Trong ngày lễ Phục sinh thiêng liêng, lệnh ngừng bắn do Tổng thống Nga Putin tuyên bố nhanh chóng trở thành tâm điểm tranh cãi khi cả Nga và Ukraine đều cáo buộc nhau vi phạm hàng trăm lần. Diễn biến này đặt dấu hỏi lớn về triển vọng hòa bình và vai trò trung gian của Tổng thống Mỹ Donald Trump trong cuộc chiến kéo dài suốt ba năm qua.

Sự yên lặng mong manh của đêm lễ thiêng

Tối thứ Bảy, trong không khí thiêng liêng của lễ Phục sinh – một ngày hiếm hoi mà chiến sự lẽ ra nên ngừng lại – Tổng thống Nga Vladimir Putin tuyên bố lệnh ngừng bắn dọc toàn tuyến mặt trận cho đến nửa đêm Chủ Nhật. Ông gọi đó là một “cử chỉ nhân đạo”, một phép thử để xem Ukraine có thực tâm hướng tới hòa bình hay không.

Đối đầu giữa hai chiến tuyến: Lệnh ngừng bắn hay màn kịch? (Ảnh: Reuters)

Nhưng mặt trận đã không yên lặng như mong đợi.

Phía Ukraine: “Nga chỉ đang đóng kịch”
Ngay trong sáng Chủ Nhật, Tổng thống Volodymyr Zelenskyy lên tiếng: “Nga đã thực hiện 26 cuộc tấn công chỉ trong nửa ngày, từ sau nửa đêm tới trưa.” Ông tuyên bố, pháo binh Nga tiếp tục dội lửa suốt đêm, làm sụp đổ ảo ảnh về một lệnh ngừng bắn thực sự.
Zelenskyy không ngần ngại nghi vấn: “Hoặc Putin không kiểm soát được quân đội mình, hoặc đơn giản là Nga chưa bao giờ có ý định ngừng chiến.”
Trên mạng xã hội, ông xuất hiện trong chiếc áo sơ mi thêu truyền thống Ukraine, đứng trước Nhà thờ Saint Sophia, kêu gọi người dân “không từ bỏ niềm hy vọng rằng hòa bình sẽ trở lại”.

Phía Nga: “Ukraine mới là kẻ vi phạm”

Trái ngược hoàn toàn, Bộ Quốc phòng Nga cáo buộc Ukraine vi phạm lệnh ngừng bắn hơn 1.300 lần. Trong số này có 444 vụ pháo kích và hơn 900 đợt tấn công bằng máy bay không người lái, nhắm vào các vị trí quân sự và dân sự của Nga, bao gồm cả Crimea và các vùng biên giới như Bryansk, Kursk, Belgorod.
Thông cáo Nga nhấn mạnh: “Có dân thường thiệt mạng và bị thương, nhiều cơ sở dân sự bị phá hủy.”
Song song đó, một số blogger quân sự Nga thừa nhận rằng các hoạt động trên chiến trường có dấu hiệu giảm trong ngày Chủ Nhật – như một nghịch lý giữa thực tế và cáo buộc.

Trump và bài toán hòa bình

Việc cả hai bên vi phạm lệnh ngừng bắn – dù dưới bất kỳ hình thức nào – cho thấy tuyên bố hòa bình của Tổng thống Mỹ Donald Trump đang đứng trước thử thách lớn.
Trump, cùng Ngoại trưởng Marco Rubio, cảnh báo: Hoa Kỳ sẽ rút khỏi vai trò trung gian nếu không thấy tiến triển rõ ràng. Trước đó, Ukraine đã đồng ý đề xuất lệnh ngừng bắn 30 ngày do Trump đưa ra, nhưng Nga lại khẳng định “vẫn còn nhiều vấn đề chưa được xác minh”.
Putin – người kiểm soát gần 20% lãnh thổ Ukraine, bao gồm cả Crimea và các vùng Donetsk, Zaporizhzhia – tiếp tục yêu cầu tướng Gerasimov sẵn sàng “đáp trả toàn diện” nếu Kyiv phá vỡ lệnh ngừng bắn.

Thế giới phản ứng ra sao?

Liên minh châu Âu tỏ ra thận trọng, tuyên bố rằng nếu muốn, Moscow có thể kết thúc chiến tranh ngay lập tức.
Liên Hợp Quốc tái khẳng định ủng hộ hòa bình “dựa trên toàn vẹn lãnh thổ Ukraine”.
Trung Quốc và nhóm BRICS được Putin cảm ơn vì những nỗ lực trung gian – cho thấy ông đang cố tạo thế cân bằng ngoại giao.

Niềm tin mong manh nhưng chưa tắt

Dù lệnh ngừng bắn đã bị phá vỡ, lễ Phục sinh năm nay – trùng ngày giữa các giáo hội Chính thống và phương Tây – vẫn mang một hy vọng: Hy vọng rằng những người đứng đầu hai quốc gia sẽ không để tiếng súng nói thay cho lời cầu nguyện.
“Chúng tôi biết mình đang bảo vệ điều gì. Chúng tôi biết mình đang chiến đấu vì điều gì.” – Tổng thống Zelenskyy

Theo: Reuters