Ukraina cảnh báo Nga có thể chi tới 1,2 nghìn tỷ USD cho chương trình tái vũ trang quy mô lớn, mở rộng hợp tác Triều Tiên – Belarus tới năm 2037.

Nga có thể tiến hành một đợt huy động lực lượng mới và đồng thời triển khai chương trình tái trang bị quân sự quy mô lớn với tổng trị giá ước tính khoảng 1,2 nghìn tỷ USD. Thông tin này được đưa ra từ phía Cơ quan Tình báo Quân đội Ukraine (GUR), cho rằng kế hoạch này trải dài đến năm 2037, trong đó giai đoạn cao điểm sẽ diễn ra trước năm 2030. Theo đánh giá, đây là chương trình hiện đại hóa và tái trang bị toàn diện nhất kể từ thập niên 1980, vượt xa nhiều dự án quân sự cuối thời Liên Xô.

Cơ quan này nhận định, kế hoạch trên không bao gồm ngân sách quốc phòng thông thường của Nga, mà là khoản chi riêng cho các dự án công nghiệp quốc phòng và các chương trình hiện đại hóa vũ khí. Quy mô tài chính và phạm vi của dự án cho thấy Moscow đang hướng tới việc duy trì năng lực quân sự lâu dài, cả trong xung đột hiện tại lẫn trong những kịch bản sau này.

Nga chuẩn bị tái vũ trang lớn nhất từ thập niên 1980

Một yếu tố khác cũng được phía Ukraina đề cập là khả năng Nga có thể tiến hành thêm một đợt huy động nhân lực. Theo lập luận này, mặc dù giới chức Nga vẫn muốn trì hoãn để tránh những tác động xã hội, nhưng nếu xuất hiện nhu cầu cấp thiết, Moscow hoàn toàn có thể thực hiện. Từ góc nhìn này, việc huy động sẽ bổ sung thêm lực lượng, qua đó tạo ra sức ép lớn hơn trên chiến trường. Tuy nhiên, cho đến nay, Nga vẫn đang kết hợp nhiều biện pháp khác để duy trì lực lượng, trong đó có việc thu hút tình nguyện viên, ký hợp đồng ngắn hạn hoặc mở rộng nguồn nhân lực từ bên ngoài.

Song song với những nhận định về tái trang bị, phía Ukraina còn cho rằng Nga đang tiếp tục mở rộng hợp tác với các đối tác truyền thống như Triều Tiên và Belarus. Trong các báo cáo gần đây, tình báo Ukraina đề cập đến việc một số lượng lớn công dân Triều Tiên đã được đưa sang Nga để làm việc trong các ngành công nghiệp then chốt, bao gồm cả lĩnh vực quốc phòng. Ước tính, con số này có thể lên tới 6.000 người trong giai đoạn tới, trong đó hơn 1.000 người đã hiện diện tại khu vực Kursk. Họ tham gia vào việc xây dựng, khôi phục hạ tầng giao thông, thiết lập công sự phòng thủ, và trong một số trường hợp, tham gia vào dây chuyền sản xuất vũ khí, từ đạn dược đến xe bọc thép và máy bay không người lái.

Tổng cục trưởng Tình báo quốc phòng Ukraine Kyrylo Budanov (Ảnh: ABC News).

Hợp tác với Triều Tiên và Belarus làm dấy lên lo ngại quốc tế

Theo phía Ukraina, động thái này mang tính hai chiều: một mặt Nga bổ sung được nhân công và kỹ thuật trong bối cảnh cần tăng tốc sản xuất, mặt khác Triều Tiên cũng tận dụng cơ hội để tiếp cận công nghệ quân sự, từ đó mở rộng năng lực riêng của mình trong lĩnh vực quốc phòng. Thực tế, tại Triều Tiên, các cơ sở sản xuất UAV cũng đang được mở rộng, cho thấy Bình Nhưỡng muốn đồng thời học hỏi và phát triển nội lực.

Ngoài Triều Tiên, phía Ukraina cũng nhắc đến khả năng có sự tham gia của công dân Trung Quốc trong một số mạng lưới nhân lực, mặc dù thông tin này chưa được xác nhận rộng rãi từ các nguồn độc lập. Đồng thời, một ví dụ khác được đưa ra là khu công nghiệp tại Yelabuga, nơi các dây chuyền sản xuất UAV của Nga đang hoạt động. Tại đây, số lượng nhân công được cho là có xu hướng tăng mạnh, từ mức khoảng 1.000 người trước kia đến kế hoạch mở rộng lên 40.000 người. Cơ quan tình báo Ukraina cho rằng một phần trong số lao động này có thể được chuyển giao sang hệ thống quản lý quân sự và tham gia trực tiếp vào chiến sự, song chi tiết cụ thể chưa được xác minh độc lập.

Trong bối cảnh này, những câu hỏi về vai trò của các quốc gia như Triều Tiên và Belarus trong mối quan hệ với Nga được đặt ra ngày càng nhiều. Một số chuyên gia pháp lý quốc tế lập luận rằng việc hỗ trợ nhân lực, trang thiết bị hoặc công nghệ có thể bị coi là hành động vượt ra ngoài khuôn khổ ngoại giao và kinh tế, tiến gần tới việc tham gia trực tiếp vào một cuộc xung đột. Những phân tích này dựa trên các chuẩn mực quốc tế, trong đó Hiến chương Liên Hiệp Quốc nêu rõ nguyên tắc về việc không được tham gia hoặc hỗ trợ hành động quân sự nhằm vào một quốc gia có chủ quyền.

Tuy nhiên, ở chiều ngược lại, Moscow thường khẳng định hợp tác của họ với Triều Tiên hay Belarus nằm trong khuôn khổ quan hệ song phương hợp pháp và phục vụ lợi ích kinh tế – quốc phòng chung. Về mặt chính thức, cả Nga lẫn các đối tác của họ đều chưa công khai thừa nhận việc nhân lực nước ngoài trực tiếp tham gia chiến sự, mà chỉ mô tả hoạt động như lao động xây dựng hoặc công nhân kỹ thuật.

Trong khi đó, chiến sự tại Ukraina bước sang ngày thứ 1.292 mà chưa có dấu hiệu hạ nhiệt. Các cuộc tấn công bằng tên lửa và UAV quy mô lớn vẫn diễn ra, trong đó một đợt tập kích gần đây nhằm vào Kiev đã gây ra thiệt hại tại các tòa nhà chính phủ và làm nhiều người thương vong. Cả hai phía đều tiếp tục triển khai các chiến dịch quân sự với cường độ cao, khiến viễn cảnh hòa bình vẫn xa vời.

Ở cấp độ quốc tế, việc Nga lên kế hoạch tái trang bị quy mô lớn với giá trị hàng nghìn tỷ USD, cùng sự tham gia hỗ trợ từ các đối tác như Triều Tiên, đang khiến cộng đồng theo dõi sát sao. Một số nhà quan sát cho rằng điều này có thể làm thay đổi cán cân chiến lược tại khu vực trong trung và dài hạn, không chỉ liên quan đến xung đột ở Ukraina mà còn ảnh hưởng đến an ninh châu Âu và cấu trúc trật tự quốc tế.

Trong bối cảnh đó, Ukraina tiếp tục kêu gọi sự hỗ trợ từ các đồng minh phương Tây, cả về quân sự lẫn chính trị, nhằm duy trì khả năng phòng thủ và tạo sức ép ngoại giao lên Nga. Đồng thời, nhiều ý kiến cho rằng cuộc xung đột đã vượt xa phạm vi song phương, trở thành một trong những điểm nóng an ninh nghiêm trọng nhất của thế giới đương đại.

Bức tranh toàn cảnh cho thấy một giai đoạn mới đang hình thành, trong đó năng lực sản xuất vũ khí, khả năng huy động nhân lực và mức độ can dự của các quốc gia bên ngoài đều là những yếu tố có thể định hình cục diện chiến trường trong những năm tới. Nga, với kế hoạch tái trang bị đến năm 2037, dường như chuẩn bị cho một chặng đường dài, còn Ukraina thì vẫn đặt kỳ vọng vào sự hỗ trợ quốc tế và khả năng làm suy giảm sức mạnh đối thủ thông qua chiến tranh tiêu hao.