Sáng 16/6/2025, với 100% đại biểu có mặt tán thành, Quốc hội thông qua nghị quyết sửa đổi Hiến pháp 2013, chính thức bỏ cấp huyện, vận hành mô hình chính quyền hai cấp từ 1/7/2025.

Quốc hội biểu quyết nhất trí cao

Với 470/470 đại biểu tham gia biểu quyết tán thành, nghị quyết sửa đổi Hiến pháp được thông qua, khẳng định sự đồng thuận tuyệt đối của Quốc hội trong việc đổi mới mô hình tổ chức chính quyền địa phương. Đây là lần đầu tiên sau hơn một thập kỷ Hiến pháp 2013 được sửa đổi với quy mô tác động sâu rộng đến bộ máy hành chính. Nghị quyết có hiệu lực ngay từ ngày được thông qua, thể hiện quyết tâm chính trị trong việc thực hiện cải cách thể chế đồng bộ.

Mô hình chính quyền hai cấp thay thế

Hiến pháp sửa đổi đã xác định rõ hệ thống hành chính gồm hai cấp: cấp tỉnh (hoặc thành phố trực thuộc Trung ương) và cấp dưới tỉnh do luật định. Việc bỏ cấp huyện nhằm tinh giản bộ máy, nâng cao tính thống nhất trong quản lý nhà nước và phù hợp với xu hướng xây dựng nền hành chính hiện đại. Quốc hội cho rằng mô hình mới sẽ giúp giảm tầng nấc trung gian, rút ngắn quy trình giải quyết công việc, từ đó nâng cao hiệu quả phục vụ người dân và doanh nghiệp.

Kết thúc hoạt động cấp huyện từ 1/7/2025

Theo nghị quyết, cấp huyện sẽ chấm dứt hoạt động từ ngày 1/7/2025. Các cơ quan, đơn vị, tổ chức và chức danh thuộc cấp huyện hiện hành sẽ hoàn tất nhiệm vụ chuyển giao, bàn giao hồ sơ, tài sản và nhân sự về cấp tỉnh hoặc cấp xã trước thời điểm này. Quốc hội yêu cầu các địa phương chuẩn bị kỹ lưỡng phương án nhân sự, cơ sở vật chất và quy trình để quá trình chuyển đổi không ảnh hưởng tới công tác quản lý và quyền lợi hợp pháp của người dân.

Nhân sự tạm thời trong giai đoạn chuyển tiếp

Trong giai đoạn chuyển tiếp đến khi tổ chức bầu cử HĐND và UBND theo mô hình mới (dự kiến năm 2026), các chức danh sẽ do cơ quan có thẩm quyền chỉ định. Chủ tịch, Phó chủ tịch HĐND và các ban HĐND do Ủy ban Thường vụ Quốc hội chỉ định căn cứ đề xuất của cấp ủy. Chủ tịch, Phó chủ tịch UBND do Thủ tướng Chính phủ chỉ định; các ủy viên UBND do Thường trực HĐND cấp tỉnh quyết định. Mục tiêu là bảo đảm bộ máy hoạt động thông suốt, ổn định trong thời gian quá độ.

Quốc hội thông qua Luật Tổ chức chính quyền địa phương sửa đổi

Cùng ngày, Quốc hội đã biểu quyết thông qua Luật Tổ chức chính quyền địa phương (sửa đổi) nhằm tạo hành lang pháp lý đồng bộ cho việc vận hành mô hình chính quyền hai cấp. Luật mới quy định rõ chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn của từng cấp chính quyền, cơ chế phối hợp giữa các cơ quan hành chính, đồng thời đề cao nguyên tắc phân cấp, phân quyền, bảo đảm tính chủ động của địa phương trong quản lý.

Vai trò của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam

Hiến pháp sửa đổi tái khẳng định Mặt trận Tổ quốc Việt Nam là bộ phận cấu thành của hệ thống chính trị, do Đảng lãnh đạo, đại diện, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp, chính đáng của nhân dân. Các tổ chức chính trị – xã hội như Công đoàn, Đoàn Thanh niên, Hội Phụ nữ… tiếp tục là thành viên nòng cốt của Mặt trận, có trách nhiệm tích cực tham gia giám sát, phản biện xã hội, đóng góp vào quá trình xây dựng chính quyền gần dân, vì dân.

Lấy ý kiến rộng rãi trước khi thông qua

Dự thảo nghị quyết sửa đổi Hiến pháp đã được tổ chức lấy ý kiến rộng rãi trong nhân dân, cán bộ, công chức từ ngày 6/5 đến trước phiên biểu quyết. Tổng cộng có khoảng 280 triệu lượt ý kiến đóng góp được gửi về. Ủy ban Thường vụ Quốc hội, cơ quan soạn thảo và các cơ quan liên quan đã tổng hợp, nghiên cứu, tiếp thu đầy đủ và phản hồi cụ thể đối với từng nhóm ý kiến. Việc này thể hiện tinh thần cầu thị, dân chủ, công khai minh bạch trong công tác lập pháp.

Đổi mới thể chế, đáp ứng yêu cầu phát triển

Phát biểu tại kỳ họp, Bộ trưởng Nội vụ Phạm Thị Thanh Trà nhấn mạnh, việc xóa bỏ cấp huyện là bước đi đột phá trong cải cách thể chế, phù hợp với xu thế phát triển hiện đại của nền hành chính quốc gia. Chính quyền ba cấp đã hoàn thành sứ mệnh lịch sử, chuyển sang hai cấp sẽ giúp bộ máy tinh gọn hơn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả hơn, đáp ứng yêu cầu xây dựng nhà nước kiến tạo, phục vụ người dân và doanh nghiệp trong giai đoạn phát triển mới.

Theo Vnexpress