Một đại dương mới đang hình thành ở Đông Phi, chia tách châu Phi thành hai lục địa. Vùng Afar trở thành phòng thí nghiệm địa chất tự nhiên độc đáo.

Vùng Afar, Đông Phi, nơi giao thoa của ba mảng kiến tạo khổng lồ, đang chứng kiến một hiện tượng địa chất kỳ diệu. Dưới cái nóng thiêu đốt, mặt đất dần nứt ra, hé lộ tương lai của một đại dương mới. Quá trình này không chỉ định hình lại bản đồ thế giới mà còn mở ra cơ hội nghiên cứu độc đáo cho các nhà khoa học.

Đại dương thứ 6 và quá trình tách giãn lục địa

Ở vùng Afar, mảng Nubia, Somali và Ả Rập đang tách rời nhau. Quá trình tách giãn lục địa diễn ra chậm rãi nhưng không ngừng. Thung lũng Tách giãn Đông Phi, trải dài qua Ethiopia và Kenya, là tâm điểm của hiện tượng này. Năm 2005, một khe nứt dài 56 km, sâu hơn 15 mét, rộng 20 mét xuất hiện trong sa mạc Ethiopia. Christopher Moore, nghiên cứu sinh tại Đại học Leeds, nhấn mạnh rằng đây là nơi duy nhất trên Trái Đất để nghiên cứu sự chuyển đổi từ tách giãn lục địa sang tách giãn đại dương. Magma dâng lên từ lòng đất, gây áp lực khiến vỏ Trái Đất nứt toác. Qua thời gian, Vịnh Aden và Biển Đỏ sẽ tràn vào, hình thành đại dương mới.

Đại dương thứ 6 định hình tương lai châu Phi

Qua hàng triệu năm, lục địa châu Phi sẽ bị xé làm đôi, và các nhà khoa học dự đoán một đại dương hoàn toàn mới sẽ lấp đầy khoảng trống này, định hình lại bản đồ thế giới trong tương lai. (Ảnh: Báo Dân tri)

Quá trình tách giãn sẽ chia châu Phi thành hai lục địa riêng biệt. Một lục địa nhỏ hơn bao gồm Somalia, một phần Kenya, Ethiopia, Tanzania. Lục địa lớn hơn sẽ là phần còn lại của châu Phi. Nhà địa chất Christy Till từ Đại học Bang Arizona so sánh hiện tượng này với sự hình thành Đại Tây Dương, khi châu Phi và Nam Mỹ tách rời. Tuy nhiên, quá trình này cần hàng triệu năm để hoàn tất. Các nhà khoa học dự đoán phải mất 5 đến 10 triệu năm để vùng Afar ngập nước hoàn toàn, tạo ra lưu vực đại dương mới. Khi đó, Sừng Châu Phi sẽ trở thành một lục địa riêng biệt, đánh dấu sự ra đời của “Đại dương thứ 6”.

Công nghệ hiện đại hỗ trợ nghiên cứu địa chất

Công nghệ GPS giúp các nhà khoa học đo lường chuyển động mảng kiến tạo chính xác đến từng milimét. Mảng Ả Rập di chuyển khỏi châu Phi với tốc độ 2,5 cm mỗi năm. Trong khi đó, mảng Nubia và Somali tách nhau chậm hơn, từ 0,2 đến 1,25 cm mỗi năm. Những chuyển động nhỏ này sẽ định hình lại khu vực qua hàng triệu năm. Vật chất từ sâu trong lòng đất trồi lên, tạo ra lớp vỏ đại dương mới, khác biệt về thành phần và mật độ so với vỏ lục địa. Nhà địa vật lý Ken Macdonald từ Đại học California cho biết các phép đo này mang lại dữ liệu quý giá. Vùng Afar, dù khắc nghiệt với nhiệt độ lên tới 54 độ C, là phòng thí nghiệm tự nhiên độc đáo.

Hiện tượng ở Afar không chỉ là một sự kiện địa chất mà còn là cơ hội để nhân loại hiểu rõ hơn về cách hành tinh vận động. Dù phải chịu cái nóng như “địa ngục của Dante”, các nhà khoa học vẫn miệt mài nghiên cứu. Họ đang chứng kiến tương lai Trái Đất, nơi một đại dương mới sẽ chia cắt châu Phi, định hình lại bản đồ thế giới.

Theo: Báo Dân trí