Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ hôm Chủ nhật (27/9) cáo buộc “Tổng Bí thư Đảng Cộng sản Trung Quốc Tập Cận Bình” vi phạm lời hứa về việc không quân sự hóa các đảo tranh chấp ở Biển Đông.

Trong thông cáo mang tên “những lời hứa rỗng tuếch của Trung Quốc ở Biển Đông”, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Mỹ Morgan Ortagus đề cập đến một lời hứa mà ông Tập đã đưa ra khi đứng cạnh Tổng thống đương nhiệm Barack Obama ở Vườn Hồng, Nhà Trắng vào ngày 25/9/2015.

Lúc đó, ông Tập nói rằng “Trung Quốc không có ý định theo đuổi quân sự hóa” quần đảo Trường Sa, và các tiền đồn của Trung Quốc sẽ không “nhắm mục tiêu hoặc tác động đến bất kỳ quốc gia nào”.

Tuy nhiên, đó chỉ là “lời hứa rỗng tuếch”. Thông cáo viết: “Thay vào đó, Trung Quốc đã theo đuổi một cuộc quân sự hóa liều lĩnh và khiêu khích đối với các tiền đồn tranh chấp đó, họ đã triển khai tên lửa hành trình chống hạm, mở rộng khả năng tình báo qua tín hiệu và rada quân sự, xây dựng hàng chục nhà chứa máy bay chiến đấu và xây dựng các đường băng có khả năng phục vụ máy bay chiến đấu”.

Bộ Ngoại giao Mỹ tuyên bố: “Đảng Cộng sản Trung Quốc (ĐCSTQ) không tôn trọng lời nói hay cam kết của mình. Trong những tháng gần đây, chúng tôi đã chứng kiến ​​một lượng lớn chưa từng có các quốc gia bày tỏ sự phản đối chính thức của họ tại Liên Hợp Quốc đối với các yêu sách hàng hải trái pháp luật của Trung Quốc ở Biển Đông”.

Thông cáo kêu gọi quốc tế “tiếp tục lên tiếng phản đối hành vi nguy hiểm và không thể chấp nhận được” của Trung Quốc, đồng thời nói rõ ĐCSTQ sẽ phải chịu trách nhiệm về việc này.

Thông cáo tuyên bố: “Hoa Kỳ sẽ tiếp tục sát cánh với các đồng minh và đối tác Đông Nam Á của chúng tôi trong việc chống lại các ý đồ cưỡng ép của Trung Quốc nhằm thiết lập quyền thống trị trên Biển Đông”.

Kể từ khi công bố “Chiến lược ứng phó với Trung Quốc” vào tháng 5/2020, chính quyền Tổng thống Trump thường đề cập đến ông Tập Cận Bình bằng chức vụ đảng của ông ta, thay vì chức vụ nguyên thủ. Giới quan sát cho rằng động thái cho thấy Washington không còn coi trọng vị thế của ông Tập và sẽ hành động quyết liệt để ĐCSTQ phải chịu trách nhiệm về các hành vi hung hăng của mình.