Tầm quan trọng của người thầy – Xem cách nhìn của người xưa

Người xưa từng nói: “Một ngày làm thầy, cả đời làm cha” . Phải chăng trong từng câu chữ ấy là cả một di sản đạo đức cần được thức tỉnh lại trong mỗi gia đình, mỗi ngôi trường hôm nay? Tầm quan trọng của người thầy có sự quyết định đến tương lai của trò và vận mệnh của dân tộc- cách nhìn của người xưa trong Sư Đạo của tiên sinh Tú Dương.

• Khang Hy bài học dạy con: “Tâm phải nhỏ mà gan phải lớn.”
• Tìm về cội nguồn Đạo hiếu – Chìa khóa vàng dạy con lòng hiếu thảo
• Chìa khóa mở ra hạnh phúc và an nhiên: Lòng bao dung và vị tha
• Hướng dẫn viết bài văn ” khoảng cách vô hình trong các gia đình hiện đại”

Trong hành trình nuôi dạy con trẻ giữa xã hội hiện đại đầy biến động, có khi nào chúng ta chợt tự hỏi:

• Vì sao người xưa lại xem việc tôn sư trọng đạo là điều thiêng liêng đến thế?
• Vì sao “một ngày làm thầy” lại được sánh với “cả đời làm cha”?
• Trên hành trình trở về với tinh hoa văn hóa truyền thống và từ trải nghiệm hơn 30 năm đứng trên bục giảng, tôi ngày càng thấm thía rằng; Nghề dạy học không chỉ đơn giản là truyền đạt kiến thức ; mà là một sứ mệnh cao cả, góp phần định hình tương lai con người và vận mệnh quốc gia.

Hôm nay,  xin mời quý vị cùng lắng nghe chương đầu tiên trong trước tác cổ quý báu 《師道》 – Sư Đạo, còn gọi là Sư Quy – phép tắc của người thầy, do học giả Tú Dương tiên sinh biên soạn.
Chương 1 có nhan đề: Sư chi trọng – Tầm quan trọng của người thầy, gồm ba phần sâu sắc mà hôm nay tôi xin được đọc nguyên văn và cùng quý vị bình luận, suy ngẫm.

Chương 1 – Sư chi trọng: Tầm quan trọng của người thầy

1. Người thầy và ba sinh mệnh của con người

“Con người có ba sinh mệnh:
Một là sinh mệnh do cha mẹ sinh ra,
Hai là sinh mệnh do người thầy tạo ra,
Ba là sinh mệnh do tự mình lập nên.

Cha mẹ sinh thân này, thầy tạo hồn này, rồi từ đó mà tự mình lập mệnh này.
Cho nên, người thầy cũng như cha mẹ tái sinh, một ngày làm thầy cả đời làm cha, gọi là 師父 – Sư phụ (thầy cha).”

Bình luận:
Ngay trong phần mở đầu, ba dòng ngắn gọn đã mở ra một hệ giá trị thâm sâu về tầm quan trọng của người thầy.

• Cha mẹ sinh thân thể,
  
• Thầy giáo rèn tinh thần, hun đúc trí tuệ,
  
• Học trò từ đó mà tự lập cuộc đời.
  

Người thầy không chỉ trao kiến thức mà còn là người tái sinh linh hồn, định hình nhân cách. Đó chính là lý do người xưa sánh thầy với “cha tái sinh” – đáng được kính trọng suốt đời.

2. Tầm quan trọng của việc kế thừa đạo Thánh hiền

“Kế thừa tuyệt học của bậc thánh nhân, khai mở thái bình cho vạn đời . Ai kế thừa, ai khai mở, ấy là người thầy.

Kế thừa đời trước, dẫn dắt đời sau.

Mạnh Phu Tử kế thừa bậc thánh nhân, mở ra việc học hành . Đây cũng là tấm gương điển hình cho vạn đời.”

Bình luận:
Người thầy là cầu nối giữa quá khứ – hiện tại – tương lai. Họ tiếp nhận tinh hoa từ bậc Thánh hiền đời trước và tiếp tục trao truyền cho thế hệ kế tiếp.
Mạnh Phu Tử là minh chứng sống động: kế thừa tư tưởng Khổng Tử. Ông mở rộng giáo dục và để lại ảnh hưởng muôn đời.

Tầm quan trọng của người thầy không chỉ ở vai trò người dạy. Người thầy mà là người bảo vệ, gìn giữ và nối dài mạch đạo lý của nhân loại.

3. Người thầy và vận mệnh thiên hạ

“Thiên hạ hưng vong, kẻ thất phu cũng có trách nhiệm.
Người đi học phải chú tâm học hành, nhưng tìm được người dạy làm ăn dễ, tìm được người dạy làm người thì khó.

Cho nên, người thầy liên quan tới sinh mệnh con người, liên quan tới việc kế thừa Thánh học, liên quan tới thái bình thiên hạ.

Học trò thành người thì thiên hạ đại đức.
Dạy sai học trò thì thiên hạ đại thất.

Không thể không coi trọng thiên hạ mà truyền dạy cẩn thận.”

Bình luận:
Người thầy không chỉ ảnh hưởng đến từng cá nhân – mà còn góp phần định hình vận mệnh quốc gia.

• Trò nên người, đất nước hưng thịnh.
  
• Trò học lệch lạc, quốc gia suy vong.

Vì thế, người thầy là người gieo mầm cho xã hội, và dạy học chính là đang kiến thiết tương lai đất nước.

Tầm quan trọng của người thầy trong Sư Đạo chạm đến trái tim người làm nghề giáo:

Khi đọc đến đây, tôi đã lặng người nghĩ về những chuyến đò đã qua. Về ánh mắt rạng ngời của phụ huynh khi đón con mình cập bến như mong đợi. Nhớ Nhớ về từng lớp học trò ngoan thành đạt – không chỉ trong sự nghiệp, mà còn trong nhân cách.

Tôi hiểu rằng:

Người thầy không chỉ dạy chữ. Người thầy còn là người khai mở trí tuệ, rèn nhân cách, tái sinh linh hồn cho học trò.

Người thầy – Ngọn lửa âm thầm thắp sáng những ước mơ

Câu chuyện có thật về một học trò nghèo và hành trình chạm tới ước mơ nhờ sự dìu dắt của cô giáo làng

a,Ngọn gió khát vọng giữa vùng biển nghèo

Có một cậu học trò nhỏ đã in đậm trong ký ức của tôi suốt ba mươi năm qua. Không phải vì em học giỏi vượt trội, mà bởi em đã dùng tấm lòng hiếu thảo và tinh thần ham học để tiếp thêm ngọn lửa cho tôi – và cho cả một vùng quê ven biển nghèo khó.

Năm 2002, tôi tình nguyện đến dạy tại Hoàng Trường – một vùng biển đông dân nhưng đời sống còn nhiều khó khăn. Khi ấy, phần lớn phụ huynh chỉ mong con học biết chữ rồi theo nghề đánh cá. Học sinh cũng chỉ mong sớm hết giờ để chạy ra biển gỡ cá. Giữa khung cảnh ấy, tôi hiểu rằng: mình không thể dạy học bằng giáo án, mà phải bằng cả trái tim.

Tôi chọn cách bước vào lớp như một người mẹ. Trước mỗi tiết học, tôi dành thời gian trò chuyện, chia sẻ và vẽ cho các em thấy một không gian tương lai tươi sáng. Đó là không gian của bác sĩ, kỹ sư, giáo viên, những người đang sống và làm việc trong môi trường đáng mơ ước. Dù các em còn xa lạ với những điều ấy, tôi tin rằng hạt giống hy vọng vẫn có thể gieo vào đất cằn.

b, Cậu học trò nhỏ và ước mơ lớn

Trong lớp, cậu học trò nhỏ ấy là người gầy yếu và ít nói nhất. Em sống trong một gia đình nghèo, bố bệnh nặng, mẹ ốm yếu nhưng vẫn gắng gượng làm lụng để nuôi con ăn học. Con muốn làm bác sĩ để sau này chăm sóc mẹ và chữa bệnh cho người dân quê mình.

Tấm lòng hiếu thảo và ước mơ giản dị của em chạm đến tận sâu thẳm trái tim tôi. Từ hôm đó, tôi bắt đầu mở lớp bồi dưỡng cho những học sinh có năng khiếu toán. Và cậu bé nhỏ ấy luôn là người chăm nhất, say mê nhất.

Mẹ em kể, có những đêm khuya, em vẫn ngồi bên ngọn đèn dầu để tìm cho ra lời giải một bài toán. Chữ viết của em ban đầu nguệch ngoạc, nhưng khi tôi nói rằng: “Rèn chữ là rèn tâm. Chữ ngay ngắn là biểu hiện của tính cách cẩn thận và kiên trì”, không chỉ em mà cả lớp đều thay đổi.

c. Khi một lớp học trở thành mảnh đất ươm mầm ước mơ

Từ một lớp học thưa vắng động lực, các em bắt đầu thi nhau tiến bộ. Giờ ra chơi, các em mang sách ra gốc cây ôn bài. Tối đến, tôi ở lại trường, cùng các em học tới khuya. Không học phí, nhà cách xa trường, nhưng với niềm tin và tình yêu nghề, tôi dành hết thời gian có thể để dạy dỗ các em – như người mẹ thứ hai.

Cuối năm ấy, lớp tôi có đến 28 học sinh đạt học sinh giỏi, trong đó cậu học trò nhỏ đạt điểm cao nhất toàn huyện. Thành tích ấy chưa từng có ở một ngôi trường vốn xếp hạng cuối huyện. Câu chuyện về lớp học lan tỏa khắp vùng, trở thành niềm cảm hứng học tập cho cả những em bé vùng biển nghèo.

d. Hai mươi năm – một hành trình trở thành lương y có tâm

Hai mươi năm sau, cậu học trò nhỏ ngày nào giờ đã là bác sĩ đa khoa, có một tổ ấm hạnh phúc và vẫn giữ liên lạc với tôi – người cô giáo năm xưa.

Mỗi lần gặp lại, tôi đều nhắc em lời dặn cũ:
“Bác sĩ ạ, hãy đặt mình vào bệnh nhân như chính cha mẹ mình.”
Và tôi tin, một người có lòng hiếu thảo như em chắc chắn sẽ là một lương y có tâm.

Cũng từ lớp học năm ấy, nhiều học trò đã chạm tới ước mơ . Các em trở thành những người tử tế, có nghề nghiệp, sống có ích cho xã hội

Tầm quan trọng của người thầy – không chỉ là dạy chữ

Người thầy không chỉ là người truyền đạt kiến thức. Người thầy còn là người thắp sáng khát vọng, nuôi dưỡng đạo đức và nâng đỡ ước mơ của học trò bằng chính tình thương và sự hy sinh thầm lặng.

Cậu học trò ấy thành công, cần có một người mẹ tận tụy nuôi con bằng tất cả tình yêu thương. Mẹ của em là người phụ nữ tuyệt vời. Bà chăm sóc gia đình chu đáo và luôn bên con học mỗi khi đêm về.

Tôi đã từng dạy nhiều thế hệ, đã từng ươm bao mầm non, nhưng chính chuyến đò ở vùng quê ven biển này đã cho tôi bài học sâu sắc nhất về nghề giáo.

Đúng như cổ nhân từng nói:

“Một người thầy chân chính có thể quyết định vận mệnh của một dân tộc.”