Tin quốc tế tổng hợp sáng ngày 17/03/2025
Những sự kiện quan trọng trên toàn cầu, phản ánh tình hình chính trị, an ninh và khí hậu căng thẳng tại nhiều quốc gia. Từ các cuộc điện đàm quan trọng giữa Nga và Mỹ về quan hệ song phương, đến quyết định của chính phủ Canada xem xét lại việc mua chiến đấu cơ F-35 trong bối cảnh quan hệ Mỹ – Canada gia tăng căng thẳng, tình hình chính trị thế giới tiếp tục có nhiều biến động.
Nội dung chính
Lãnh đạo Ngoại Giao Nga – Mỹ điện đàm vài giờ sau khi các đồng minh của Kiev thống nhất « gây áp lực tập thể » với Nga
Vào ngày 15 tháng 3 năm 2025, một cuộc điện đàm quan trọng đã diễn ra giữa Ngoại trưởng Nga Sergey Lavrov và người đồng cấp Mỹ Marco Rubio, chỉ vài giờ sau khi các đồng minh của Kiev đạt được sự thống nhất về việc “tăng cường áp lực tập thể” đối với Nga. Cuộc trao đổi này được tổ chức với mục đích thảo luận về những “bước đi tiếp theo” trong quan hệ ngoại giao giữa hai quốc gia, đặc biệt là sau cuộc họp giữa các phái đoàn ngoại giao cấp cao của Nga và Mỹ tại Ả Rập Xê Út.
Phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Mỹ, bà Tammy Bruce, đã xác nhận rằng trong cuộc điện đàm, hai bên đã đồng ý tiếp tục duy trì và thúc đẩy sự hợp tác trong việc tái lập các kênh đối thoại song phương. Tuy nhiên, bà cũng cho biết rằng hiện tại chưa có thông tin chi tiết nào về thời gian cụ thể của các cuộc đàm phán tiếp theo giữa các phái đoàn ngoại giao hai nước, cũng như về địa điểm tổ chức các cuộc gặp này tại Ả Rập Xê Út.
Canada xem xét lại việc mua chiến đấu cơ F-35 của Mỹ
Vào ngày 15 tháng 3 năm 2025, chính phủ Canada đã thông báo về việc xem xét lại quyết định mua chiến đấu cơ F-35 của Mỹ trong bối cảnh quan hệ giữa Ottawa và chính quyền Donald Trump đang có những căng thẳng gia tăng. Bộ Quốc phòng Canada cho biết rằng Thủ tướng mới nhậm chức Mark Carney, người vừa tiếp nhận chức vụ vào ngày 14/03/2025, muốn đánh giá lại hợp đồng mua F-35 để xác định liệu đó có phải là một lựa chọn tốt nhất cho quốc gia này hay không. Ông Carney cũng đang xem xét liệu có thể có các sự lựa chọn khác phù hợp hơn để đáp ứng nhu cầu quốc phòng của Canada trong bối cảnh tình hình quốc tế đang có nhiều biến động.
Vào năm 2023, chính phủ Canada đã ký hợp đồng với tập đoàn quốc phòng Lockheed Martin của Mỹ để mua tổng cộng 88 chiếc chiến đấu cơ F-35, với dự tính sẽ nhận bàn giao 16 chiếc trong năm 2026. Tuy nhiên, trong bối cảnh mới, Thủ tướng Carney và các cố vấn an ninh đang cân nhắc liệu việc tiếp tục thực hiện thỏa thuận này có thực sự là giải pháp tốt nhất cho quốc phòng Canada, hay có thể tìm ra một phương án thay thế có lợi hơn cho đất nước trong tương lai gần.
Pháp: Tư pháp cho phép Pavel Durov, nhà sáng lập Telegram, sang Dubai
Vào ngày 15 tháng 3 năm 2025, Pavel Durov, nhà sáng lập Telegram, đã bay sang Dubai và nhận được sự chấp thuận từ cơ quan tư pháp Pháp cho phép anh lưu lại tại Các Tiểu Vương Quốc Ả Rập Thống Nhất trong vài tuần. Đây là nơi đặt trụ sở của Telegram, công ty mà Durov sáng lập và điều hành. Mặc dù thông tin này đã được xác nhận, các luật sư của Durov và một phát ngôn viên của Telegram đã từ chối đưa ra bất kỳ bình luận nào liên quan đến việc Durov được phép rời Pháp.
Durov, 40 tuổi và mang nhiều quốc tịch, trong đó có Nga, Pháp và Các Tiểu Vương Quốc Ả Rập Thống Nhất, đã gặp phải các vấn đề pháp lý nghiêm trọng khi bị cảnh sát Pháp bắt giữ vào tháng 8 năm 2024. Anh bị cáo buộc liên quan đến hàng loạt tội danh về tội phạm có tổ chức. Sau khi bị bắt, Durov đã được tại ngoại với số tiền bảo lãnh lên tới 5 triệu euro, tuy nhiên anh vẫn phải chịu sự giám sát chặt chẽ của tư pháp Pháp. Các điều kiện tại ngoại yêu cầu Durov báo cáo với cảnh sát hai lần mỗi tuần và bị cấm rời khỏi lãnh thổ Pháp. Việc được phép rời khỏi Pháp và sang Dubai, mặc dù chỉ là một sự thay đổi tạm thời, cho thấy một diễn biến quan trọng trong vụ án pháp lý của vị tỷ phú này.

Houthi dọa trả đũa Mỹ sau các cuộc oanh kích ở Yemen
Ngày 16/03/2025, nhóm phiến quân Houthi tại Yemen, được cho là có quan hệ mật thiết với Iran, đã đe dọa trả đũa Mỹ sau khi các cuộc không kích của quân đội Hoa Kỳ nhắm vào nhiều căn cứ của lực lượng Hồi Giáo tại Yemen, bao gồm thủ đô Sanaa, khiến ít nhất 31 người thiệt mạng. Đây là một phản ứng mạnh mẽ sau khi Mỹ thực hiện các cuộc tấn công nhằm vào các mục tiêu của lực lượng Houthi, với cáo buộc rằng nhóm phiến quân này đang đe dọa ổn định khu vực và liên quan đến các hoạt động khủng bố.
Trước đó, vào ngày 15/03, Tổng thống Mỹ Donald Trump đã cam kết sẽ trừng phạt “những kẻ khủng bố Houthi”, đồng thời tuyên bố rằng những kẻ này sẽ phải đối mặt với “địa ngục” do hành động của mình. Ông Trump nhấn mạnh rằng chính quyền Mỹ sẽ tiếp tục kiên quyết tiêu diệt các mối đe dọa khủng bố tại Yemen và khu vực.
Phản ứng từ Iran không kém phần mạnh mẽ khi lên án các cuộc không kích của Mỹ là “tàn bạo” và đe dọa sẽ có hành động đáp trả đối với bất kỳ cuộc tấn công nào từ Washington. Tehran chỉ trích việc Mỹ can thiệp vào vấn đề của Yemen và tuyên bố sẽ bảo vệ các lực lượng đối tác của mình trong khu vực. Tình hình căng thẳng giữa Mỹ, Houthi và Iran đang làm gia tăng sự lo ngại về một cuộc xung đột rộng hơn tại khu vực Trung Đông.
Mỹ: Chính quyền Trump xem xét cấm hoặc hạn chế nhập cảnh đối với công dân từ hơn 40 quốc gia
Theo báo The New York Times ngày 15/03/2025, chính quyền Tổng thống Donald Trump đang xem xét việc áp dụng các biện pháp hạn chế mới đối với công dân từ hơn 40 quốc gia khi nhập cảnh vào Hoa Kỳ. Kế hoạch này dự kiến sẽ phân loại các quốc gia thành ba nhóm với các mức độ hạn chế khác nhau.
Danh sách đỏ, gồm 11 quốc gia như Afghanistan, Iran và Bắc Triều Tiên, sẽ bị cấm hoàn toàn nhập cảnh vào Mỹ. Danh sách màu cam bao gồm 10 quốc gia, trong đó có Nga, Pakistan và Venezuela, sẽ đối diện với các hạn chế nhập cảnh, nhưng không phải là lệnh cấm tuyệt đối. Trong khi đó, danh sách vàng gồm 22 quốc gia sẽ được yêu cầu cải thiện các điều kiện kiểm soát nhập cảnh trong vòng 60 ngày. Nếu không thể đáp ứng yêu cầu, các quốc gia này sẽ bị chuyển sang một trong hai nhóm hạn chế nêu trên.
Dự án này hiện vẫn đang trong quá trình xem xét và có thể sẽ được điều chỉnh trước khi được Nhà Trắng chính thức phê duyệt. Các biện pháp này thể hiện một phần trong chiến lược của chính quyền Trump nhằm kiểm soát chặt chẽ hơn tình hình nhập cảnh vào Mỹ và đối phó với những mối đe dọa an ninh tiềm tàng từ các quốc gia này.
Lốc xoáy và bão ở Mỹ: Ít nhất 33 người thiệt mạng, hàng nghìn người bị thương
Vào ngày 15/03/2025, lốc xoáy và bão đã tàn phá các khu vực miền trung và miền nam nước Mỹ, gây ra thiệt hại nghiêm trọng về người và tài sản. Đến ngày 16/03/2025, các nhà chức trách thông báo rằng ít nhất 33 người đã thiệt mạng, trong khi hàng trăm người khác bị thương do các hiện tượng thời tiết cực đoan này. Cơn bão còn làm gián đoạn nguồn điện, khiến khoảng 250.000 hộ gia đình ở miền trung nước Mỹ phải sống trong bóng tối cho đến sáng nay.
Cơ quan Khí tượng Quốc gia Mỹ (NWS) đã đưa ra cảnh báo khẩn cấp về khả năng tiếp tục xuất hiện các cơn giông mạnh, kèm theo gió lốc, mưa đá và lốc xoáy ở khu vực phía Đông Nam của đất nước. Các chuyên gia cảnh báo rằng tình hình có thể còn diễn biến phức tạp trong những ngày tới. Trước đó, vào năm 2024, các trận lốc xoáy đã cướp đi sinh mạng của 54 người trên toàn quốc, theo dữ liệu từ Đài quan sát Đại dương và Khí quyển quốc gia (NOAA), cho thấy mức độ nghiêm trọng của các hiện tượng khí hậu cực đoan tại Mỹ.
Serbia: Hơn 100.000 người biểu tình chống chính phủ tại thủ đô Beograd
Vào ngày 15/03/2025, hơn 100.000 người đã đổ xuống các đường phố thủ đô Beograd tham gia vào một cuộc biểu tình lớn, tiếp nối phong trào chống chính phủ do sinh viên Serbia khởi xướng từ nhiều tháng trước. Những người tham gia cuộc biểu tình yêu cầu thay đổi chế độ, phản đối tham nhũng và đòi cải cách chính trị.
Đứng trước áp lực từ các cuộc biểu tình ngày càng mạnh mẽ, Tổng thống Serbia Aleksandar Vucic đã xuất hiện trên truyền hình để xoa dịu tình hình. Ông đã thay đổi giọng điệu, không còn những cáo buộc về sự can thiệp của các đặc vụ nước ngoài hay những lời đe dọa về các cuộc đảo chính giả tưởng nhằm gieo rắc nỗi sợ hãi trong dân chúng. Thay vào đó, ông Vucic thừa nhận rằng các cuộc biểu tình diễn ra trong hòa bình và những sự cố chỉ xảy ra ở mức độ hạn chế. Tổng thống cũng công nhận mong muốn thay đổi của người dân và cam kết sẽ lắng nghe các yêu cầu của họ trong thời gian tới.
Theo: RFI