Tin quốc tế tổng hợp sáng ngày 19/03/2025

Tổng hợp các sự kiện quốc tế gần đây cho thấy những diễn biến căng thẳng và quan trọng giữa các cường quốc, cũng như những quyết định có thể tác động sâu rộng đến chính trị toàn cầu. Việc Tổng thống Donald Trump thông báo về khả năng thăm Mỹ của Chủ tịch Tập Cận Bình và các chuẩn bị cho cuộc gặp thượng đỉnh Trung – Mỹ vào tháng 6/2025 tạo ra một sự chú ý lớn về mối quan hệ giữa hai quốc gia.

• Tin quốc tế tổng hợp sáng ngày 18/03/2025

Tổng thống Trump: Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình có thể thăm Mỹ « trong thời gian gần »

Vào ngày 17/03/2025, Tổng thống Donald Trump đã thông báo rằng Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình có thể sẽ công du Mỹ « trong một tương lai khá gần ». Phát biểu này được ông Trump đưa ra khi tham dự một sự kiện tại một khán phòng ở thủ đô Washington. Tuy nhiên, tổng thống Mỹ không cung cấp thêm chi tiết về thời gian cụ thể hay kế hoạch của chuyến thăm. Trước đó, vào ngày 17/01, hai nhà lãnh đạo đã có cuộc điện đàm trao đổi trước khi Donald Trump chính thức nhậm chức. Vào tháng 02/2025, Tổng thống Trump cũng tiết lộ rằng ông đã trò chuyện với ông Tập sau khi trở lại Nhà Trắng, tuy nhiên, Bắc Kinh vẫn chưa xác nhận thông tin này.

Theo nguồn tin từ tờ The Wall Street Journal, hiện tại, Washington và Bắc Kinh đang bắt đầu chuẩn bị cho một cuộc gặp thượng đỉnh quan trọng dự kiến diễn ra vào tháng 06/2025. Thời điểm này không phải là ngẫu nhiên, vì cả Tổng thống Trump và Chủ tịch Tập đều có những dịp kỷ niệm đặc biệt trong tháng này. Cụ thể, sinh nhật của Donald Trump rơi vào ngày 14/06, còn sinh nhật của Tập Cận Bình là vào ngày 15/06, tạo nên một sự trùng hợp thú vị có thể được lựa chọn làm thời điểm tổ chức cuộc gặp thượng đỉnh này.

Tổ Chức Y Tế Thế Giới: Việc chính quyền Trump cắt tài trợ cho các chương trình y tế toàn cầu có thể đe dọa sinh mạng hàng triệu người

Vào ngày 17/03/2025, trong một cuộc họp báo tại Genève, Tổng giám đốc Tổ Chức Y Tế Thế Giới (WHO), Tedros Adhanom Ghebreyesus, đã bày tỏ sự lo ngại sâu sắc về quyết định của chính quyền Tổng thống Donald Trump trong việc cắt giảm tài trợ cho các chương trình y tế toàn cầu. Ông cảnh báo rằng những thay đổi này có thể sẽ đe dọa nghiêm trọng đến những thành tựu mà thế giới đã đạt được trong suốt 20 năm qua trong cuộc chiến chống lại bệnh SIDA.

Ông Tedros nhấn mạnh rằng nếu các chính sách này tiếp tục, thế giới có thể chứng kiến sự gia tăng đột ngột trong số ca nhiễm HIV, với hơn 10 triệu người mới bị lây nhiễm và khoảng 3 triệu người có thể tử vong vì virus HIV, gấp ba lần số ca tử vong vì HIV trong năm 2024. Những dự báo này làm dấy lên lo ngại rằng các quốc gia đang phát triển sẽ gặp khó khăn trong việc duy trì các chiến dịch phòng chống bệnh tật, đặc biệt là khi dịch HIV vẫn là một mối đe dọa lớn đối với sức khỏe cộng đồng.

Tổng giám đốc WHO kêu gọi chính quyền Washington xem xét lại quyết định cắt giảm tài trợ, nhấn mạnh tầm quan trọng của việc duy trì hỗ trợ toàn cầu trong việc chăm sóc sức khỏe và kiểm soát các bệnh truyền nhiễm. Ông cũng cho biết rằng việc cắt giảm này không chỉ ảnh hưởng đến những nỗ lực chống SIDA mà còn làm suy yếu khả năng ứng phó với các đại dịch và các bệnh truyền nhiễm khác trên toàn thế giới, đe dọa đến sự tiến bộ của hệ thống y tế toàn cầu.

Cựu thủ tướng Campuchia Hun Sen cảm ơn Tổng thống Donald Trump vì đã đóng cửa các cơ quan truyền thông

Cựu Thủ tướng Campuchia Hun Sen, người đã nắm quyền ở quốc gia Đông Nam Á này gần 40 năm, đã công khai cảm ơn Tổng thống Donald Trump vì đã đóng cửa các cơ quan truyền thông mà ông cho là thù địch với Phnom Penh. Vào tối thứ Tư vừa qua, trên trang Facebook cá nhân, Hun Sen viết: “Chúng tôi vô cùng trân trọng Tổng thống Donald Trump vì sự dũng cảm của ông khi dẫn dắt thế giới trong cuộc chiến chống lại thông tin sai lệch.” Cựu thủ tướng này đặc biệt đề cập đến các tổ chức truyền thông lớn của Mỹ, bao gồm Đài Tiếng nói Hoa Kỳ (Voice of America) và Đài Á Châu Tự Do (Radio Free Asia), mà ông cáo buộc là có quan điểm đối lập và chống lại chính quyền Campuchia.

Nhà Trắng phản đối lời kêu gọi của nghị sĩ Pháp về việc “trả lại tượng Thần Tự Do”

Ngày 17/03/2025, người phát ngôn Nhà Trắng, Karoline Leavitt, đã mạnh mẽ phản bác lời kêu gọi của nghị sĩ Pháp Raphaël Glucksmann yêu cầu Mỹ “trả lại tượng Thần Tự Do”. Bà Leavitt nhấn mạnh: “Chính nhờ vào sự can thiệp của Mỹ mà người Pháp ngày nay không phải nói tiếng Đức, ám chỉ việc Mỹ đã giúp Pháp giải phóng khỏi sự chiếm đóng của phát xít Đức trong Thế Chiến Thứ Hai. Do đó, lẽ ra họ phải biết ơn đất nước vĩ đại của chúng ta.”

Lời phản ứng này được đưa ra sau khi vào ngày 16/03, nghị sĩ 45 tuổi của Pháp, Raphaël Glucksmann, người đứng đầu liên đảng Xã Hội và Place publique trong cuộc bầu cử Nghị Viện Châu Âu năm 2024, lên tiếng chỉ trích Mỹ. Ông cho rằng nước Mỹ đang quay sang độc tài và chống lại các nhà khoa học. Trong bối cảnh này, Glucksmann cho rằng Washington nên trả lại bức tượng Thần Tự Do – món quà biểu tượng mà Pháp đã tặng cho Mỹ, như một cách phản ánh mối quan hệ hiện tại giữa hai quốc gia.

Chiến tranh Ukraina – Nga: Đụng độ ác liệt tại thành phố chiến lược Pokrovsk, tỉnh Donetsk

Ngày 17/03/2025, Bộ Tổng tham mưu quân đội Ukraina thông báo rằng đã có hơn 31 cuộc giao tranh diễn ra tại vùng đô thị chiến lược Pokrovsk, tỉnh Donetsk, trong một ngày, trên tổng số gần 100 trận đấu trên toàn chiến tuyến. Mặc dù các cuộc tấn công ngày càng gia tăng, quân đội Ukraina vẫn bảo vệ thành công Pokrovsk, một thành phố có hơn 50.000 dân trước chiến tranh.

Theo nhiều chuyên gia quân sự, chiến dịch tấn công của Ukraina vào tỉnh biên giới Kursk vào mùa hè năm ngoái được cho là một động thái chiến lược nhằm ép buộc quân Nga phải điều chỉnh lực lượng và giảm bớt sức mạnh tại mặt trận Pokrovsk, tạo ra lợi thế cho quân đội Ukraina trong khu vực này.

Quân nổi dậy Houthi tấn công tàu sân bay Mỹ lần thứ ba để đáp trả các đợt không kích của Mỹ

Ngày 18/03/2025, lực lượng nổi dậy Houthi ở Yemen cho biết họ đã thực hiện cuộc tấn công thứ ba vào tàu sân bay USS Harry Truman, đang hoạt động tại phía bắc Biển Đỏ. Hai tên lửa hành trình và hai máy bay không người lái (drone) đã được sử dụng trong cuộc tấn công, và được thông báo là “thành công”.

Trong bối cảnh đó, hàng chục nghìn người Yemen đã tổ chức các cuộc biểu tình tại nhiều thành phố trên cả nước để phản đối các cuộc không kích của Mỹ. Vào đêm qua và rạng sáng nay, Mỹ đã tiếp tục oanh tạc nhiều mục tiêu tại Yemen, trong đó có một nhà máy thép, gây thiệt hại nghiêm trọng. Trước đó, các cuộc không kích của Mỹ đã khiến 53 người chết, trong đó có 5 trẻ em, và 98 người khác bị thương.

Phe nổi dậy Houthi cũng tuyên bố sẽ có hành động trả đũa đối với Israel vì sự hỗ trợ của nước này dành cho lực lượng Hamas, sau các cuộc oanh kích vào Dải Gaza đêm qua.

Cam Bốt sắp khánh thành căn cứ hải quân do Trung Quốc cải tạo tại Ream

Vào ngày 18/03, phát ngôn viên quân đội Cam Bốt thông báo rằng giai đoạn 1 của công trình cải tạo căn cứ hải quân Ream, do Trung Quốc tài trợ, sẽ chính thức được khánh thành vào ngày 02/04. Trước đây, Ream là căn cứ hải quân của Mỹ nằm trong vịnh Thái Lan. Vào năm 2022, việc Trung Quốc tài trợ cho Cam Bốt cải tạo căn cứ này đã khiến Hoa Kỳ dấy lên lo ngại. Washington cho rằng cơ sở này có thể mang lại cho Bắc Kinh một vị trí chiến lược quan trọng tại vịnh Thái Lan, tạo ra một lối ra Biển Đông.

Theo phát ngôn viên Bộ Quốc Phòng Cam Bốt, các tàu chiến của tất cả các quốc gia bạn bè của Cam Bốt, bao gồm cả Mỹ, sẽ có thể thả neo tại Ream nếu đáp ứng đủ điều kiện.

Trump tuyên bố các lệnh “ân xá phòng ngừa” của Biden không có hiệu lực

Vào ngày 17/03/2025, Tổng thống Mỹ Donald Trump đã tuyên bố rằng các lệnh ân xá phòng ngừa mà người tiền nhiệm Joe Biden ký không có giá trị pháp lý, bởi vì ông Biden đã sử dụng “bút tự động” để ký những quyết định này. Bút tự động, hay còn gọi là máy ký tên, là một thiết bị kỹ thuật có khả năng tái hiện chữ ký của một cá nhân mà không cần sự tham gia trực tiếp của họ.

Trước khi rời Nhà Trắng, lo ngại về việc ông Trump có thể trả thù những người đã đối đầu với mình trong nhiệm kỳ của ông, Tổng thống Biden đã ký các lệnh ân xá phòng ngừa cho nhiều người thân cận. Trong số đó có cựu Tổng tham mưu trưởng Mark Milley, bác sĩ Anthony Fauci – người đã dẫn dắt chiến dịch chống Covid-19 của Mỹ, và các quan chức, dân biểu đã tham gia vào cuộc điều tra về vụ tấn công Điện Capitol vào đầu năm 2021, do những người ủng hộ Trump thực hiện. Những quyết định ân xá này nhằm bảo vệ những người đã đóng vai trò quan trọng trong các sự kiện gây tranh cãi đó, nhưng Trump cho rằng những lệnh ân xá này không hợp pháp vì được thực hiện bằng một phương thức kỹ thuật thay vì sự ký kết trực tiếp của ông Biden.

Theo: RFI