Ngày 9/4, Tổng thống Mỹ Donald Trump khẳng định rằng Hoa Kỳ hoàn toàn có thể thiết lập thỏa thuận thuế quan với tất cả các quốc gia trên thế giới, bao gồm cả Trung Quốc. Tuy nhiên, ông nhấn mạnh rằng Bắc Kinh hiện chưa sẵn sàng cho điều này.

“Một thỏa thuận công bằng là điều tôi mong muốn. Chúng ta có thể đạt được với Trung Quốc và các nước khác, nhưng Trung Quốc vẫn chưa thực sự hiểu rõ cách thức thực hiện,” ông Trump phát biểu tại Nhà Trắng.

Mỹ hoãn tăng thuế với đa số quốc gia, nhưng siết chặt với Trung Quốc

Phát biểu của ông Trump được đưa ra không lâu sau khi chính sách thuế đối ứng do ông khởi xướng chính thức có hiệu lực. Theo đó, 180 đối tác thương mại của Mỹ chịu mức thuế suất từ 11% đến 84% kể từ ngày 9/4.

Trong diễn biến mới, ông Trump bất ngờ tuyên bố hoãn tăng thuế trong 90 ngày đối với phần lớn quốc gia, giữ nguyên mức thuế cơ bản là 10%. Tuy nhiên, riêng với Trung Quốc, thuế suất bị đẩy lên 125% ngay lập tức, với lý do “sự thiếu tôn trọng của Trung Quốc đối với thị trường toàn cầu”.

WTO cảnh báo nguy cơ suy giảm thương mại toàn cầu

Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO) bày tỏ quan ngại sâu sắc về căng thẳng thương mại giữa hai nền kinh tế hàng đầu thế giới. WTO cảnh báo rằng xung đột thuế quan Mỹ – Trung có thể làm giảm tới 80% khối lượng thương mại hàng hóa giữa hai nước.

“Chiến lược ăn miếng trả miếng của Mỹ và Trung Quốc – vốn chiếm gần 3% thương mại toàn cầu – có thể gây ra những hậu quả nghiêm trọng, làm suy yếu triển vọng tăng trưởng kinh tế toàn cầu,” WTO cho biết. Tổ chức này cũng dự đoán rằng GDP thực tế toàn cầu có thể giảm gần 7% trong dài hạn nếu tình hình không được cải thiện.

Phản ứng trái chiều từ cộng đồng quốc tế

Chính sách thuế mới của Mỹ đã làm dậy sóng thị trường quốc tế. Nhiều lãnh đạo thế giới đã lên tiếng phản đối mạnh mẽ, cho rằng các mức thuế do Mỹ áp đặt là “thiếu cơ sở” và “phi lý”.

Ông Jake Colvin, Chủ tịch Hội đồng Ngoại thương Quốc gia Mỹ, đánh giá quyết định tạm hoãn thuế là một bước đi đúng đắn, giúp xoa dịu phần nào tác động tiêu cực. Tuy nhiên, ông cảnh báo rằng “đừng vội lạc quan”, vì:

  • Thuế 10% vẫn áp dụng trên diện rộng
  • Hàng hóa Trung Quốc chịu thuế suất cao
  • Thép, nhôm, ôtô và nhiều mặt hàng khác sẽ còn phải đối mặt với các đợt tăng thuế trong tương lai

Tuyên bố mới nhất của ông Trump cho thấy Mỹ vẫn để ngỏ cánh cửa đàm phán, nhưng đồng thời không ngần ngại gia tăng áp lực với các đối thủ thương mại lớn, đặc biệt là Trung Quốc. Trong khi đó, các tổ chức quốc tế và giới chuyên gia tiếp tục theo dõi sát sao diễn biến căng thẳng thương mại và cảnh báo về những hệ lụy kinh tế toàn cầu nếu xung đột không sớm được hóa giải