Hơn 80 thành phố như Đà Lạt, Vinh, Nam Định, Nha Trang, Việt Trì, Mỹ Tho… sẽ không còn duy trì mô hình “thành phố thuộc tỉnh”. Từ 1/7/2025, tất cả sẽ chuyển sang quản lý cấp xã, phường theo Đề án tổ chức hành chính hai cấp, mở ra một bước ngoặt cải cách lớn chưa từng có trong bộ máy chính quyền địa phương.

Thành phố thuộc tỉnh sẽ không còn tồn tại

Theo đề án được Thủ tướng Phạm Minh Chính ký ngày 14/4, cấp huyện – bao gồm thành phố thuộc tỉnh, quận, huyện, thị xã – sẽ chính thức bị bãi bỏ. Cấu trúc hành chính mới của Việt Nam chỉ còn hai cấp: cấp tỉnh (gồm tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương) và cấp xã (gồm xã, phường và đặc khu).

Quyết định này được đưa ra sau khi Bộ Chính trị, Ban Bí thư và Trung ương thống nhất thông qua tại Hội nghị Trung ương 11, khóa XIII. Mục tiêu là xây dựng bộ máy chính quyền tinh gọn, hiệu quả, xóa bỏ tầng nấc trung gian vốn gây ra nhiều cản trở trong điều hành.

Đô thị chuyển đổi: Từ Bắc vào Nam

Khu trung tâm thành phố Đà Lạt, năm 2019. Ảnh: Như Quỳnh Nguồn Báo VnExpress

Hiện nay, cả nước có 85 thành phố trực thuộc tỉnh, 53 thị xã và hai thành phố trực thuộc thành phố là Thủ Đức (TP.HCM) và Thủy Nguyên (Hải Phòng). Các đô thị như Hà Giang, Việt Trì, Vinh, Nha Trang, Đà Lạt, Mỹ Tho… đều sẽ được tổ chức lại, chuyển thành các đơn vị cấp xã/phường trực thuộc tỉnh.

Hai tỉnh có nhiều thành phố nhất là Bình Dương và Quảng Ninh, mỗi nơi có 5 thành phố. Một số đô thị chỉ toàn phường, không có xã như Bắc Ninh, Dĩ An, Sóc Trăng… cho thấy mức đô thị hóa cao, thuận lợi cho việc triển khai mô hình mới.

Các đô thị du lịch sẽ đổi diện mạo

Hạ Long (Quảng Ninh) sẽ chia thành 11 phường và 2 xã. Là thủ phủ du lịch với vịnh Hạ Long, nơi đây là một trong những điểm đến hàng đầu cả nước.

Hội An (Quảng Nam) – di sản văn hóa thế giới – dự kiến chia thành 3 phường mang tên Hội An Đông, Hội An Tây và xã Tân Hiệp.

Nha Trang (Khánh Hòa) – thành phố biển nổi tiếng – sẽ tách thành ba phường: Nha Trang, Bắc Nha Trang, Nam Nha Trang.

Đà Lạt (Lâm Đồng) – thành phố ngàn hoa – chia thành 5 phường: Xuân Hương, Cam Ly, Lâm Viên, Xuân Trường và Lang Biang.

Ngoài ra, nhiều thành phố du lịch khác như Phan Thiết, Vũng Tàu, Phú Quốc… cũng sẽ được tổ chức lại theo hướng phù hợp với mô hình chính quyền hai cấp.

Những đô thị trăm năm sẽ thay đổi

Việt Trì (Phú Thọ) – “thành phố ngã ba sông” sẽ chia thành 4 phường và 1 xã, hướng tới mục tiêu trở thành thành phố lễ hội quốc gia.

Nam Định – có lịch sử hơn 750 năm – sẽ được chia thành 8 phường, mang tên thành phố đánh số từ 1 đến 8.

Thanh Hóa – trung tâm Hạc Thành xưa – chia thành 7 phường: Hạc Thành 1–4 và Đông Sơn 1–3.

Vinh (Nghệ An) – đô thị từ thời Quang Trung – dự kiến chia thành 6 phường gồm Cửa Lò và Vinh 1–5.

Mỹ Tho (Tiền Giang) – trung tâm Nam Bộ thế kỷ 17 – sẽ chia thành 5 phường, một trong số đó vẫn mang tên thành phố.

Bước ngoặt hành chính: Xóa cấp huyện

Sự chuyển đổi lần này là bước ngoặt lớn, đòi hỏi sửa đổi Hiến pháp 2013 và Luật Tổ chức chính quyền địa phương. Sau khi Quốc hội thông qua, toàn bộ hệ thống hành chính sẽ áp dụng mô hình hai cấp từ 1/7/2025.

Cùng với việc bãi bỏ cấp huyện, các thành phố sẽ có tổ chức quản lý mới linh hoạt hơn, phù hợp với thực tiễn phát triển đô thị. Đây không chỉ là thay đổi hành chính, mà còn là cơ hội định hình lại vai trò, vị thế của các đô thị trên bản đồ phát triển quốc gia.

Nguồn: VnExpress