Các sự kiện quốc tế gần đây phản ánh sự căng thẳng, khủng hoảng và những thách thức lớn đối với các quốc gia và khu vực. Từ thảm họa động đất tại Miến Điện, cuộc khủng hoảng nhân đạo ở Gaza, đến các lo ngại về nguy cơ chiến tranh quy mô lớn giữa Nga và NATO, tình hình thế giới hiện nay đang đối mặt với những tình huống đầy rủi ro.

Động đất thảm khốc tại Miến Điện: Chính quyền quân sự kêu gọi viện trợ quốc tế

Ngày 29/03/2025, chính quyền quân sự Miến Điện thông báo trận động đất hôm 28/03 đã khiến ít nhất 1.000 người thiệt mạng và hơn 2.300 người bị thương, con số này có thể tăng thêm khi các đội cứu hộ tiếp cận khu vực bị ảnh hưởng nặng nề. Đây được cho là một trong những trận động đất lớn nhất trong nhiều thập kỷ qua tại Miến Điện. Tướng Min Aung Hlaing, lãnh đạo chính quyền quân sự, đã kêu gọi “mọi quốc gia, mọi tổ chức” viện trợ cho đất nước.

Trận động đất có cường độ mạnh chưa từng thấy ở Miến Điện trong nhiều thập kỷ qua. Tại Mandalay, khu vực bị ảnh hưởng nặng nhất, hơn 90 người bị mắc kẹt trong đống đổ nát của tòa nhà 12 tầng. Dư chấn mạnh đến mức hàng triệu người dân ở Bangkok, Thái Lan, cách tâm chấn 1.000 km, cũng phải hoảng loạn.

Miến Điện đã ban bố tình trạng khẩn cấp ở sáu khu vực và kêu gọi viện trợ quốc tế. Các quốc gia như Ấn Độ, Trung Quốc, Hàn Quốc và Malaysia đã triển khai lực lượng cứu trợ, trong khi ASEAN cam kết hỗ trợ nhân đạo. Tổng thống Mỹ Donald Trump cũng đã cam kết viện trợ.

Tuy nhiên, một vấn đề lớn là chính quyền quân sự có thể chỉ phân phát viện trợ ở những khu vực họ kiểm soát, bỏ qua các vùng ngoài sự kiểm soát của quân đội. Bà Johanna Chardonnieras từ tổ chức “Info Birmanie” cảnh báo rằng chế độ quân sự có thể lợi dụng thảm họa để củng cố quyền lực và kiểm soát viện trợ, đồng thời yêu cầu viện trợ phải được phân phối công bằng đến mọi khu vực, không phân biệt quyền kiểm soát.

Gaza: Dự trữ lương thực chỉ còn đủ cho hai tuần; tất cả trẻ em đều cần được « hỗ trợ về tâm thần »

Vào ngày 28/05/2025, Liên Hiệp Quốc đã đưa ra một cảnh báo nghiêm trọng về tình hình nhân đạo tại Gaza, khi cho biết dự trữ lương thực tại khu vực này chỉ còn đủ cung cấp trong vòng hai tuần nữa. Tình hình càng trở nên căng thẳng hơn khi tất cả các chuyến cứu trợ quốc tế không thể tiếp cận Gaza kể từ ngày 2/3 do Israel không cho phép vận chuyển hàng hóa cứu trợ qua biên giới. Cùng với đó, các bệnh viện và cơ sở y tế trong khu vực đang phải đối mặt với sự thiếu thốn trầm trọng về thuốc men, vật tư y tế, khiến cho tình trạng sức khỏe của người dân, đặc biệt là trẻ em, trở nên vô cùng nguy cấp.

Gaza hiện đang trải qua một cuộc khủng hoảng nhân đạo tồi tệ, khi cuộc sống của hàng triệu người dân bị đe dọa nghiêm trọng bởi tình trạng thiếu thốn lương thực, nước sạch và các dịch vụ y tế cơ bản. Theo Quỹ Nhi đồng của Liên Hiệp Quốc (UNICEF), Gaza đã trở thành « vùng lãnh thổ duy nhất trong lịch sử hiện đại, nơi toàn bộ trẻ em đều cần được hỗ trợ về tâm lý ». Những đứa trẻ tại Gaza, vốn đã phải chứng kiến những cảnh tượng bạo lực khủng khiếp, giờ đây đối mặt với những tác động tâm lý nghiêm trọng. Căng thẳng, sợ hãi, lo âu và mất mát là những cảm xúc thường trực trong cuộc sống hàng ngày của các em.

Tình báo Đức lo ngại Nga đang chuẩn bị đối đầu với NATO

Theo thông tin được các phương tiện truyền thông Đức, bao gồm Bild, Süddeutsche Zeitung, WDR và NDR, đăng tải rộng rãi, cơ quan tình báo Liên bang Đức (BND) và quân đội Bundeswehr đã bày tỏ lo ngại rằng Nga đang chuẩn bị cho một cuộc đối đầu quân sự với NATO trong tương lai gần. Theo các đánh giá từ BND, Moscow đang coi phương Tây như một kẻ thù có tính hệ thống, và Tổng thống Vladimir Putin sẽ không dừng lại ở cuộc xung đột hiện tại ở Ukraine. Các nguồn tin này cho biết rằng, trong khoảng thời gian từ nay đến năm 2030, Nga có khả năng sẽ hoàn tất quá trình chuẩn bị để tiến hành một cuộc “chiến tranh quy ước quy mô lớn”.

Mặc dù vậy, cơ quan tình báo Litva (VSD) lại có quan điểm khác, cho rằng Nga hiện chưa có đủ tiềm lực quân sự để đối đầu trực diện với NATO trong một cuộc chiến quy ước. Tuy nhiên, VSD cũng không loại trừ khả năng Nga sẽ tiến hành các hành động quân sự nhắm vào một hoặc nhiều quốc gia thành viên NATO, nếu tình hình trở nên căng thẳng hơn. Tình hình hiện tại đang khiến các quốc gia phương Tây đặc biệt chú ý đến sự gia tăng căng thẳng quân sự tại khu vực, trong khi những lo ngại về một cuộc xung đột quy mô lớn với NATO ngày càng gia tăng.

Động đất thảm khốc tại Miến Điện; Gaza: Dự trữ lương thực chỉ còn đủ cho hai tuần; Bắc Kinh không đồng ý để tập đoàn Hồng Kông CK Hutchison chuyển nhượng quyền khai thác 2 cảng gần kênh đào Panama cho liên doanh Mỹ; Thẩm phán liên bang tại New York yêu cầu đình chỉ việc giải thể đài Tiếng nói Mỹ VOA

Bắc Kinh không đồng ý để tập đoàn Hồng Kông CK Hutchison chuyển nhượng quyền khai thác 2 cảng gần kênh đào Panama cho liên doanh Mỹ

Vào ngày 28/03/2025, tờ South China Morning Post, một cơ quan truyền thông Hồng Kông có quan hệ thân cận với chính quyền Bắc Kinh, đã đưa tin về việc chính phủ Trung Quốc phản đối mạnh mẽ thỏa thuận chuyển nhượng quyền khai thác hai cảng quan trọng mà tập đoàn Hồng Kông CK Hutchison hiện đang quản lý, nằm gần kênh đào Panama, cho một liên doanh của Mỹ. Theo nguồn tin giấu tên từ CK Hutchison, Bắc Kinh đã thể hiện sự không đồng tình với thương vụ này trong bối cảnh căng thẳng ngày càng gia tăng về vấn đề “Con đường tơ lụa” và ảnh hưởng chiến lược của Trung Quốc tại các khu vực quan trọng.

Thông tin cho thấy rằng thỏa thuận chuyển nhượng, dự kiến được ký kết vào ngày 02/04/2025, là kết quả của một thỏa thuận nguyên tắc mà Hutchison đã đạt được hồi đầu tháng 03 với liên doanh của Mỹ, do công ty BlackRock dẫn đầu. Tuy nhiên, các quan chức Bắc Kinh đã công khai bày tỏ mối lo ngại về việc các cảng này có thể rơi vào tay các tổ chức nước ngoài, điều này có thể tác động đến các chiến lược kinh tế và chính trị của Trung Quốc ở khu vực quan trọng này.

Đài Á Châu Tự Do có thể phải đóng cửa từ cuối tháng 4/2025, nếu tư pháp không ngăn chặn quyết định cắt tài trợ của Trump

Vào ngày 28/05/2025, Đài Á Châu Tự Do (RFA) đã thông báo rằng đài có thể phải ngừng hoạt động từ cuối tháng 4/2025 nếu các cơ quan tư pháp không can thiệp để ngừng quyết định cắt giảm tài trợ của chính quyền Trump. Hiện tại, Đài Á Châu Tự Do đang vướng vào một cuộc chiến pháp lý với chính phủ Mỹ nhằm duy trì hoạt động và tiếp tục thực hiện nhiệm vụ của mình. Đài đã đệ đơn kiện lên tòa án, phản đối quyết định của chính quyền Trump về việc chấm dứt tài trợ và ngừng cung cấp các khoản tiền đã được Quốc Hội Mỹ phân bổ cho hoạt động của đài.

Trong thông báo chính thức, RFA nhấn mạnh rằng khiếu nại của họ tập trung vào tác hại nghiêm trọng mà việc cắt tài trợ có thể gây ra đối với hoạt động của đài, uy tín của đài cũng như khả năng của đài trong việc bảo vệ các nhà báo đang tác nghiệp tại những khu vực nguy hiểm nhất trên thế giới. Các đại diện của RFA cảnh báo rằng, nếu không có sự can thiệp kịp thời, đài sẽ không thể duy trì các chương trình tin tức và điều tra quan trọng, đồng thời cũng sẽ không thể tiếp tục thực hiện sứ mệnh thông tin về các sự kiện đang diễn ra ở những quốc gia có tình hình chính trị và an ninh phức tạp.

Thẩm phán liên bang tại New York yêu cầu đình chỉ việc giải thể đài Tiếng nói Mỹ VOA

Vào ngày 28/03/2025, một thẩm phán liên bang tại New York đã ra quyết định yêu cầu đình chỉ kế hoạch giải thể đài Tiếng nói Mỹ (VOA), sau khi tổ chức Phóng viên không biên giới (RSF), các nghiệp đoàn và các nhà báo của VOA đồng loạt đưa ra yêu cầu này. Quyết định của thẩm phán được xem là một bước quan trọng trong cuộc chiến pháp lý giữa VOA và chính quyền Tổng thống Donald Trump, sau khi ông Trump ký sắc lệnh vào giữa tháng 3, chính thức xếp VOA, cùng với các đài như RFA và RFE, vào danh sách “các yếu tố không cần thiết trong bộ máy hành chính liên bang.” Sắc lệnh này yêu cầu đóng cửa các cơ quan truyền thông này, một động thái đã gây ra làn sóng phản đối mạnh mẽ từ các tổ chức bảo vệ tự do báo chí, nghiệp đoàn và nhiều nhà báo, những người khẳng định rằng việc giải thể các đài này sẽ đe dọa nghiêm trọng đến tự do thông tin và quyền được tiếp cận với các nguồn tin độc lập.

Với quyết định này, thẩm phán đã tạm hoãn việc thực thi lệnh giải thể, tạo cơ hội cho các bên liên quan tiếp tục tranh luận và đưa ra lập luận pháp lý về tính hợp pháp của sắc lệnh. Các tổ chức bảo vệ quyền tự do báo chí cho rằng việc đóng cửa VOA sẽ không chỉ làm tổn hại đến sự độc lập của các cơ quan truyền thông quốc tế mà còn cản trở công tác đưa tin về các vấn đề quan trọng trên thế giới, đặc biệt là ở các quốc gia có tình hình chính trị và nhân quyền căng thẳng.

Ngày hành động toàn cầu chống lại Tesla và tỉ phú Musk, “cánh tay phải” của Tổng thống Trump

Phong trào “Tesla Takedown,” đã bùng nổ tại Mỹ trong suốt gần hai tháng qua, hôm qua, 29/03/2025, sẽ tổ chức một cuộc tập hợp lớn tại ít nhất 500 địa điểm trên toàn thế giới, đặc biệt là trước các đại lý và trạm sạc của hãng ô tô điện Tesla. Lời kêu gọi từ Tesla Takedown nhấn mạnh rằng “Musk đang phá hủy nền dân chủ của chúng ta và sử dụng tài sản khổng lồ của Tesla để thúc đẩy những mục tiêu này.” Phong trào này được xem như một phản ứng mạnh mẽ đối với ảnh hưởng ngày càng tăng của tỉ phú Elon Musk, đặc biệt sau khi ông trở thành một nhân vật thân cận với Tổng thống Donald Trump. Theo thống kê, kể từ khi Trump nhậm chức, giá cổ phiếu của Tesla đã giảm 40%, điều này đã làm dấy lên làn sóng chỉ trích mạnh mẽ từ những người không đồng tình với các hoạt động của cả Musk lẫn chính quyền Trump.

Công ty Canada hợp tác với Trump khai thác tài nguyên đáy biển sâu: Thông báo gây bức xúc tại hội nghị Cơ quan Đáy biển Quốc tế

Vào ngày 28/05/2025, tại cuộc họp cuối cùng của Cơ quan phụ trách Đáy biển Quốc tế (ISA), một thông báo gây chấn động đã được đưa ra, khi công ty The Metals Company (TMC) của Canada tuyên bố sẵn sàng hợp tác với Tổng thống Donald Trump để khai thác tài nguyên đáy biển sâu. Quyết định đơn phương này ngay lập tức nhận được sự chỉ trích mạnh mẽ từ nhiều quốc gia, bao gồm các quốc gia từ Châu Phi, Trung Quốc, Nga, Costa Rica, Chile và Pháp. Những nước này lên án hành động của TMC, cho rằng việc khai thác tài nguyên đáy biển sâu là một vấn đề quan trọng toàn cầu, không thể bị chi phối bởi lợi ích riêng của một công ty.

Theo Công ước của Liên Hiệp Quốc về Luật biển (UNCLOS), Cơ quan ISA có trách nhiệm bảo vệ đáy biển ở các vùng biển quốc tế và quản lý việc khai thác tài nguyên dưới đáy biển, coi đây là “di sản chung của nhân loại” mà không chỉ phục vụ lợi ích của bất kỳ quốc gia hay tập đoàn nào. Đại diện Brazil, Antonio Otavio Sá Ricarte, đã bày tỏ sự phẫn nộ đối với quyết định của TMC, nhấn mạnh: “Chúng tôi vô cùng phẫn nộ trước thông báo bất ngờ của TMC. Đây là một hành động đi ngược lại với các nguyên tắc bảo vệ tài nguyên biển toàn cầu và sẽ có tác động tiêu cực đến môi trường cũng như sự hợp tác quốc tế.”

Theo: RFI