Sau nhiều năm duy trì lệnh tự kiềm chế, Nga chính thức tuyên bố từ bỏ cam kết không triển khai tên lửa tầm trung, tầm xa. Moskva cáo buộc Mỹ đã phá vỡ thế cân bằng chiến lược, đẩy khu vực châu Âu và châu Á – Thái Bình Dương vào nguy cơ căng thẳng leo thang.

Moskva chấm dứt lệnh tự kiềm chế sau 5 năm

Ngày 4/8, Bộ Ngoại giao Nga thông báo nước này sẽ chấm dứt lệnh đơn phương ngừng triển khai các loại tên lửa hành trình và đạn đạo phóng từ mặt đất có tầm bắn từ 500 đến 5.500 km – nhóm vũ khí từng bị cấm theo Hiệp ước Các lực lượng hạt nhân tầm trung (INF) với Mỹ.

Theo Bộ Ngoại giao Nga, quyết định này được đưa ra sau khi nhiều cảnh báo của Moskva bị phớt lờ và các hệ thống tên lửa Mỹ vẫn tiếp tục xuất hiện tại các khu vực sát biên giới Nga.

“Điều kiện để duy trì lệnh tự kiềm chế đã không còn. Nga buộc phải hành động để bảo vệ an ninh quốc gia,” tuyên bố viết.

Hiệp ước INF và bước ngoặt năm 2019

INF được Mỹ và Liên Xô ký kết vào năm 1987, đánh dấu lần đầu tiên hai cường quốc hạt nhân đồng ý loại bỏ toàn bộ một lớp vũ khí. Sau khi Liên Xô tan rã, Nga kế thừa các nghĩa vụ của hiệp ước.

Tuy nhiên, đến năm 2019, chính quyền Tổng thống Donald Trump tuyên bố rút khỏi INF, cáo buộc Nga phát triển tên lửa 9M729 với tầm bắn gần 5.000 km – điều bị cho là vi phạm thỏa thuận. Nga bác bỏ, khẳng định tên lửa chỉ có tầm bay 480 km và tố ngược Mỹ vi phạm INF khi triển khai bệ phóng Aegis Ashore tại châu Âu, có khả năng bắn tên lửa hành trình Tomahawk.

Dù căng thẳng leo thang, Moskva vẫn giữ lệnh tự kiềm chế, cam kết không sản xuất và không triển khai các loại vũ khí bị cấm nếu Mỹ không làm điều tương tự.

Nga cáo buộc Mỹ triển khai tên lửa tại châu Âu và châu Á

Từ năm 2023, Nga cho biết đã ghi nhận hàng loạt hệ thống vũ khí Mỹ – vốn nằm trong danh sách cấm của INF – được đưa đến châu Âu và khu vực Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương.

Đỉnh điểm là tháng 4/2024, khi Washington triển khai hệ thống Typhon đến Philippines để tham gia tập trận chung. Hệ thống này có khả năng phóng cả tên lửa hành trình Tomahawk và tên lửa phòng không SM-6 – loại vũ khí bị nghi có thể mang đầu đạn hạt nhân.

Moskva coi đây là bước leo thang nghiêm trọng, cho rằng các hành động quân sự của phương Tây đang làm mất ổn định an ninh khu vực giáp biên giới Nga.

Nga cảnh báo sẽ có biện pháp đáp trả thích đáng

Trong thông cáo, Bộ Ngoại giao Nga nhấn mạnh: “Các biện pháp đáp trả cụ thể sẽ được quyết định bởi lãnh đạo cấp cao, dựa trên đánh giá toàn diện về tình hình an ninh quốc tế và sự ổn định chiến lược.”

Phó chủ tịch Hội đồng An ninh Nga Dmitry Medvedev cũng lên tiếng, cho rằng đây là hệ quả của “chính sách chống Nga mà các nước NATO đang tích cực theo đuổi”.

“Hãy chờ những bước đi tiếp theo,” ông Medvedev viết trên nền tảng X, không nêu chi tiết.

Tính đến thời điểm hiện tại, giới chức Mỹ chưa đưa ra bình luận chính thức trước động thái mới của Moskva.

Theo: VnExpress