Sau hơn ba năm chiến sự, Nga và Ukraina tái lập đối thoại trực tiếp tại Istanbul ngày 15/5/2025. Tuy nhiên, việc Tổng thống Putin vắng mặt và phái đoàn Nga bị đánh giá chỉ mang tính hình thức đã khiến niềm tin vào khả năng tiến tới hòa bình trở nên mong manh.

Nga – Ukraina nối lại đàm phán tại Thổ Nhĩ Kỳ: Thiếu Putin, thiếu cả niềm tin

Ngày 15/5/2025, sau hơn ba năm xung đột khốc liệt, Nga và Ukraina lần đầu trở lại bàn đàm phán trực tiếp tại Istanbul, Thổ Nhĩ Kỳ. Tuy nhiên, Tổng thống Nga Vladimir Putin không xuất hiện trong phái đoàn, gây nhiều nghi ngờ về mức độ cam kết của Moskva. Trong khi đó, Tổng thống Ukraina Volodymyr Zelensky đã đến Ankara và tuyên bố sẽ chỉ đến Istanbul nếu đàm phán có tín hiệu rõ ràng.

Phái đoàn Nga do cựu Bộ trưởng Văn hóa Vladimir Medinsky dẫn đầu, cùng các quan chức quốc phòng và ngoại giao. Mục tiêu được Moskva nêu ra là “thiết lập nền hòa bình bền vững”, song phía Ukraina đánh giá đây chỉ là một nhóm đại diện mang tính hình thức. Zelensky nhấn mạnh Kiev đã cử đội ngũ cấp cao nhất, sẵn sàng đưa ra mọi quyết định cần thiết nếu thấy cơ hội hòa bình thực sự.

Điện Kremlin giữ kín thông tin phái đoàn đến tận đêm 14/5, càng làm dấy lên đồn đoán về toan tính chiến thuật. Một số nhà bình luận Nga gọi đây là “chiến dịch đàm phán đặc biệt”, ám chỉ các bước đi đầy tính toán và thận trọng của Moskva.

Trong khi đó, Mỹ tỏ ra theo sát các diễn biến. Ngoại trưởng Marco Rubio tuyên bố sẵn sàng đến Thổ Nhĩ Kỳ ngày 16/5 nếu có tiến triển và nhấn mạnh Washington mong chờ tín hiệu hòa bình rõ rệt.

Tại Ukraina, phản ứng của người dân phần lớn là hoài nghi. Sau nhiều lần chứng kiến các thỏa thuận ngừng bắn bị phá vỡ và các cuộc tấn công vẫn tiếp diễn, niềm tin vào thiện chí của Nga đã cạn kiệt. Người dân như bà Victoria từ Kriviy Rih thẳng thắn: “Chúng tôi mong muốn hòa bình, nhưng chẳng tin cuộc đàm phán này sẽ thay đổi điều gì.”

Với tâm thế cảnh giác và hồ nghi từ cả trong lẫn ngoài, cuộc gặp tại Istanbul được nhìn nhận là bước khởi động lại một tiến trình vốn đã đóng băng – nhưng liệu có thực sự mở ra lối thoát cho cuộc chiến hay không, vẫn là dấu hỏi lớn.

APEC nhóm họp giữa căng thẳng thương mại toàn cầu do Mỹ – Trung leo thang

Ngày 15/5/2025, các Bộ trưởng Thương mại của 21 nền kinh tế thành viên APEC chính thức khai mạc hội nghị hai ngày tại đảo Jeju, Hàn Quốc. Cuộc họp diễn ra trong bối cảnh căng thẳng thương mại giữa Mỹ và Trung Quốc gia tăng, đặc biệt sau khi chính quyền Tổng thống Donald Trump tái áp dụng hàng loạt biện pháp thuế quan, làm dấy lên lo ngại về sự bất ổn của hệ thống thương mại toàn cầu.

Đây cũng là cơ hội để đại diện hai nền kinh tế lớn nhất thế giới tiếp xúc trực tiếp. Theo giới chức Hàn Quốc, Đại diện Thương mại Mỹ Jamieson Greer đã gặp Thứ trưởng Thương mại Trung Quốc Lý Thành Cương bên lề hội nghị, song nội dung chi tiết chưa được công bố. Trước đó, ông Greer và Bộ trưởng Tài chính Mỹ Scott Bessent đã tới Genève để thúc đẩy một thỏa thuận “đình chiến thuế quan” trong 90 ngày với phía Trung Quốc.

Được thành lập năm 1989, APEC hiện chiếm khoảng 60% GDP toàn cầu và hơn một nửa kim ngạch thương mại hàng hóa thế giới. Tuy nhiên, các nền kinh tế châu Á – vốn phụ thuộc sâu vào xuất khẩu – đang chịu tác động tiêu cực từ chính sách thuế quan của Mỹ.

Theo chuyên gia Katrina Ell của Moody’s Analytics, khu vực châu Á đang ngày càng gắn bó với Trung Quốc trong vai trò thị trường tiêu thụ và đối tác sản xuất. Tuy nhiên, Mỹ vẫn là điểm đến chủ lực của hàng hóa châu Á, khiến khu vực này dễ bị tổn thương trước các biến động từ Washington.

Moody’s dự báo tăng trưởng xuất khẩu của các nước APEC trong năm 2025 sẽ chững lại ở mức 0,4%, giảm mạnh so với mức 5,7% năm ngoái. Tốc độ tăng GDP toàn khối dự kiến chỉ đạt 2,6%, thấp hơn so với dự báo trước đó là 3,3%, và năm 2026 cũng không mấy khả quan với mức ước tính 2,7% – thua xa mức trung bình toàn cầu là 3,3%.

Nga – Ukraina nối lại đàm phán tại Thổ Nhĩ Kỳ: Thiếu Putin, thiếu cả niềm tin; APEC nhóm họp giữa căng thẳng thương mại toàn cầu do Mỹ – Trung leo thang; Trump công du Trung Đông: Boeing thu về hợp đồng khủng 200 tỷ USD từ Qatar; Trung Quốc muốn tăng cường hợp tác quân sự thực chất với Nga (Ảnh ghép: Internet)

Trump công du Trung Đông: Boeing thu về hợp đồng khủng 200 tỷ USD từ Qatar

Trong khuôn khổ chuyến thăm Trung Đông, Tổng thống Mỹ Donald Trump ngày 14/5/2025 đã có mặt tại Doha, chứng kiến lễ ký kết hợp đồng giữa Qatar Airways và tập đoàn Boeing. Thỏa thuận bao gồm việc mua 210 máy bay với tổng giá trị ước tính khoảng 200 tỷ USD – một trong những thương vụ hàng không lớn nhất từ trước đến nay.

Chuyến công du lần này đánh dấu sự trở lại mạnh mẽ của ông Trump trên trường quốc tế trong nhiệm kỳ thứ hai. Kể từ khi đặt chân đến Trung Đông, ông liên tiếp công bố những hợp đồng kinh tế quy mô lớn. Cùng với Ả Rập Xê Út và Qatar, tổng giá trị các thỏa thuận mà Mỹ đạt được đã vượt con số 800 tỷ USD chỉ trong vài ngày.

Trong số đó, đáng chú ý là hợp đồng quốc phòng trị giá 143 tỷ USD với Riyadh, bao gồm cả máy bay chiến đấu và thiết bị quân sự hiện đại. Nhiều tập đoàn Mỹ đã đồng hành cùng Tổng thống trong chuyến đi này và giành được hàng loạt đơn hàng. Ông Trump không ngần ngại gọi đây là bằng chứng cho thấy chiến lược “mang tiền về cho nước Mỹ” của ông đang phát huy hiệu quả.

Trước khi rời Qatar để đến Các Tiểu Vương Quốc Ả Rập Thống Nhất – chặng dừng chân cuối cùng – ông Trump dự kiến sẽ ghé thăm căn cứ quân sự Al Udeid, nơi đóng vai trò chiến lược trong các chiến dịch của Mỹ tại Trung Đông, đặc biệt là tại Yemen.

Pháp và Đức tuyên bố sẵn sàng nâng chi tiêu quốc phòng lên 5% GDP

Ngày 15/5/2025, trong khuôn khổ cuộc họp các ngoại trưởng NATO tại Antalya (Thổ Nhĩ Kỳ), Ngoại trưởng Pháp Jean-Noël Barrot khẳng định Paris sẵn sàng huy động tới 5% GDP cho các khoản chi liên quan đến quốc phòng và an ninh. Khoản chi này không chỉ bao gồm ngân sách quân sự truyền thống mà còn mở rộng sang các lĩnh vực như an ninh mạng và chi phí triển khai lực lượng tới các điểm nóng.

Trước đó, Ngoại trưởng Đức Johann Wadephul cũng bày tỏ sự ủng hộ đề xuất của Hoa Kỳ, kêu gọi các thành viên NATO tăng ngân sách quốc phòng lên mức tương đương 5% GDP, nhằm chia sẻ gánh nặng và giảm bớt sự phụ thuộc vào Washington.

Động thái của Paris và Berlin cho thấy châu Âu đang dần thay đổi cách tiếp cận trong việc bảo vệ an ninh khu vực, giữa bối cảnh các thách thức địa chính trị ngày càng gia tăng.

Trung Quốc muốn tăng cường hợp tác quân sự thực chất với Nga

Ngày 15/5/2025, Bộ Quốc phòng Trung Quốc ra thông cáo khẳng định Bắc Kinh mong muốn mở rộng hợp tác với quân đội Nga theo hướng thực tiễn hơn. Tuyên bố được đưa ra chỉ năm ngày sau chuyến công du của Chủ tịch Tập Cận Bình tới Nga.

Theo thông cáo, việc tăng cường hợp tác quốc phòng được xem là yếu tố giúp làm sâu sắc thêm quan hệ đối tác chiến lược toàn diện giữa hai nước. Trong suốt thập kỷ qua, Trung Quốc và Nga đã thúc đẩy hợp tác song phương trên nhiều lĩnh vực – từ kinh tế, chính trị đến quân sự. Mối quan hệ này ngày càng trở nên chặt chẽ hơn kể từ khi Moskva phát động chiến dịch quân sự tại Ukraina vào năm 2022.

Động thái mới của Bắc Kinh tiếp tục làm dấy lên nhiều lo ngại trong cộng đồng quốc tế về sự hình thành một trục liên kết chiến lược giữa hai cường quốc có ảnh hưởng sâu rộng tại khu vực Á – Âu.

Theo: RFI