóa và số hóa lễ hội được đẩy mạnh nhằm phục vụ công tác bảo tồn và quảng bá di sản. Nhiều kiến trúc còn bảo lưu những mảng chạm khắc mang đậm phong cách nghệ thuật thế kỷ 17-18. Đây đều là của kiến trúc đình làng vùng Châu thổ Bắc Bộ.

Trước đền có thủy đình nằm trong hồ bán nguyệt. Đây là nơi hàng năm có tổ chức múa rối nước khi tổ chức lễ hội (Ảnh: TP)

Chiêm ngưỡng một số hình ảnh và hiện vật tại các điểm tham quan

Đền Hạ – nơi thờ mẹ Thánh Gióng (thánh Mẫu)
Đền Thượng nằm sát đê sông Đuống, được bố cục theo hình chữ “công” (工), quy mô rộng rãi (Ảnh: TP)
Phương đình của đền là tòa nhà 2 tầng 8 mái (Ảnh: TP)
Ngựa sắt có màu đồng sẫm, bóng và nhẵn.
Trong khuôn viên đền còn thờ một “ông ngựa” được đúc bằng đồng

Theo tục lệ, ngày 9/4 (âm lịch) hàng năm, làng sẽ mở hội diễn lại các trận đánh của Thánh Gióng với giặc Ân.

Trong đó, bạch mã và hồng mã biểu tượng cho hòa bình và chiến tranh và là hai chiến tuyến trong trận đánh. Hai “ông ngựa” là bạch mã và hồng mã được làm bằng gỗ từ thời dựng đền được đặt ở hai dãy nhà ngang có mái che”.

Áo giáp sắt và roi sắt mà Phù Đổng Thiên Vương mặc khi đánh giặc Ân được trưng bày trong đền Phù Đổng (Ảnh: TP)

Theo: Tiền Phong