Tổng thống Palau kiên quyết duy trì mối quan hệ với Mỹ và Đài Loan, bất chấp việc Trung Quốc gây áp lực hoặc tìm cách lôi kéo.

Là nhà lãnh đạo của một trong những quốc gia nhỏ nhất thế giới, Tổng thống Surangel Whipps mạnh mẽ tuyên bố rằng Palau sẽ không để bị ai bắt nạt khi quyết định tương lai của đất nước, nhất là Trung Quốc, theo CNA.

Ông Whipps, 52 tuổi, trở thành tổng thống đảo quốc Thái Bình Dương này vào năm ngoái, sau khi đánh bại đối thủ có quan điểm thân Bắc Kinh. Palau với dân số 21.000 là một trong 15 quốc gia vẫn duy trì quan hệ ngoại giao với Đài Loan, điều mà ông Whipps khẳng định sẽ không thay đổi, bất chấp áp lực từ phía Trung Quốc.

“Nếu chúng tôi là những người sau cùng ủng hộ Đài Loan thì chúng tôi vẫn sẽ làm vậy, vì Đài Loan đã sát cánh cùng chúng tôi ngay từ đầu”, tổng thống Palau cho biết sau khi trở về từ chuyến thăm Đài Bắc hồi tuần trước. Trong chuyến thăm, hai bên thống nhất mở cửa du lịch tự do hai chiều trong bối cảnh đại dịch COVID-19 vẫn đang diễn ra.

“Giọng điệu” của Trung Quốc

Trong những năm qua, Bắc Kinh đã dùng chiến lược “Cây gậy và củ cà rốt” để lôi kéo các đồng minh ngoại giao của Đài Loan. 

Vào năm 2019, Trung Quốc đã thành công thuyết phục 2 đảo quốc ở Thái Bình Dương là Solomons và Kiribati đứng về phía mình. Tại khu vực này, hiện chỉ còn Palau, quần đảo Marshall, Nauru và Tuvalu duy trì quan hệ với Đài Loan. 

Tổng thống Whipps được biết đến là người hoài nghi về Trung Quốc ở Thái Bình Dương. Ông cho biết điều này dựa trên lập trường hiếu chiến của Bắc Kinh dưới thời Tập Cận Bình, cũng như những lần gặp gỡ của bản thân ông với các quan chức Trung Quốc.

“Điều đầu tiên họ nói với tôi qua điện đàm, là ‘Những gì các ông đang làm là bất hợp pháp, công nhận Đài Loan là bất hợp pháp. Các ông cần dừng lại'”, Whipps nhớ lại. “Đó là giọng điệu mà họ dùng. Chúng tôi không cần được bảo rằng chúng tôi không thể kết bạn với ai”.

Tổng thống Palau tiết lộ ông nhận được nhiều cuộc gọi từ quan chức Trung Quốc trong thời gian tranh cử vào năm ngoái. Ông nói: “Điện thoại rung chuông khoảng 16 lần. Sau bầu cử, tôi không còn nhận cuộc gọi nào của họ nữa”.

Trong nửa đầu thập kỷ qua, đảo quốc này chứng kiện sự bùng nổ du khách Trung Quốc, tuy nhiên từ năm 2017, Bắc Kinh bất ngờ cấm các tour du lịch trọn gói tới Palau nhằm gây sức ép kinh tế.

Ông Whipps tin rằng quyết định đó chỉ gây phản tác dụng vì nó nâng cao nhận thức của Palau về áp lực của Trung Quốc.

Palau – Đồng minh quan trọng của Mỹ

Thái độ của Palau rõ ràng thể hiện kỳ vọng của Mỹ, trong bối cảnh Washington nỗ lực củng cố liên minh ở Thái Bình Dương nhằm đối phó với ảnh hưởng ngày càng gia tăng từ Bắc Kinh.

Palau từng là một trong số nhiều đảo ở Thái Bình Dương do Mỹ quản lý, trước khi độc lập hoàn toàn vào năm 1994. Tuy nhiên đảo quốc này vẫn duy trì mối quan hệ chặt chẽ với Washington và có thỏa thuận quốc phòng 50 năm với Mỹ theo Hiệp ước Liên kết tự do.

Ông Whipps cho biết ông hy vọng Mỹ sẽ lập thêm nhiều căn cứ quân sự, từ đó giúp Palau bớt lệ thuộc vào du lịch.

Từng là một chiến trường trọng yếu trong Thế chiến 2, Palau nằm trong “chuỗi đảo thứ 2” mà các chiến lược gia Mỹ coi là trở ngại ngăn cản Trung Quốc thống trị Thái Bình Dương.

“Người Nhật khi đó đã nhận thấy tầm quan trọng chiến lược, và tôi nghĩ rằng điều đó ngày nay vẫn còn giá trị”, theo Tổng thống Whipps.